00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
SERHAT AYAN'LA BAYRAM ÖZEL
00:00
39 dk
ÖZEL HABER
Geçmişten günümüze akan miras: İstanbul’un su yolları
02:22
4 dk
SESLİ HABER
05:04
2 dk
SERHAT AYAN'LA BAYRAM ÖZEL
08:00
39 dk
HABERLER
11:00
6 dk
HABERLER
12:00
5 dk
HABERLER
13:00
6 dk
HABERLER
14:00
6 dk
HABER MASASI BAYRAM ÖZEL
14:06
36 dk
HABERLER
15:00
4 dk
HABERLER
16:00
7 dk
HABERLER
17:00
5 dk
HAFTANIN KEYFİ BAYRAM ÖZEL
17:06
49 dk
HABERLER
18:00
7 dk
ÖZEL HABER
Geçmişten günümüze akan miras: İstanbul’un su yolları
19:26
4 dk
HABER MASASI BAYRAM ÖZEL
23:00
36 dk
SERHAT AYAN'LA BAYRAM ÖZEL
04:01
39 dk
HAFTANIN KEYFİ BAYRAM ÖZEL
06:00
49 dk
HABERLER
07:00
6 dk
HABERLER
09:00
6 dk
HABERLER
11:00
8 dk
DÜNYA HABERİ
11:10
10 dk
PARANIN HAREKETİ
11:20
9 dk
HABERLER
12:00
6 dk
GÜN ORTASI
İstanbul'un mart ayı enflasyon verileri belli oldu
12:06
82 dk
90 SANİYE
Türkiye ve dünya gündemi
13:28
1 dk
HABER MASASI
Selin Yazıcı, Ebru Dönmez ve Serkan Baştımar'la Haber Masası
13:30
35 dk
YENİ ŞEYLER REHBERİ
Serhat Ayan'la Yeni Seyler Rehberi
14:05
55 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
15:00
1 dk
ARAMIZDAN AYRILANLAR
Birçok şiiri bestelenen Sabahattin Ali kimdir?
15:09
8 dk
SESLİ HABER
Evsizliğin tarihi sergiliyor: Petersburg’da “Evsizler Müzesi”
15:23
2 dk
SESLİ HABER
Türk nüfusu yaşlanıyor: Yaşlı nüfusun oranında artış
15:31
3 dk
SESLİ HABER
‘Hayalet çalışan’ sendromu: İş yerine aidiyeti neler düşürüyor?
15:41
7 dk
ÖZEL HABER
Binlerce yıldır yaşamın devam ettiği 10 şehir
15:57
5 dk
EKSEN
Ceyda Karan'la Eksen
16:01
89 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
17:30
1 dk
ÖZEL HABER
142 yıldır tamamlanamayan yapı: Sagrada Familia
17:43
7 dk
SESLİ HABER
Binlerce yıllık tapınak geleceğe hazırlanıyor: Zeus Lepsynos Tapınağı’nda restorasyon çalışmaları
17:57
2 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
18:00
1 dk
ÖZEL HABER
Merkez Bankası'nın döviz satışı: Cebimizden mi çıkıyor, kâra mı dönüşüyor?
18:09
3 dk
SESLİ HABER
Bilim insanlarından konuşma engelli bireyler için umut: Beyin implantı ve yapay zekâ teknolojisi
18:19
2 dk
ÖZEL HABER
Silivri sonrası gündemde: Müzeye dönüşen cezaevleri
18:28
6 dk
SESLİ HABER
Çin’in 32 milyar dolarlık dev pazarı: Evcil hayvan klonlama
18:46
2 dk
SESLİ HABER
Ticaret Bakanlığı'ndan yeni düzenleme: İnternet alışverişinde güvenlik artıyor
18:55
2 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
19:00
1 dk
BÖLGENİN KALBİ
Ceyhun Bozkurt'la Bölgenin Kalbi
19:05
84 dk
SESLİ HABER
El yazısı dijital dünyanın neresinde?
22:34
1 dk
SESLİ HABER
Ünlü antik kentte 2 bin yıllık pati izli tuğlalara rastlandı
22:43
2 dk
SESLİ HABER
Bir dönem viral olmuşlardı, şimdilerde raflarda tozlanıyorlar
22:52
6 dk
DünBugün
Geri dön
Adana107.4
Adana107.4
Ankara96.2
Antalya104.8
Bursa101.4
Çanakkale107.2
Diyarbakır89.6
Gaziantep104.3
Hatay106.1
İstanbul97.8
İzmir91.0
Kahramanmaraş92.3
Kayseri105.5
Kocaeli90.2
Konya88.6
Malatya106.0
Manisa101.0
Mardin92.2
Ordu99.6
Sakarya90.2
Samsun107.7
Sivas104.2
Şanlıurfa95.3
Trabzon102.4
Van88.0
 - Sputnik Türkiye, 1920
YAŞAM
Türkiye ve dünyadan ilgi çekici yaşam haberleri, toplumsal olaylar, güncel araştırmalar, fotoğraf ve video galerileri.

Somon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar

© FotoğrafSomon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar
Somon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar - Sputnik Türkiye, 1920, 05.11.2024
Abone ol
Somon balığı, 1990'larda lüks tüketim sayılırken somon çiftlikleri ile beraber en hızlı büyüyen pazarlardan biri oldu. Sayısız faydasının yanı sıra lezzetli bir balık eti olan somon balığının, çiftlik üretimi ile denizden gelen doğalı arasında ne gibi farklar var? Neden çiftliklerdeki milyonlarca somon toplu halde ölüyor?
Balık, sağlıklı bir beslenmenin önemli bir parçası ancak somon, mükemmel bir omega-3 yağ asidi kaynağı olarak sağlıklı beslemenin vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Omega-3 yağ asitleri, her tür balıkta bulunur ancak kaslarında çok fazla yağ depolayan somon gibi balıklarda özellikle yüksek. Omega-3 yağ asitleri yetişkinlerde kardiyovasküler hastalık riskini azaltır, sinir sistemi düzenlemesi yapar ve bebeklerde sağlıklı görme ve beyin gelişimini destekler. Bunlar somonun faydalarından sadece bazıları.
Yararları saymakla bitmeyen somon balığının son yıllarda tezgahlarda bulunur olması, somon yetiştiriciliğinin geldiği noktayı ortaya koyuyor: Tüm somonlar aynı değil. Bugün, satın alınan somonların çoğu doğada yakalanmıyor, balık çiftliklerinde yetiştiriliyor.

Somon: Az kaynakla daha fazla insanı ‘daha iyi’ besliyor

Somon yetiştiriciliği ya da somon çiftlikleri, dünya genelinde en hızlı büyüyen sektörlerden biri ve somon yetiştiriciliği ise dünyada en hızlı genişleyen gıda üretim sistemi arasında yer alıyor. Pazarın yüzde 70'ini (2.5 milyon metrik ton) çiftlik somonu oluşturuyor. Diğer protein kaynakları için gerekenden daha az kaynakla daha fazla insanı beslemek için muazzam bir potansiyele sahip olan çiftlik somonları, hem karşı olan hem de destek veren sivil toplum kuruluşlarını ikiye böldü.

Çiftlik somonu nedir? Nasıl yetiştiriliyor?

Çiftlik somonu ya da somon yetiştiriciliği, yaklaşık üç yıl süren yaşam döngüsü boyunca somon yetiştirmeyi içerir. Üretimin ilk yılı, kontrollü tatlı su ortamlarında gerçekleşir ve daha sonra çiftlik somonları hasada kadar kalacakları deniz suyundaki kafeslere, bazen de karadaki tanklara nakledilir. Deniz suyunda hazırlanmış büyük kafeslerde somonlar gelişmeye bırakılır.
Somonlar hasat edilebilir bir boyuta ulaştığında, satışa hazırlanmak üzere işleme tesislerine nakledilirler. Tüketiciler için çiftlik somonlarının çoğu, somon filetosu olarak satılmaktadır.
Somon, Salmonidae familyasındaki (Atlantik somonu, Pasifik somonu) çeşitli balık türlerinin ortak adıdır ve ticari olarak en çok Atlantik somonu, Şili, Kanada, İskoçya ve Norveç gibi ülkelerde çiftlikte yetiştirilir.
© FotoğrafSomon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar
Somon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar - Sputnik Türkiye, 1920, 04.11.2024

Milyonlarca somon toplu ölünce beraberinde soru işaretleri geldi

Son yıllarda milyonlarca ton çiftlik somonunun topluca ölmesi haberleri, birçok soru işaretlerini beraberinde getirdi. Toplu ölümlerle beraber harekete geçen bazı sivil toplum kuruluşları, çiftlik somonlarının zararlarını ortaya koyarken üreticiler ise ana problemin iklim değişikliğine bağlı deniz sularının ısınması olduğunu söylüyor.
Çiftlik balıkları yağlı, yüksek proteinli, genellikle sentetik yemlerden oluşan işlenmiş yemle beslenmektedir. Kafeslerdeki aşırı kalabalık, çiftlik balıkları için daha düşük bir yaşam kalitesinin yanı sıra, yabani balıklar için nadir görülen hastalıkların daha yaygın olmasına da yol açabilir.

'Deniz somonlarının sağlığı ve lezzeti, 3 yıllık okyanus yolculuğundan kaynaklanıyor'

Wild for Salmon adlı sivil toplum kuruluşu, deniz somonlarının yaşam döngülerinin sonunda yumurtalarından ilk çıktıkları bölgeye geri döndüklerini belirtiyor. Okyanusta iki ila üç yıl geçirdikten sonra eve dönüş için uzun bir yolculuğa hazırlanan deniz somonlarının bu yolculuğu, onları bu kadar lezzetli ve sağlıklı yapan şeyin bir parçası olduğunu ileri sürülüyor. Yolculuk sırasında somonlar, hem protein hem de yağ oluşturarak güçlü bir şekilde beslenirler.

Son on yılda 865 milyon çiftlik somonu toplu halde öldü

Son yıllarda somon çiftliklerinde balıklar, toplu halde milyonlarcası aynı anda ölmeye başladı. En son Ekim ayında İskoçya'da son on yılın en büyük toplu somon ölümü olayında çiftliklerdeki 1 milyondan fazla balığın toplu halde öldüğü kaydedildi.
Mart 2024’te yapılan çalışmaya göre son on yılda 865 milyon çiftlik somonunun toplu halde öldüğü belirlendi. İklim değişikliğinin yol açtığı okyanus suyu ısınmasından su ürünleri endüstrisinin aşırı antibiyotik ve böcek ilacı kullanımına ve üretimi arttırmaya yönelik agresif girişimlerine kadar pek çok faktör, bu ölümlerin sorumlusu olduğu ifade ediliyor.

Çiftlik somonuna karşı görüşler ne diyor?

Özgür Somon gibi sivil toplum kuruluşlarının karşı argümanlarının arasında, birçok problem göze çarpıyor. Örneğin yeni yapılan bir çalışmada, balık çiftliği kafeslerinde kullanılan yeni bir çevresel toksin olan tralopyril, çiftlik somon filetolarında tespit edildi ve bilim insanları arasında alarma neden oldu. Başlangıçta balık kafeslerinde bakırın yerine kullanılmak üzere tanıtılan bu sentetik kimyasal, doğada mevcut değil ve şu anda gıda ürünlerinde varlığına ilişkin belirlenmiş bir güvenlik sınırı standardı yok. Dolayısıyla insan sağlığı için 'iyi mi değil mi' henüz belirlenmiş değil.
Çiftliklerdeki somonların sağlığını korumak için verilen maddeler ise ayrı bir problem. Somonla birlikte gelen maddelerin insanlarda antibiyotik direnci yarattığını söyleyen STK’lar, bunun yanı sıra mikroplastik, civa ve pestisitler gibi maddeleri de somon filetosuyla birlikte tükettiğimizi söylüyor. Çiftlik somonları, daha yağlı olduğu için yağında tutulan her madde tüketildiği zaman insan vücuduna geçtiği ifade ediliyor.

Çiftlik somonlarıyla deniz somonlarının kıyaslaması

Çiftlik somonları işlenmiş balık yemiyle beslenirken, yabani somonlar çeşitli omurgasızlarla beslenir.

Deniz somonu 113 gr.

Çiftlik somonu 113 gr.

5 gr. yağ

15 gr. yağ

39 mg. kalsiyum

10 mg. kalsiyum

1 mg. demir

0.4 mg. demir

© FotoğrafSomon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar
Somon balığının yüzde 70’i çiftlikte üretiliyor: Deniz ile çiftlik somonu arasındaki farklar - Sputnik Türkiye, 1920, 04.11.2024

Sadece insan sağlığı değil, balıkların da refahı önemli

Balıklar için büyük yıkama makinelerine benzeyen termoliserler ve hidroliserler, su ürünleri yetiştiriciliğinde sürekli bir sorun olan deniz biti istilasıyla mücadele etmek için kullanılan araçlar. Ancak, bunların kullanımı somon refahı konusunda ciddi endişelere yol açtı. İskoç Hükümeti verilerine göre, 2016-2019 yılları arasında toplam 177 bin 601 somonun termoliserlerde öldü.
Örnek olarak termoliser tedavilerini uygulamak için balıklar dar bir alana sıkıştırılır, termoliserin içine pompalanır ve sonra tekrar dışarı çıkarılır. Deniz bitlerine karşı orta derecede etkili olsa da, bazı STK’lar bu işlemin somon için bir işkence olduğunu belirtiyor. Ani sıcaklık değişimi, göz ve doku hasarı da dahil strese ve yaralanmaya neden oluyor.

Çiftlikten kaçan somon, denizde baskın tür haline geliyor

Çiftlikten kaçan besili somonlar doğal yaşamdaki somon balıklarının da korkulu rüyası. Özel besili bu balıklar karşısında zayıf kalan doğal, deniz somonlarının sayının zamanla azalacağı belirtiliyor.
Türk somonu - Sputnik Türkiye, 1920, 12.07.2022
EKONOMİ
Karadeniz'den Türk somonu ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 77 arttı: İlk sırada Rusya var
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала