Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayı tüketici enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, aylık enflasyon yüzde 3.18 olarak gerçekleşirken, yıllık enflasyon ise yüzde 69.80 olarak belirlendi.
Türkiye İstatitik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi’ni Ocak’ta yüzde 6.70, Şubat ayında yüzde 4.53 ve Mart ayında yüzde 3.16 olarak açıklamıştı.
Bu veriler, emekli maaşlarında Temmuz ayında yapılacak zam oranlarını belirlemede kritik bir rol oynuyor.
Görüşlerine başvurulan ekonomistler, enflasyon rakamlarının yüksek seyretmesi ve ekonomik belirsizliklerin devam etmesi nedeniyle emekli maaşlarına yapılacak zam oranlarının da yüksek olabileceğini ifade ediyorlar. Bu doğrultuda, en düşük emekli maaşlarında artış beklenirken, emekli kök maaşları üzerinde de düzenlemelerin gündeme gelebileceği belirtiliyor.
16 milyon emekli şimdi ‘En düşük emekli maaşı ne kadar, kaç TL olacak?’ sorusuna yanıt arıyor.
Nisan enflasyonu sonrası SSK ve Bağkur emekli maaşı zamm için 4 aylık enflasyon oranı kesinleşti. Nihai rakamda geriye sadece 2 veri kaldı. TÜİK’in 3 Temmuz saat 10.00'da açıklayacağı Haziran enflasyonu sonrası ise 6 aylık enflasyon rakamları kesinleşecek.
4 ayrı enflasyon farkı ve emekli maaş zammı oranı
TÜFE verisi ile 4 aylık enflasyon oranı yüzde 18.72 olarak hesaplandı. Bu rakam aynı zamanda Bağ-Kur ve SSK emeklisinin alacağı zam oranını yansıtıyor. 4 ayık memur enflasyon farkı ise yüzde 3.23 oldu. Yüzde 10’luk memur toplu sözleşme zammı ile de enflasyon farkı dahil zam oranı memur emeklileri için yüzde 13.56 olarak hesaplandı.
Emekli kök maaşı tablosu değişti
4 aylık enflasyon ile Bağkur en düşük kök maaş 12.081 lira oldu. Bağ- Kur tarım emeklilerinde kök aylık 9 bin 601 liraya yükseldi. 2000'den sonra emekli olan SSK'lılarda kök aylık 8 bin 364 lira olarak hesaplandı. 2000'den önce emekli olan SSK'lılar ise 13 bin 492 lirayı garantilendi.
Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet'e açıklayarak konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Memur ve memur emeklileri toplu sözleşme zammı artı enflasyon farkı alacaklar. İlk 6 ayı değerlendirecek olursak yüzde 25 civarında bir enflasyon farkı oluşacağını değerlendiriyoruz. SSK ve Bağkur emeklileri yüzde 25’lik bir zam alacaklardır. Buna yüzde 5’lik bir refah payı yapılacağını, toplamda yüzde 30 oranında zam yapılacağını değerlendiriyorum. Memur emeklilerine ise yüzde 20 oranında zam yapılacağını değerlendiriyoruz. Ancak memur maaşları değil de memur emeklilerinin maaşları SSK ve Bağkur emeklilerinin alacağı zam oranına tamamlanabilir. Sayın Cumhurbaşkanının açıklaması ile birlikte zamlar eşitlenebilir."
En düşük emekli maaşı ne kadar olacak?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, en düşük emekli maaşı için rakamın ‘ne olmayacağını’ açık açık belirtmişti. Bakan, en düşük emekli maaşının asgari ücret seviyesine yükseltileceği beklentilerine yanıt olarak çok net bir şekilde bu durumun söz konusu olmadığını söylemişti. Rakamlardan yola çıkarak bakıldığında ise en düşük emekli maaşında 2 formül öne çıkıyor.
İlk formül 6 aylık enflasyon beklentisi olan yüzde 25.39’luk artış oldu. Böylece 10 bin TL olan en düşük emekli aylığının 12 bin 539 TL’ye yükselmesi beklenebilir. İkinci formül ise yıl sonu enflasyon beklentisi dahilinde bir artış yapılması. Yüzde 44,19’luk artışa göre hesap yapıldığında 14 bin 419 TL arasında rakam gelmesi olası. Ekonomist Muhammet Bayram ise şunları söylüyor:
"Enflasyonun üzerinde refah payı yapılacağını öngörüyorum. Emekliler enflasyonu en fazla hisseden kesimdir. 5 puanlık refah payı artışı ile birlikte yüzde 30’lar seviyesinde artış olmasını bekliyorum. En düşük emekli maaşı şu anda 10 bin TL seviyesinde. Şu anda en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranla 15 bin TL civarında olması lazımdı. Şu anda asgari ücret 17 bin 2 TL. Ara dönemde asgari ücrete zam yapılmayacak. Asgari ücrete ara zam yapılmazken emekli maaşlarına bir ara zam yapılacak. Bu da makasın kapatılması adına önemli bir fırsattır. En düşük emekli maaşı 15 bin TL seviyesine çıkarılırsa 17 bin 2 TL olan asgari ücrete göre değerlendirilecek olursak emekli maaşları iyileştirilmiş olur ve emeklilerin üzerindeki hayat pahalılığı bir nebze de olsa alınmış olur diyebiliriz."
Refah payı 2024 ne kadar olacak?
Konuyla ilgili Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş şu ifadeleri kullandı:
“Altıncı ayın sonunda beklenen enflasyon oranının yüzde 25’ler civarında olacağı kanaatindeyiz. Enflasyonun üzerine 5-6 puanlık bir refah payı yapılacağını ve SSK, Bağkur emeklisinin maaşlarına yüzde 30’un üzerinde bir zam yapılacağını değerlendiriyorum. Enflasyon yüzde 25 oranında gerçekleşirse yüzde 5-6 puanlık bir refah payı artışı SSK ve Bağkur emeklileri için söz konusu olacaktır. En düşük emekli maaşı için tahminim şu: Refah payı ile beraber belirlenecek oranda bir artış yapılacaktır. Yaklaşık olarak en düşük emekli maaşının 13 bin TL civarında belirleneceği kanaatindeyim.”
Emekli memur maaşı 18 bin TL'ye dayanabilir
Ancak geçtiğimiz zam döneminde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘hedef enflasyon’ doğrultusunda maaş zammı yapılacağının altını çizmişti. Buradan yola çıkarak en düşük emekli maaşının 2. formüle yakın bir rakamda olması yönünde. Ayrıca emekliler için özellikle sosyal yardımların da devreye alınması bekleniyor.
Yine Merkez Bankası’nın tahminine göre en düşük memur emekli maaşı Temmuz 2024’te yüzde 19,94 artabilir. Şu an 14.741 lira olan en düşük memur emekli maaşı 17.680 liraya yükselecek.
Zamlı maaş tablosu (Ocak 2024 Yüzde 49.25 - 6 aylık yüzde 19,94)
MÜSTEŞAR 1/1 - 53.597 TL - 64.284 TL
GENEL MÜDÜR 1/1 - 47.438 TL - 56.897 TL
ÖĞRETMEN 1/4 - 22.076 TL - 26.477 TL
MEMUR (ÜNİVERSİTE MEZUNU) 1/4 - 14.574 TL - 17.480 TL
ŞUBE MÜDÜRÜ (ÜNİVERSİTE MEZUNU) 1/4 – 18.616 TL - 22.328 TL
BAŞKOMİSER 1/4 - 22.076 TL - 26.477 TL
KAYMAKAM 1.SINIF 1/4 - 31.254 TL - 37.486 TL
POLİS MEMURU 1/4 - 22.076 TL - 26.477 TL
HEMŞİRE (ÜNİVERSİTE MEZUNU) 1/4 – 22.076 TL - 26.477 TL
MÜHENDİS 1/4 - 22.104 TL - 26.511 TL
TEKNİSYEN (LİSE) 1/4 - 15.870 TL - 19.034 TL
PRATİSYEN HEKİM 1/4 - 32.626 TL - 39.131 TL
PROFESÖR 1/4 - 38.324 TL – 45.965 TL
İMAM HATİP - 22.076 TL - 26.477 TL
AVUKAT 1/4 - 22.076 TL - 26.477 TL