https://anlatilaninotesi.com.tr/20250117/uzmani-karnivor-diyetinin-bilinmeyenlerini-anlatiyor-sadece-etle-saglikli-bir-yasam-mumkun-mu--1092756048.html

Uzmanı karnivor diyetinin bilinmeyenlerini anlatıyor: Sadece etle sağlıklı bir yaşam mümkün mü?

Uzmanı karnivor diyetinin bilinmeyenlerini anlatıyor: Sadece etle sağlıklı bir yaşam mümkün mü?

Sputnik Türkiye

Son dönemde sosyal medyada beslenme trendleri hızla yükseliyor. Et odaklı karnivor diyet, keto, çiğ beslenme, glutensiz ve Akdeniz diyeti gibi birçok stil... 17.01.2025, Sputnik Türkiye

2025-01-17T13:23+0300

2025-01-17T13:23+0300

2025-01-17T13:23+0300

sağlik

türkiye

akdeniz

dünya sağlık örgütü (dsö)

karnivor diyet

karnivor

akdeniz diyeti

aralıklı oruç

keto diyet

ketojenik beslenme

https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/01/10/1092755447_0:9:1792:1017_1920x0_80_0_0_05867ae5d8ef61bad40587e79e6887f8.png

Son zamanlarda sosyal medyada beslenme dünyasında tam anlamıyla bir rüzgar esiyor. Başta et odaklı karnivor diyeti olmak üzere, keto diyeti, çiğ beslenme, glutensiz diyet ve Akdeniz diyeti gibi pek çok farklı beslenme stili popülerlik kazanıyor. Her biri, daha sağlıklı, enerjik ve dengeli bir yaşam vadediyor. Ancak bu diyetlerin her birinin kendine özgü tehlikeleri ve dikkat edilmesi gereken yönleri var. Peki bu diyetler nasıl uygulanıyor? Bilinçsiz diyet yapmanın riskleri neler? Popüler olan her zaman doğru sonuç doğurur mu? Diyetisyen Müzeyyen Çelik Sputnik’e anlattı. ‘Sadece makarna ile beslenilemiyorsa sadece proteinle de beslenilmez’Karnivor yani etobur diyeti, adından da anlaşılacağı gibi tamamen hayvansal kaynaklı gıdalarla beslenmeye dayanan bir yaşam tarzı. Bitkisel gıdaları tamamen devre dışı bırakmayı savunan bu diyetin destekçileri, bunun aslında insan metabolizmasının "avcı-toplayıcı" genetiğine uygun olduğunu iddia ediyor. Bu beslenme stili kilo vermek, enerjiyi artırmak ve hatta daha net bir zihinle güne başlamak isteyenlerin favorisi haline gelmiş durumda. Peki, bu kadar çok et tüketmek gerçekten sağlıklı mı? İşte burada tartışmalar başlıyor. Lif içeren sebze ve meyvelerin diyet dışı kalması, bağırsak sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bir diğer endişe ise hayvansal yağların fazlasının kalp-damar sağlığını riske atabileceği. Ancak karnivor diyeti benimseyenler, bu tarz beslenmenin en azından denemeye değer olduğunu söylüyor.Diyetisyen Müzeyyen Çelik ise karnivor diyeti hakkında şunları söylüyor:‘Bilinçsiz denemeler böbrek yetmezliğine kadar götürebilir’Diyetisyen Müzeyyen Çelik, hayvansal ürünlerin ciddi anlamda kolesterol içerdiğini ve günlük tüketilmesi gereken protein miktarının aşılması durumunda ciddi sonuçlarla karşılanabileceğini söyledi:“ Proteinler böbrekten süzülerek atılır. Hem kan yağ seviyelerinin artmasıyla koroner kalp hastalıkları riski artar hem de böbrekten süzülebilecek protein miktarı günün içerisinde alınması gerekenin üzerine çıkarsa böbrekte kreatin yükselmesi, üre gibi protein artığı değerlerinin yükselmesi bu da akut yada kronik böbrek yetmezliğine kadar götürebilecek bir sonuç olur. Herkes de yaratır mı? Yaratmaz tabii ki ama bunlar düşük oranlar değil. Kişinin alt yapısında genetik olarak yatkınlığı varsa kronik kalp hastalığı riski, hipertansiyon, işte böbrek sorunu gibi şeyler, böbrek değerlerinde yükselmeler yaratabileceği için bunlarda, sadece gün yüzüne çıkmasını, bir sıkıntı yoksa da oluşmasını hele ki bu diyet süresini uzun tutuyorsa gerçekleşme ihtimali çok daha yüksek oluyor."‘Proteinsiz de olmaz, karbonhidratsız da olmaz’Dyt. Çelik, beslenmenin bir bütün olduğunu aktarırken hem karbonhidrat hem de proteinin önemini anlattı:“Kasın enerji kaynağı karbonhidratlardır, kas dokusunun enerji kaynağı. Yani kas çalışmaya başladığı zaman, siz yataktan kalktığınız andan itibaren kası aktive ediyorsunuz, yürüyorsunuz, elinizi yüzünüzü yıkıyorsunuz. O andan itibaren kasın çalışmak için karbonhidrata ihtiyacı vardır. Fakat siz karbonhidratı kestiğiniz zaman kasın içerisinde depolanan karbonhidrat enerji kaynağı olarak kullanılır. Bu da kas kaybına sebep olur. O yüzden bu diyetler sadece rakamsal farklar yaratır ama bedensel olarak olumlu farklar yaratması sağlıklı ve mümkün değil. Böyle olabilmesi için daha uzun vadede sağlıklı yağ dokusunun azalmasına yönelik doğru diyet programları tercih edilmesi lazım.”‘Beslenme herkesin fikri olan bir alan; simitçiye de sorsak benzinciye de sorsak fikri var’Diyetisyen Müzeyyen Çelik, beslenmenin müdahaleye açık bir alan olduğunu özellikle sağlığı tehlikeye atabilecek şeylerin sosyal medyada trend haline geldiğini aktardı:“Beslenme herkesin fikri olan bir alan. Yani şimdi buradan çıksak, kapıdaki simitçiye de sorsak beslenme hakkında bir fikri var. Karşıdaki benzin dolduran adama sorsak da. Dolayısıyla müdahale edilmesi çok mümkün bir branş. Ve genelde radikal çarpıcı şeyler insanların dikkatini çekerler. Özellikle de sosyal medya aracılığıyla. Bu kesimin etkilenmesinin sebebi vaat ettiği şeyle kilo vermek, yedirdiği şey de aslında çok lezzetli, hepimizin de tercih edebileceği, doyacağı şeyler. Yani ben çıkıp gidin günde üç öğün yulaf yiyin desem bunu uygulayacak kitle çok daha az olacaktır yani lezzetli bir şey olmadığı için.”‘DSÖ’nün tanımladığı sağlıklı beslenme modelinde böyle bir diyet yok’Son olarak Çelik, karnivor beslenmenin DSÖ’nün tanımladığı sağlıklı beslenme modelinde yer almadığını belirtti:“Bunlar genelde reklamla sosyal medyada çıkış yaparak kişilerin bu anlamda sömürülmesini sağlayan diyet modelleri. Böyle bir beslenme şekli olamaz. Dünya Sağlık Örgütü'nün tanımladığı sağlıklı beslenme modelinde böyle bir şey yok zaten.”‘Glutensiz diyetle beslenmek demek çok daha yağlı ve hayvansal ürünlü beslenmek demek’Son yıllarda sosyal medyada sıkça gördüğümüz glutensiz diyet buğday, arpa, çavdar ve bazen yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten adlı bir proteinden tamamen uzak durmayı içeriyor. Gluten, sindirimi zor karmaşık yapısıyla, bu tür hassasiyeti veya çölyak hastalığı olan kişilerde bağırsak hasarına ve başka sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Ancak bu kişilerin gluten tüketmeyi bıraktıktan sonra daha enerjik hissettiğini söylemesiyle, glutensiz diyet bir anda bir trend haline geldi. Fakat bilinçsiz bir şekilde bu beslenme tarzına yönelmek, faydadan çok zarar getirebilir. Çünkü glutensiz ürünler genellikle lif ve diğer önemli besin maddeleri açısından eksik olabiliyor. Uzun vadede bu durum, beslenme dengesizliğine yol açabilir ve vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri karşılamayabilir.Diyetisyen Müzeyyen Çelik ise glutensiz beslenmenin ihtiyaç dışında uygulanmasının sağlıklı olmadığını çünkü glutensiz diyetle beslenmenin daha yağlı ve hayvansal ürünle beslenmeyi getirdiğini söyledi:“Sadece zayıflamak için glutensiz diyet yapılmasını doğru bulmuyorum. Şimdi gluten büyük bir molekül. Evet, bağırsak bunu sindirmekte zorluk çekebilir. Kişinin bağırsak libisendromu, kısalığı, uzunluğu, işte bağırsak florasında zamanla kullandığı ilaç, antibiyotik, çevresel faktörlerle orada bir harabiyet varsa evet, gluten bazı insanlara şişlik yaratabiliyor. Keza laktoz da öyle. Fakat glutensiz diyet modeli bizim için sadece sağlık açısından yararlı olabilecek kişilere uygulanabilecek programlar.”‘Aralıklı oruç herkesin uygulayacağı ve uyguladığı gibi kilo vereceği bir beslenme düzeni değil’Aralıklı oruç, "beslenme penceresi" adı verilen belirli bir zaman diliminde yemek yeme alışkanlığına dayanıyor. Örneğin, en popüler yöntemlerden biri olan 16:8 modelinde, günün 16 saati oruç tutuluyor ve kalan 8 saat içinde öğünler tüketiliyor. Sabah kahvaltısını atlayıp öğle yemeğiyle güne başlamak, ardından akşam yemeğiyle günü tamamlamak yaygın bir tercih. Elbette bu diyet, herkese uygun olmayabilir.Dyt. Çelik, aralıklı orucunda son dönemde popüler olduğunu ancak bu uygulamanın insülin direnci olmayan, hormonel bir problemi olmayan bireylere uygulanabileceğini kaydetti:“Intermediate Fasting uyguladığımız bir hasta grubu var. Fakat bunun uyguladığımız hasta grubu da insülin direnci olmayan yani pankreas hormon salınımında bir sıkıntı olmayan, hormonel bir problemi olmayan belki iki öğünde beslenerek gayet rahat hissediyorum diyen aslında birazcık da kültürel olarak yatkın kişilere uygulanabilir. Bu herkesin uygulayacağı ve uyguladığı gibi kilo vereceği bir beslenme düzeni değil maalesef. Bunu uygulayıp hiç kilo veremeyenler de var. İki ömür beslenerek kilo alan bir grup da var. Bu kişiye göre, yatma kalkma saatine göre, işine göre, iş yerinde bulabildiği şeylere göre, yiyebildiği şeylere göre planlanabilecek bir beslenme programı olabilir.”Çiğ beslenme trendi: Yiyecekler ne kadar doğalsa o kadar besleyici olur mu?Hiç yiyeceklerinizi pişirmeden tüketmeyi düşündünüz mü? Çiğ beslenme diyetinin felsefesi basit: Yiyecekler ne kadar doğal kalırsa, o kadar besleyici olur. İşlenmemiş, ısıtılmamış ve 40-48 dereceyi aşmayacak şekilde hazırlanmış yiyecekler, çiğ beslenmenin temelini oluşturuyor. Bu yaşam tarzını benimseyenler, çiğ meyve, sebze, filizlenmiş tahıllar ve baklagillerin vücuda daha fazla enerji verdiğini ve kilo kontrolüne yardımcı olduğunu söylüyor. Ayrıca çiğ gıdalardaki doğal enzimlerin sindirimi kolaylaştırdığına inanılıyor. Çiğ beslenmenin de eleştirildiği noktaları var. Özellikle çiğ hayvansal ürünler tüketiliyorsa, bakteri ve parazit riski olabilir. Ayrıca kalori alımının yeterli olmaması da bir diğer tartışma konusu. Diyeti destekleyenler, "Doğa bize ihtiyacımız olan her şeyi sunuyor" dese de, eleştirmenler bunun uzun vadede sürdürülebilir olmayabileceğini düşünüyor.Keto diyeti nedir?Keto diyeti karbonhidratlardan uzak durarak enerjinizi tamamen yağlardan almayı hedefliyor. Düşük karbonhidrat ve yüksek yağ içeren bu beslenme tarzı, vücudu "ketoz" adı verilen metabolik bir duruma sokuyor. Bu durumda, enerji kaynağı olarak karbonhidratlar yerine yağlar kullanılmaya başlanıyor. Keto diyetinde karbonhidrat alımı neredeyse minimuma indiriliyor; günlük kalorinin sadece yüzde 5-10'u kadar. Protein ise orta düzeyde tutulurken, enerjinin büyük kısmı sağlıklı yağlardan geliyor. Avokado, zeytinyağı, tereyağı, fındık, tohumlar, et, balık ve tam yağlı süt ürünleri bu diyette başrolde. Ancak ekmek, makarna, pirinç, patates ve şeker gibi yüksek karbonhidrat içeren gıdalara kesinlikle yer yok. Epilepsi gibi bazı nörolojik hastalıkların tedavisinde olumlu etkileri olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Ancak, bu diyet herkes için uygun olmayabilir. Özellikle başlangıç aşamasında, vücudun alışma sürecinde "keto gribi" olarak bilinen bazı belirtilerle karşılaşabilirsiniz.Dünyanın en sağlıklı beslenme türlerinden biri: Akdeniz diyetiDünyanın en sağlıklı diyetlerinden biri olarak kabul edilen Akdeniz diyeti özellikle kalp sağlığını koruyucu etkileriyle tanınıyor. Bu diyette zeytinyağı başrolde. Sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller ise sofranın vazgeçilmezleri. Haftada birkaç kez tüketilen balık ve deniz ürünleriyle çeşitlilik sağlanırken, kırmızı et ve işlenmiş gıdalar minimum düzeyde tutuluyor. Bunun yerine, kuruyemişler, yoğurt gibi fermente süt ürünleri ve doğal otlar devreye giriyor. Tuzun yerini ise taze baharatlar alıyor; böylece yemekler hem daha sağlıklı hem de aromatik bir hale geliyor. Antioksidanlar, lif ve sağlıklı yağlarla dolu bu beslenme tarzı, vücudunuza ihtiyacı olan tüm iyi şeyleri sunarken, diyet yapıyor gibi hissettirmiyor. Bu sebeple dengeli beslenme arayışında olanlar için ideal bir seçim haline geliyor.

https://anlatilaninotesi.com.tr/20241004/arastirma-vejetaryen-beslenmenin-ileri-yaslarda-olum-riskini-arttiracagini-gosteriyor-1088822931.html

akdeniz

2025

SON HABERLER

tr_TR

karnivor diyeti, karnivor diyet nedir, karnivor diyet listesi, karnivor diyet zararları, karnivor diyet faydaları, karnivor diyet nasıl yapılır, karnivor diyet besinleri, keto diyeti, ketojenik diyet, keto diyet nedir, keto diyet listesi, keto diyet tarifleri, keto diyet yemekleri, keto diyet sonuçları, keto diyet yan etkileri, keto diyet kilo verme, keto diyet sağlık, keto diyet faydaları, keto diyet zararları, keto diyet planı, aralıklı oruç, aralıklı oruç diyeti, aralıklı oruç nedir, aralıklı oruç nasıl yapılır, aralıklı oruç faydaları, aralıklı oruç zararları, aralıklı oruç saatleri, aralıklı oruç kilo verme, aralıklı oruç 16/8, glutensiz diyet, glutensiz beslenme, glutensiz diyet nedir, çiğ beslenme, çiğ beslenme diyeti, çiğ beslenme nedir, çiğ beslenme faydaları, akdeniz diyeti, akdeniz diyeti nedir, akdeniz diyeti listesi, dsö, dünya sağlık örgütü