CANLI | İran Cumhurbaşkanı Reisi ve heyeti helikopter kazasında öldü: 5 günlük yas ilan edildi

İran'da helikopter kazasında hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyette bulunanların cenazelerinin salı günü Kum kentinde ilkindi vaktinde defnedileceği bildirildi.

İran'ın resmi haber ajansı IRNA, Reisi'nin cenaze töreni programını paylaştı.

Reisi ve beraberindeki heyette bulunanların cenazelerinin yarın Tebriz'de düzenlenecek tören sonrasında ilkindi vaktinde Kum kentinde defnedileceği belirtildi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle taziye mesajı yayınladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Fransa'nın İran Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve beraberindekilerin ölümü dolayısıyla taziyelerini sunduğu belirtildi.

Açıklamada, "Düşüncelerimiz kazada hayatını kaybedenlerin aileleriyle birlikte" ifadesine yer verildi.

Bakıri, 1967 yılında Tahran'da dünyaya geldi. Tahran'daki İmam Sadık Üniversitesi'nde İslami ilimler ve iktisat alanında lisansını tamamladı ve bu üniversitede ekonomi dersleri verdi.

Eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde 2007-2013 yıllarında İran'ın nükleer ekibinde yer aldı ve nükleer müzakerelerde Said Celili ile birlikte çalıştı. Bakıri, 2012 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Said Celili'nin seçim merkezi başkanlığını yaptı ve Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nde Celili'nin yardımcılığı görevinde bulundu.

Aralık 2019'da dönemin Yargı Erki Başkanlığı görevini yürüten İbrahim Reisi'nin kararıyla Yargı Erki'nin Uluslararası İlişkiler ve İnsan Haklarından Sorumlu Başkan Yardımcılığı görevine getirildi. Bakıri, 14 Eylül 2021'de ise Abdullahiyan’ın kararıyla Dışişleri Bakanı Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı görevine getirildi. Bakıri aynı zamanda İran'ın nükleer konulardaki görüşmelerinde Baş Müzakereci görevini de yürütüyordu.

ABD'nin İran'a yönelik tek taraflı yaptırımları sivil havacılık sektörünü de etkiliyor. Yaptırımlar nedeniyle Tahran'ın uçak ve uçak parçası ithalatı engelleniyor.

Irak hükümeti, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle ülkede 1 günlük resmi yas ilan edildiğini duyurdu.

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bageri, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin vefatının ardından seçimlere kadar cumhurbaşkanlığı görevini vekaleten üstlenecek olan İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir'e desteğini açıkladı.

Reisi'nin ölümüyle ilgili bir mesaj yayınlayan Bageri, "İran İslam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri, Muhammed Muhbir yönetimindeki hükümete her türlü yardımı sunmaya hazır olduğunu ve geçmişte olduğu gibi bu zor anda da ordunun her zaman hükümetin ve halkın tarafında olacağını beyan eder" ifadelerini kullandı.

ABD Hazine Bakanlığı, Ocak 2021'de yaptığı açıklamada, İran lideri Ali Hamaney'e bağlı şekilde faaliyet gösteren ve Muhbir'in başkanı olduğu İmam Humeyni'nin Emirlerini Uygulama Merkezinin "siyasi muhalifler, dini azınlıklar ve sürgündekiler dahil olmak üzere rejim muhaliflerine ait topraklara ve mülklere el koyduğunu" iddia ederek, Merkezin ve yöneticilerinin yaptırım listesine alındığını duyurmuştu.

İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve heyetinde bulunan kişilerin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle ülkede 5 gün yas ilan edildiğini duyurdu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindeki heyetin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'e hitaben bir taziye mesajı yayınladı.

"İran İslam Cumhuriyeti halkının başına gelen, Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi'nin yanı sıra ülkenizin önde gelen bir dizi devlet adamının hayatını kaybetmesine yol açan bu büyük trajediyle ilgili en derin başsağlığı dileklerimizi kabul edin" diyen Putin, Reisi'yi tüm hayatını anavatana hizmet etmeye adayan seçkin bir politikacı olarak niteledi.

Reisi'nin yurttaşlarından haklı olarak büyük saygı gördüğünü ve yurtdışında önemli bir otoriteye sahip olduğunu kaydeden Putin, "Rusya'nın gerçek bir dostu olarak ülkelerimiz arasında iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine kişisel olarak paha biçilmez katkılarda bulundu ve bunların stratejik ortaklık düzeyine getirilmesi için büyük çaba sarf etti" vurgusu yaptı.

Putin, mesajının sonunda şu ifadelere yer verdi: "Seyyid İbrahim Reisi ile birkaç kez buluşma fırsatım oldu ve bu harika kişinin anısını en güzel şekilde sonsuza dek aklımda tutacağım. Lütfen merhum Cumhurbaşkanı'nın ve bu korkunç felakette ölen herkesin aile ve yakınlarına içten taziye ve destek sözlerimizi iletin. Böylesine ağır ve telafisi mümkün olmayan bir kayıp karşısında onlara ve tüm İran halkına metanet diliyorum."

Eski İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindeki heyetinin ölümünden ABD'nin suçlu olduğunu vurguladı.

Zarif, İran Radyo Televizyon Kurumu'na (İRİB) verdiği demeçte "Cumhurbaşkanı'nın helikopterinin düşmesiyle ilgili trajedide suçlu, Uluslararası Adalet Divanı'nın kararına rağmen uçak ve uçak parçaları satışına ambargo uygulayan ABD'dir" dedi.

Zarif, bu olayın ABD'nin İran'a karşı işlediği suçlar listesine dahil edileceğini belirtti.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindeki heyetin hayatını kaybetmesi nedeniyle taziye mesajı yayınladı.

Suriye Devlet Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Devlet Başkanı Esad, kendisi ve Suriye halkı adına, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve yoldaşlarının ölümü nedeniyle İran İslam Devrimi lideri Ayetullah İmam Ali Hamaney'e, dost İran hükümetine ve halkına en içten taziyelerini sundu" ifadelerine yer verildi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Cumhurbaşkanı Reisi ve heyetinin hayatını kaybetmesi nedeniyle taziyelerini sundu.

"Bu seçkin siyasetçileri, devletlerinin çıkarlarını kararlılıkla savunan ve hayatlarını anavatana özverili hizmete adayan İran İslam Cumhuriyeti'nin gerçek vatanseverleri olarak her zaman hatırlayacağız" diyen Lavrov, Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın Rusya'da her zaman gerçek ve güvenilir dostlar olarak bilindiğinin altını çizdi.

Reisi ve Abdullahiyan'ın karşılıklı faydaya dayalı Rusya-İran işbirliğini ve güvene dayalı ortaklığı güçlendirmedeki rollerini 'paha biçilmez' olarak niteleyen Lavrov, "Moskova, Reisi ve Abdullahiyan'ın helikopter kazasında trajik ölümüyle ilgili haberden derin üzüntü duyuyor. Hayatını kaybedenlerin aileleri ve dostlarının yanı sıra tüm dost İran halkına içtenlikle başsağlığı diliyoruz. Bu acı anda düşüncelerimiz ve kalbimiz sizinle" ifadelerini kullandı.

Tasnim haber ajansı, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindeki heyetin hayatını kaybettiği Bell-212 tipi helikopterin ABD yapımı olduğunu belirtti.

Tasnim'in haberine göre ABD'de üretilen helikopter, 14 kişi taşıma kapasitesine ve 190 km/saat hıza sahipti.

İran'da 2018 yılında aynı model bir helikopterin düşmesi sonucu 4 kişi hayatını kaybetmişti.

Sputnik haber ajansını da bünyesinde bulunduran Rossiya Segodnya Medya Grubu ve Russia Today (RT) Genel Yayın Yönetmeni Margarita Simonyan, Cumhurbaşkanı Reisi'nin vefatı nedeniyle İran halkına başsağlığı diledi.

Telegram'dan açıklama yapan Simonyan, "Reisi hayatını kaybetti. İran halkına taziyelerimizi gönderiyoruz" ifadelerini kullandı.

İran Kızılayı Başkanı Pir Hüseyin Kolivend, helikopterin düştüğü bölgede arama çalışmalarının sonlandırıldığını belirterek tüm cenazelerin Tebriz kentine gönderildiğini bildirdi.

Belarus Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “İran’dan gelen son haberi büyük acıyla karşıladık. Bu sadece İran toplumu için telafisi imkansız bir kayıp değil. Belarus’un gerçek dostları vefat etti” ifadesine yer verildi. Ölenlerin ailelerine ve yakınlarına taziye sözlerinin yer aldığı açıklamada, İran halkına sabır ve metanet dileği iletildi.

Cumhurbaşkanlığı seçiminin haziran-temmuz döneminde yapılabileceği belirtildi.