Başkanlık sistemi AK Parti'nin seçim beyannamesinde

Başbakan Ahmet Davutoğlu "Yeni Türkiye Sözleşmesi 2023" adı verilen belgeyi AK Parti'nin seçim beyannamesinin ve adaylarının tanıtıldığı toplantıda açıkladı. Darbe dönemlerindeki müdahaleler nedeniyle parlamenter sistemin özünden uzaklaştırıldığını söyleyen Davutoğlu,  beyannamede yer alan maddelerden satır başları içeren Yeni Türkiye Sözleşmesi'ni okudu:

'EN TEMEL İLKE İNSAN ONURUNUN KORUNMASIDIR'

Her siyasal düşünce ve düzen insana hitap etmek ve belli bir mekana dayanmak zorundadır. İnsana hitap etmeyen hiçbir siyasal düzen kalıcı olamaz. Yeni Türkiye cumhuriyetimizin yüzüncü yılına yürürken insana zamana ve mekana hakkıyla hitap eden kapsayıcı bir yenilenmenin, yeniden inşa sürecinin eseri olacaktır.  Yüz yıl önce Anadolu'dan Rumeli'den Ortadoğu'dan gelerek sömürgeciliğe karşı mücadele eden dedelerimiz için de, Güneydoğu Asya'dan Afrika içlerine kadar, dualarla destekleyen milletler içinde İstiklal Savaşı sadece bir milletin var olma savaşı değil, kutsal bir mücadeleydi. Bugün de Türkiye Cumhuriyeti devletinin en temel ilkesi insan onurunun korunmasıdır.

'KİMSE AYRIMCILIĞA MARUZ BIRAKILAMAZ'

İnsan onurunu zedeleyen hiçbir uygulama ve politika meşru görülemez, gösterilemez. İnsan onurun ile taçlandırılan Türkiye cumhuriyeti vatandaşlığı kimliği taşıyan hiç kimse hiçbir makam ve güç tarafından tahkir edilemez. Dili, ırkı siyasi düşüncesi, felsefi anlayışı ve hayat tarzı sebebiyle ayrımcılığa maruz bırakılamaz. Nefret söylemine muhatap kılınamaz. Ortak tarihdaşlık ve hak hukuk adalete dayalı eşit vatandaşlıktır. Ortak vatandaşlık, ortak kadim geçmişimizi ve geleceğe yönelik kader bilincimizi de yansıtmaktadır.

'EN TEMEL İLKE İNSAN ONURU'

Eşit vatandaşlık ilkesi, çağdaş siyasal meşruiyetin temelidir ve bu temel hiçbir gerekçeyle zayıflatılamaz. Bu temel üzerinde cumhuriyetimizin 100'ncü yılına yürürken önceliğimiz ülkemizin katılımcı çoğulcu sivil bir anayasayla yönetilmesini sağlamaktır. Yeni anayasal düzenimizin en temel ilkesi ahlaki referansı ve ruhu insan onuru olacaktır.

Canın, aklın, neslin inancın ve mülkün korunması, kamunun sorumluluk alanlarını dokuyan evrensel insan hakları beyannamesi ise vatandaşların özgürlük alanlarını tanımlar. Düşünce inanç ifade özgürlüğü insan onurunun ayrılmaz bir parçasıdır ve anayasal koruma altında olacaktır. Bu özgürlükleri sınırlayan yegâne unsur, diğer vatandaşların özgürlük alanlarıdır.

'ÖZGÜRLÜK- GÜVENLİK DENGESİNİN UYUMU…'

Kamu düzenini, insan hak ve özgürlüklerinin hayat alanı olarak görüyor, özgürlük-güvenlik kavramlarını tamamlayıcı unsurlar olarak değerlendiriyoruz. Özgürlük güvenlik dengesinin uyumunu siyasal meşruiyetin temeli olarak görüyoruz. Egemenliğin kaynağı da denetleyicisi de sadece ve sadece eşit vatandaşlardan oluşan millettir.

'ORTAK TAVIR ALACAĞIZ'

Amir olan millettir, memur olan devlettir. Meşruiyetini milletten almayan ve milletin denetimine açık olmayan hiçbir gücün, vesayetin, paralel yapının külli yada kısmi egemenliği kabul edilemez. 27 Mayıs 12 eylül gibi doğrudan, 28 şubat 27 nisan ve paralel yapı oluşumları gibi müdahaleleri kınıyor, ilerde olabilecek girişimlere karşı ortak tavır alacağımızı ilan ediyoruz. Seçme ve seçimle hakkı en temel vatandaşlık hakkıdır, bu hak sınırlandırılamaz, yok sayılamaz, iptal edilemez. Temsili demokrasi korunurken, yeni katılım kanalları genişletilerek, yerinden yönetim ilkesi tabana yayılacaktır.

'DENETLEMEYEN HİÇBİR GÜÇ KALMAYACAK'

Güçler ayrılığı ilkesine dayanan anayasal ilkemizde, denetlenmeyen hiçbir güç kalmayacaktır. Millet tarafından doğrudan seçimle iş başına gelen TBMM, yasama görevini yaparken hiçbir güç tarafından baskı altına alınamaz.
Ülkemizin bütün siyasi partilerini STK'larını bu uzlaşının oluşumunda katkıda bulunmaya davet ediyoruz.

‘YARGI BAĞIMSIZLIĞI ESASTIR'

Demokratik hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde yargı bağımsızlığı esastır. Bu bağımsızlık, kendi içinde oluşabilecek örgütlenmelere karşı korunacak. Yani yargıçlar iktidarı benzeri oluşumların önüne geçilecektir. Darbe dönemlerinde milli iradeyle iş başına gelen hükümetleri sınırlamak için yapılan müdahaleler sonucu, parlamenter sistem zayıflatılmış, cumhurbaşkanlığı makamıyla, başbakanlık makamı arasında 2001 krizine yol açan krizler yaşanmıştır. İdari yapının yürütme erkinin yeniden düzenlenmesine ihtiyaç vardır.

‘MİLLETİMİZ KENDİ YÖNETİCİLERİNİ SEÇMEYE DEVAM EDECEK'

2007 yılında yapılan anayasa reformunun ilk uygulaması olarak, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesiyle birlikte, idari yapının başkanlık sistemi yönünden yeniden yapılandırılması, hesap verilebilirliğin tesisi için gerekli görmekteyiz. 2014'te milletimiz doğrudan cumhurbaşkanını seçmiştir, bundan sonra da milletimiz kendi yöneticilerini seçmeye devam edecektir.

BAŞKANLIK SİSTEMİNİN TANIMI

Başkanlık sistemini, anayasal çerçevede yasama ve yürütmenin etkin olduğu, demokratik kontrol mekanizmalarının ön görüldüğü bir yönetim modeli olarak tasavvur ediyoruz. Bütün partileri, STK'ları, bu yeniden yapılandırma sürecine katkıda bulunmaya davet ediyoruz. Yürütme erki de yasama ve yargı erki gibi anayasal denetime açık olacaktır. Sivil ve askeri bürokrasi, ehliyet ve liyakat esaslarıyla, çağdaş bürokrasinin kurallarıyla yapılandırılırlar. Hesap verme makamında bulunan ve milli iradeyle göreve gelmiş sivil otoriteye tabiidirler. Bürokrasi hiçbir gerekçeyle yatay ya da paralel örgütlenmelere izin verilmez. Devlet düzenini bozan uygulamalara karşı gereken tedbirler alınır. Bugün bütün çağdaş örneklerde görüldüğü gibi ekonomik kalkınma ile demokratik hukuk devleti arasında doğrudan bir irtibat söz konusudur. Açık ve şeffaf hukuk kurallarının olmadığı ülkelerin, sürdürülebilir kalkınma gerçekleşmesi mümkün değildir.

‘HİÇBİR EKONOMİK GÜÇ KALICI DEĞİL'

Dünyada hiçbir ekonomik güç insan kaynağından daha kalıcı değildir. Kişi başı milli gelir açısından, son 12 yıllık kalkınmamızın yeni bir aşamaya çıkmamız temel hedefimizdir. 2023 hedeflerimizde, temel hedefimiz insan odaklı kalkınmadır. ARGE ve yüksek teknolojiye destek vererek, teknoloji üreten bir ülke olacağız. Devlet geleceğimizin teminatı olan AK Parti gençliği sizlere sesleniyorum. Gençlerimizin, bedeni ruhi ve zihni donanımı için her türlü tedbiri almakla yükümlüdür. Kadınlarımızın konumlarının güçlendirilmesi, sosyal güvenlerinin sağlanması en öncelikli hedeflerimiz arasındadır. Engelli vatandaşlarımızın önündeki engelleri kaldırmak, ahlaki bir sorumluluktur.

‘HEDEF EN GÜÇLÜ 10 EKONOMİ ARASINA GİRMEK'

Ekonomide nihai hedefimiz, ülkemizin her köşesinde, vatandaşlarımızın onurlu bir hayat yaşamasını sağlayacak gelişmişlik seviyesine ulaşmak, en güçlü 10 ekonomi arasına girmek ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün muasır medeniyetler seviyesine ulaşmak ve onu geçmektir.

'DIŞ POLİTİKAMIZ…'

Dış politikamızda tarihi ve stratejik derinliğimize dayalı olarak, milletimizin uluslararası alanda onurlu bir yer edinmesi öncelik hedefimizdir.
Uluslararası kurumlara üyeliğimiz ve ittifak ilişkilerimiz, etkin şekilde değerlendirilecek ve AB üyeliği yönündeki perspektifimiz korunacaktır.
Balkanlar, Kafkaslar, Orta Asya ve Ortadoğu gibi komşu bölgelerde, kalıcı istikrarı temin edecek öncü rolümüz pekiştirilecektir.
Bu ülkenin havası suyu toprağı ormanları ve ovaları vatandaşlarımızın mekan bilincine ve devletimizin sorumluluk alanına emanettir. Mimari doku açısından bu zengin kültürü koruyarak şehirlerimizi insanlık birikimine aşmamız ve insan odaklı bir şehir bilincini yaşanır kılmamız kültürel birlikteliğimizin şartıdır.

'YENİ MEDENİYET ÇAĞRISININ ÖNCÜSÜ OLACAĞIZ'

Son iki madde olarak… Çoklukta birlik ilkesiyle kuşatıcı bir yaklaşımla, kültürel harmanlanma ile köklü medeniyet birikimimizden, insanlık birikimine katkı sağlanacak, bu tarihi döneminde insan onuruna dayalı yeni bir medeniyet çağrısının öncüsü olacağız.

Türkiye zengin kültürel birikimi, güçlü ekonomisi, insan odaklı siyaset anlayışı, sağlam sosyal dokusu, etkin dış politikasıyla insanlık aleminin onurlu bir üyesi ve küresel düzenin yükselen bir gücüdür. Bu yeni Türkiye sözleşmesiyle geleceğe taşınacaktır.