Böcek ailesinin ölümünde ağır kimyasal şüphesi: Alüminyum fosfit nedir, kullanımı yasal mı?

İstanbul Fatih’te tatile gelen Çiğdem Böcek ile çocukları Kadir Muhammet (6) ve Masal’ın (3) yaşamını yitirdiği olayda kritik bir iddia gündeme geldi. Böcek ailesinin babası Servet Böcek de 5 gün yoğun bakımda kalmasının ardından hayata tutunamadı.

Ailenin otelin 2’nci katında, ilaçlamanın ise 1’inci katta yapıldığı belirtildi. İddiaya göre işlem sırasında kullanılan ağır kimyasal havalandırma boşluklarından yukarı sızmış olabilir.

Mide bulantısı ve kusma şikâyetleriyle hastaneye başvuran aileden anne ve iki çocuk kurtarılamamış, baba tedavi altına alınmıştı. Soruşturma kapsamında 1 ilaçlama görevlisi ve 2 otel çalışanının da dahil olduğu toplam 11 kişi gözaltına alındı. Lokumcu F.T., midyeci Y.D., kokoreççi E.E. ve bir kafe sahibi adliyeye sevk edildi. Yedi kişinin işlemleri emniyette sürüyor.

İlaçlamada kullanılan kimyasalın içinde alüminyum fosfit bulunup bulunmadığı araştırılıyor.
Bu madde kapalı alanlarda nemle temas ettiğinde fosfin gazı açığa çıkarıyor ve panzehiri bulunmuyor. Özellikle tahtakurusu ve hamam böceği ilaçlamasında kullanılan bu kimyasal, yanlış uygulanırsa ölümcül olabiliyor.

Konak ilçesinde haşere ilaçlaması sonrası 1 yaşındaki bebek zehirlenerek yaşamını yitirmişti. İki yıl önce yasak olan alüminyum fosfit kullanılan bir apartmanda 2 kişi ölmüş, 13 kişi etkilenmişti.
Kimyasal sıcakta genleşerek buharlaşmış ve tüm binaya yayılmıştı.

Olay, kimyasal kullanımında yapılması gereken yasal zorunlulukları gündeme taşıdı. Sağlık Bakanlığı'nın yönetmeliği, profesyonel ilaçlamanın sıkı kurallara tabi olduğunu vurguluyor.

2005 tarihli yönetmeliğe göre kapalı alanlarda ilaçlama yapmak isteyen kişi ve şirketler il sağlık müdürlüğünden izin belgesi almak zorunda. Bu belge olmadan hiçbir profesyonel ilaçlama yasal kabul edilmiyor.

Yönetmelik, ilaçlama firmalarının yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsat verilen insektisit, rodentisit ve mollusisitleri kullanmasına izin veriyor. Aynı düzenleme tarım amaçlı pestisitlerin konutlarda kullanılmasını kesin biçimde yasaklıyor.

Firmalar başvuruda, kullanacakları tüm ürünlerin kimyasal sınıfını, formülasyonunu ve uygulama yöntemlerini içeren rapor sunmakla yükümlü.

İlaçlama sırasında maske, gözlük, eldiven, çizme gibi kişisel koruyucu ekipman zorunlu. Ayrıca firmalar kapsamlı bir ilkyardım planı hazırlamak zorunda.

Profesyonel ilaçlamayı yöneten kişi sağlık veya teknik eğitim almış bir ekip sorumlusu olmak zorunda. Bu kişi dozdan uygulama yöntemine kadar tüm süreçten sorumludur.