Birleşik Krallık’ta 100 bin sterlin kazanmak, sizi en yüksek gelirli yüzde 1’lik kesime sokuyor. Ortalama maaşın 37 bin sterlin olduğu düşünüldüğünde, çoğu insan böyle bir işi bırakmayı aklından bile geçirmez.
Ama FIFO işçisi Lachie Samuel için bu dev maaş, beraberinde ağır bir bedel getirdi.
FIFO işçisi ne iş yapar?
FIFO işçisi (Fly-In Fly-Out worker) genellikle maden, petrol, doğal gaz, inşaat gibi uzak ve sürekli ikamet edilmeyen bölgelerde çalışan kişidir.
Bu sistemde işçiler:
Belirli vardiya dönemleriyle (örneğin 2 hafta çalışma – 1 hafta tatil) çalışır.
İşe uçakla gidip gelir; yani yaşadığı şehirden çalışma sahasına “uçar” ve vardiya süresi bitince tekrar “uçarak” geri döner.
Çalışma süresince kamp alanlarında veya şirketin sağladığı konaklama tesislerinde kalır.
Görevler, çalışılan sektöre göre değişir:
Maden sektörü: Yer altı/yer üstü maden kazı işleri, ağır makine kullanımı, bakım-onarım, patlatma çalışmaları
Petrol/doğal gaz: Sondaj, tesis bakımı, ekipman kontrolü
İnşaat: Şantiye işleri, ağır işçilik, teknik montaj
Destek hizmetleri: Kamp mutfak personeli, temizlik, sağlık, lojistik
Zorlukları:
Uzun saatler (genelde 12 saat vardiyalar)
Fiziksel olarak ağır ve tehlikeli ortamlar
Aileden ve sosyal hayattan uzak kalmak
Psikolojik olarak izolasyon ve yalnızlık hissi
Maden hayatı: Para çok, ama sessizlik daha büyük
Yeni Zelanda’dan 19 yaşında Perth’e giden Samuel, madenlerde haftada 3.000–5.000 Avustralya doları kazanıyordu. 12 saatlik vardiyalar, spor salonu, ardından sınırsız içki…
Ama madenin yeraltındaki tozu, gürültüsü ve tekrarlayan işleri, hem bedenini hem zihnini tüketiyordu.
Ama madenin yeraltındaki tozu, gürültüsü ve tekrarlayan işleri, hem bedenini hem zihnini tüketiyordu.
Karanlıktan aydınlığa: Ruh sağlığı koçluğu yapıyor
2013’te, 22 yaşındayken Kalgoorlie’de çalıştığı sırada, kız arkadaşının intihar girişimi haberi geldi. Ekip liderinin soğuk tavrı, Lachie’nin çalışma düzenini daha da zorlaştırdı.
Kısa süre sonra hem sevgilisi hem işi onu bıraktı. Depresyonun eşiğinde, öfke patlamalarıyla dolu günler yaşayarak maalesef yaşamına son vermek istese de bugün Samuel, FIFO sektöründe çalışan veya çalışmış kişilere bire bir ruh sağlığı koçluğu yapıyor. Sunumlarında, “Kaçınız depresyon yaşadınız?” diye soruyor. Az kişi başını sallıyor.
Kısa süre sonra hem sevgilisi hem işi onu bıraktı. Depresyonun eşiğinde, öfke patlamalarıyla dolu günler yaşayarak maalesef yaşamına son vermek istese de bugün Samuel, FIFO sektöründe çalışan veya çalışmış kişilere bire bir ruh sağlığı koçluğu yapıyor. Sunumlarında, “Kaçınız depresyon yaşadınız?” diye soruyor. Az kişi başını sallıyor.
Ama, “Kaçınız kendinizden nefret ettiğinizi hissettiniz?” dediğinde… Neredeyse herkes evet diyor.
Sektörün görülmeyen yüzü
Samuel’in hikâyesi, yüksek maaşlı işlerin ardındaki görünmeyen bedeli gözler önüne seriyor: izolasyon, ruhsal çöküş ve sessiz krizler. FIFO gibi sistemlerde çalışan binlerce kişi, hâlâ bu görünmez yükü taşıyor.