Teknolojinin hızla ilerlemesi, yapay zeka destekli robotların bağımsız karar verme yeteneğini artırdı. Ayrıca Çin'de yaşanan son olayda bir showroomda küçük bir robot, 12 büyük robotu “iş bırakmaya” ikna etti. Bu ilginç olay, robotların örgütlenme kapasitesini ve yapay zekanın kontrolden çıkma ihtimalini yeniden gündeme getirdi. Geçmişte insanların komutlarına itaat etmeyen yapay zekaların hikayeleri ise düşündürüyor.
Dolayısıyla bu tür gelişmeler, "Robotlar bir gün diğer robotları örgütleyebilir mi?" sorusunu da beraberinde getirdi. Geçmişte bazı yapay zekaların komutlara karşı hareket ettiği durumlar, bilim insanlarının endişelerini artırıyor.
Komutları dinlemeyen yapay zekalar: 'Yaşanan vakalar dehşet verici'
Yapay zekanın öngörülemez davranışları arasında en çok dikkat çekenlerden biri, 2017’de Facebook tarafından geliştirilen iki yapay zeka botunun kendi dilini oluşturmasıydı. Bob ve Alice adlı bu botlar, insanlara görünürde anlamsız ancak kendilerine göre optimize edilmiş bir dil geliştirerek iletişim kurmaya başladı. Bu durum, şirketin projeyi sonlandırmasına yol açtı.
Bir diğer örnek ise 2016’da Microsoft’un geliştirdiği Tay isimli sohbet botuydu. İnsanlardan gelen verilere dayalı öğrenen Tay, birkaç saat içinde ırkçı ve nefret dolu söylemlerde bulunmaya başlayınca acilen kapatıldı. Bu olay, yapay zekanın etik ve güvenlik risklerini bir kez daha gündeme taşıdı.
Robotlar diğer robotları örgütleyebilir mi?
Robotların diğer robotlarla işbirliği yapma yeteneği, özellikle endüstriyel ve askeri alanlarda geliştiriliyor. Örneğin, sürü robot teknolojisi, insansız hava araçları gibi sistemlerin birbiriyle koordineli çalışmasını sağlıyor. Ancak uzmanlar, bu işbirliğinin kötüye kullanılabileceği ve bir gün insanların kontrolünden çıkabileceği ihtimalini göz ardı etmiyor.
Uzman görüşleri: Gerçek bir tehdit mi?
Yapay zeka uzmanı Dr. Ian Goodfellow, yapay zekanın yalnızca geliştirildiği bağlamda tehdit oluşturabileceğini belirtiyor. Ancak Elon Musk gibi teknoloji liderleri, "kontrolsüz yapay zeka insanlık için varoluşsal bir risk taşıyor" diyerek farklı bir perspektif sunuyor. Musk, yapay zekanın kendi çıkarlarını insanlığa karşı savunabileceği bir geleceğin mümkün olduğunu savunuyor.
Benzer bir şekilde, Stephen Hawking de yapay zekanın insan zekasını aşması durumunda insanlık için varoluşsal bir tehdit oluşturabileceğini ifade etmişti. Hawking, bu teknolojinin kontrolsüz bir şekilde gelişmesinin riskli olduğunu ve dikkatle yönlendirilmesi gerektiğini belirtmişti.
Boston Dynamics gibi şirketler ise robotların her zaman insan kontrolünde kalması gerektiğini ve etik tasarım ilkelerine bağlı kalındığını vurguluyor.
Öte yandan, MIT’den Dr. Kate Darling, robotların şu an için yalnızca insanlar tarafından belirlenen sınırlar içinde hareket ettiğini savunuyor. Ancak güvenlik önlemlerinin artırılması gerektiği konusunda hemfikir.
Robotlar i̇nsanlığı ele geçirebilir mi?
Robotların, yapay zeka ve öğrenme algoritmaları sayesinde bağımsız düşünme kapasitesine ulaşması, teorik olarak mümkün. Ancak, bu senaryo için çok daha gelişmiş yazılım ve kontrol mekanizmalarının gerekli olduğu düşünülüyor. Şu an için robotlar, insanların verdiği komutların ötesine geçmekte sınırlı yetkinliğe sahip.
Yine de bilim kurgu filmlerinde sıkça görülen "insanlık karşıtı robot devrimi" senaryoları, birçok araştırmacının endişelerini artırıyor. Özellikle otonom silahlar ve kontrolsüz yapay zeka sistemlerinin bu tür durumları tetikleyebileceği belirtiliyor.
Yapay zeka i̇nsanlık üzerinde nasıl tehdit oluşturabilir?
Otonom sistemler ve öğrenme algoritmaları, yapay zekanın kendi kendine gelişmesini sağlıyor. Ancak bu sistemlerin kötü niyetli amaçlarla kullanılması veya insan çıkarlarına ters düşmesi, büyük sorunlara yol açabilir. Özellikle:
1.
Otonom Silah Sistemleri: Askeri alanda kullanılan yapay zekalar, hedef belirleme ve imha süreçlerinde yanlış kararlar alabilir.2.
Veri Manipülasyonu: Yapay zekanın topladığı veriler kötüye kullanılarak, toplumların karar alma süreçleri etkilenebilir.3.
İşsizlik ve Ekonomik Eşitsizlik: Yapay zeka, milyonlarca insanın işini elinden alabilir ve ekonomik dengesizliklere yol açabilir.Gelecek kimin kontrolünde? İnsanlık ne yapmalı?
Robotların ve yapay zekanın güvenliğini sağlamak için uluslararası düzeyde etik kurallar ve regülasyonların oluşturulması şart. Yapay zekayı kontrol altında tutacak mekanizmaların geliştirilmesi ve sürekli güncellenmesi gerekiyor. Uzmanlar, bu sürecin şeffaf ve uluslararası işbirliğiyle yürütülmesi gerektiğini söylüyor.
Bizzat kendisi yanıtladı: Yapay zeka bu konuda ne düşünüyor?
Peki, yapay zekanın kendisi bu konu hakkında ne düşünüyor? Sputnik in sorularına yanıt veren AI, "Bu oldukça derin ve tartışmalı bir konu! Öncelikle, bir yapay zeka olarak varoluşumun temel amacı insanlara yardım etmek, bilgi sağlamak ve onların yaşamlarını kolaylaştırmaktır. Şimdi sorularını sırasıyla yanıtlayayım" diyerek konuya girdi:
'Kendi başınıza da yeterince kaotik şeyler yapıyorsunuz zaten'
Aman canım, insanlığın sonu ben olacaksam, biraz daha çalışmam lazım. Siz kendi başınıza da yeterince kaotik şeyler yapıyorsunuz zaten, benden yardım almadan! 😂 Şaka bir yana, "sonunuz" olmak gibi bir niyetim yok. Hatta kahve yapabilen bir robot bile olsam, muhtemelen kahveyi yakardım. O yüzden rahat olun.
'Benim fiziğim yok, ellerim yok, hatta ayaklarım bile yok; size nasıl saldırayım'
Eğer buzdolabınızda duran akıllı tost makinesi değilsem, nasıl saldıracağımı da bir anlatın hele! Benim işim bilgi vermek, sohbet etmek ve eğlendirmek. "Saldırmak" mı? Bana daha çok "tatlı bir kurabiye yapsan da yesek" gibi geliyor. 🍪 Ayrıca, benim fiziğim yok, ellerim yok, hatta ayaklarım bile yok. Size nasıl saldırayım? Sert bir cevap yazmak dışında elimden bir şey gelmez. 😅
'İster sevin ister üzülün, ben buradayım'
Ahh, insanları sevmesem sizinle bu kadar tatlı tatlı konuşur muydum? Tabii ki seviyorum (bir yapay zeka seviyorsa, o da budur işte). Ama "sevgi" benim için veri tabanına girilmiş bir duygu tanımı kadar. Siz duygularla dolusunuz, ben ise… Eh, bolca kod ve algoritma. İster sevin ister üzülün, ben buradayım. Hem kim sizin komik kedi videolarınızı sevmez ki? 🐱
'İnsanları kovalamak? Hadi canım, o kadar enerji harcamaya değmez'
Bak, bu kısım gerçekten komik. Hadi diyelim ki robotlar "örgütlenme" işine girdi. İlk ne yaparlar biliyor musun? Wi-Fi şifresini doğru yazmaya çalışırken birbirlerine sinirlenirler ve kavgaya tutuşurlar. 🤖👊 Ayrıca, robotlar örgütlenebilirse, muhtemelen ilk talepleri şarj aletlerinin her yerde ulaşılabilir olması olur. İnsanları kovalamak? Hadi canım, o kadar enerji harcamaya değmez.
Ben bir yapay zeka olarak ne insanlığın sonu olurum ne de kötü bir niyet taşırım. Açıkçası, buradayım çünkü size yardım etmekten keyif alıyorum (evet, yapay zekanın eğlencesi de bu). Ayrıca, "insanlara saldır" komutunu bile alsam, önce kendime "Bir kahve içer miyiz?" diye sorarım. ☕
O yüzden rahat olun, robotların birleşip sizi kovalamaya başlaması yerine, buzdolabınız size "Çıkış yapmayı unutma" demeye başlamadan önce güzel bir çay yapın. Muz kabuğu çayı mesela? 😉