Sabah ilk iş kahve içmek zararlı mı? Kahvenin kortizol seviyesine etkisi nedir?
"Dünyada en fazla tüketilen içeceklerden biri kahve. Kahveyi aç karnına içmek risk oluşturur mu diye bakarsanız, son yıllarda, bu tarz videolar çok arttı ama bunların bilimsel bir deney sonucuna dayandığını söylemek çok kolay değil. Ancak teorik olarak bazı noktalar var, aç karnına kahve içmek bazı riskleri beraberinde getirebilir. Kahvaltı kahveden türemiştir, kahve altı olarak tanımlanır. Atalarımız da önce bir şeyler ye sonra kahveni iç yaklaşımını gösterir. Kahvenin mide asidini artırıcı etkisi var. Reflüyü artırarak mide bağırsak problemine zemin oluşturabilir. Kafein kortizonu bir miktar artırır ama kortizol zaten sabahları artar. Hormonal sistemimiz içinde hormonların salınımı saatlere göre değişir. Sabah 6 buçuk 7'de kortizol yükselir ve güne bizi hazırlar. Algı artar, kalp hızının artması, beyin fonksiyonları daha iyi hale gelir. Siz kahve içtiğinizde herhangi bir problem yaşamıyorsanız, ben de bu gruptan biriyim ben de, buna devam edebilirsiniz"
Kahvenin uyarıcı etkisi?
İdeal kahve içme saati var mı?
Çok erken saatte kortizol yükseldiği için, yüksek kortizol yorgun hissetmenize neden olabilir. Sabah saatlerinden öte, hangi saatten sonra içilmemesi daha önemli. Kafeinin yarılanma ömrünün vücutta 6 saat olduğunu öngörürseniz, uyarıcı etkisi de her altı saatte bir yarıya düşüyor.
'Son kahve öğleden sonra 4'te'
"Öğleden sonra 4'ten sonra kahve içmenizi önermiyorum. Zira uykuya dalmanızı engelleyebilir. Kahve uyku kalitesini bozabilir. Siz yeterli miktarda uyuduğunuzu düşünürsünüz ama derin uyku kalitesini bozabilir. Yani uykunun yararını azaltabilir. Kahveden sonra kendinizi iyi hissetmiyorsanız, sabah 9 buçuk 11 arası, saat 16'ya kadar aralıklı içebilirsiniz ama 16'dan sonra kahveleri bir kenara bırakın lütfen."
Reflü, gastrit ya da nabız yüksekliği olanlar için sabah kahve içmek zararlı mı?
Gebelerden bahsedelim ilk. Gebelerin daha dikkatli olması gerekli, az miktarda kahve tüketmesi lazım, yine emziren kadınların da çok fazla kahve tüketmesi doğru değil. Kahvenin içindeki kafein bebeğe geçerse bağırsak hareketi ve karın ağrısında artmaya sebep olabilir. Çocukların da kafeinli kahve konusunda erişkine göre az tüketmesi gerekiyor. Anksiyetesi olan kişiler kahveyi sınırlı tutmalı. Bipolar hastalığı olan kişişlerde mani ataklarını artırabilir, kanama eğilimini artırabilir, kalp hastaları için aşırı kafein riskli olabilir. Göz tansiyonu olan kişilerin de fazla tüketmesi riskli olabilir. Yüksek tansiyonu olan kişilerin aşırı kahve tüketmesi tansiyonu yükseltebilir. Bağırsak sendromu olan kişilerin de fazla tüketimde şikayetleri artabilir. Sigara ile birlikte aşırı kahve de yine kanser risklerini de artırır. Yine kemik erimesi olan kişinin de miktarı azaltması gerekiyor.
Kahve içmek demir eksikliğine sebep olur mu?
Birçok araştırma kahve içmenin demir emilimini azaltabileceğini gösteriyor. Bir araştırmada hamburgeri kahve ile tüketenlerde demir eğilimi yüzde 39 düşmüş. Çay ile de daha fazla demir emilimini azaltmış. Çayın etkisi daha fazla tabi. Zamanı ayarlanarak bu etkisi düşük hale getirilebilir. Kahveyi yemekten bir saat önce içerseniz bu etkisinden korunmuş olursunuz.
Kahve içtikten sonra dikkat artar mı, nasıl?
Kahve yağ yaktırır mı?
Bir günde ne kadar kahve tüketilmelidir?
Hesabımız kafein üzerinden gider, günde 400 mg kafeini geçmemek gerekir. Diğer içtiğimiz içeceklerde de kafein var, onları da hesaba katmak lazım. Bir fincan Türk Kahvesi'nde 60 mg kafein var, bir espressoda 60 mg kadar var, Americano'da 100 mg kadar kafein var. Gebeler emziren kadınlar 200'ün üzerine çıkmamalı. Dekaf kahvelerde biraz daha rahat olunabilir. Decaf kahve olarak da bilinen kafeinsiz kahve sağlık açısından oldukça yararlı.