LGS 2024 sınavı sonrasında Emre Bayar isimli bir kişi, 2 Haziran'da düzenlenen sınavın fen bilimleri bölümündeki bir sorunun doğru cevabının farklı bir şık olması gerektiğini savunarak, İdare Mahkemesinde dava açtı. Davacı, dilekçesinde cevap anahtarının düzeltilmesini ve sorunun iptalini istedi.
Bilirkişi raporu sonucunda iptal kararı verildi
Mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda, dava konusu sorunun öğrencileri farklı cevaplar vermeye yönlendirebileceği kaydedildi.
Ankara 3. İdare Mahkemesi, yaptığı inceleme sonucunda bilirkişi raporunda yer verilen görüş ve tespitlerin yerinde ve hükme esas alınabilecek nitelikte olduğunu belirleyerek, dava konusu sorunun iptaline karar verdi.
Mahkemenin kararında şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"Sorunun doğru cevabının bulunabilmesi için adayların üst seviye bazı kazanımlara sahip olmaları gerektiği, farklı değerlendirme yapılma ihtimali nedeniyle 8. sınıf seviyesine uygun olmadığı, ayrıca ip ve makaraların ağırlıklarının ve ipin kütlesinin önemsenmesine yönelik ifadelere 8. sınıf seviyesi öğrencilerin yorum yapmasının beklenemeyeceği, bu tip ifadelerin sorunun doğru cevabını etkileyecek ifadeler olduğu anlaşılmaktadır."
Kararda, sorunun açık ve doğru bir şekilde anlaşılmasının mümkün olmadığı, yanlış anlamaya mahal vermeyecek kadar iyi hazırlanmadığı, okuyan her öğrencinin aynı anlamları çıkarabileceği kadar net olmadığı ifade edildi.
Bir öğrenci daha iptal edilmesini istemişti
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Akşemsettin Ortaokulu 8. sınıf öğrencisi Ali Taha Genç'in, 2 Haziran 2024'teki düzenlenen sınavda, Sayısal Bölüm A Kitapçığı'ndaki fen bilgisi 13. sorusunun cevabının yanlış olduğu gerekçesiyle İdare Mahkemesine açtığı dava da görüşüldü.
Bakanlık davanın reddini istedi
Dosyaya bakan Ankara 3. İdare Mahkemesinin kararında, Milli Eğitim Bakanlığının savunmasına yer verildi.
Bakanlık, soruya ilişkin olarak Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Gazi üniversitelerinde görevli öğretim üyesi profesörlerce hazırlanan Bilimsel Doğruluk ile Bilimsel İnceleme raporlarını mahkemeye sundu.
Raporlara göre, soruda ölçme-değerlendirme, dil ve anlatım ile anlam açısından herhangi bir hata olmadığı, "C" seçeneğinin doğru cevap olduğu değerlendirildiği, dava konusu soruda hata bulunmadığının tespit edildiğini bildiren Bakanlık, davanın reddini talep etti.
Mahkeme: 'Aynı konuda başka bir davayı karara bağladık o yüzden karar verilmesine yer yok' dedi
İdare Mahkemesi, kararında, uyuşmazlık konusu sorunun, soru sorma tekniğine ve fen bilgisi müfredatına uygun olup olmadığı, 8. sınıf öğrencilerinin yanıtlayabileceği düzeyde ve soruyla cevabın uyumlu olup olmadığı hususlarının açıklığa kavuşturulması amacıyla, aynı konuda başka bir davayı karara bağladıklarını bildirdi.
Bu dava kapsamında yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda 27 Ağustos'ta sorunun iptaline karar verildiğini aktaran mahkeme, bu nedenle öğrencinin açtığı bu davada "karar verilmesine yer olmadığına" dair karar verildiğini bildirdi.
İdare Mahkemesinin 9 Eylül'de verdiği kararın, tebliğinden itibaren 5 gün içinde Danıştay'da temyiz edilebileceği belirtildi.
Davacı öğrencinin babası Avukat Aziz Genç ise mahkemenin soruyu iptal ettiğini söyleyerek, "Sorunun iptal edilmiş olması kafayı yine karıştırıyor. Bizim açımızdan yeterli ve tatmin edici değil. A şıkkının doğru kabul edilmesi lazım, raporda da ondan bahsediliyor zaten. A şıkkı doğru kabul edilirse, C şıkkı yapanlar yanlış yapmış olacak. Bu durum puanları ve sıralamaları değiştirecek ama sorunun komple iptal edilmiş olması sanki bu soru hiç sorulmamış gibi puanlama ve değerlendirme yapılmasına yol açıyor." dedi.
Genç, davanın karar tarihinin değil, açıldığı tarihin önemli olduğunu belirterek, "Dava açıldığı tarihte henüz yerleştirme yoktu. Ciddi kaybı olan kişilerin puanları tekrar hesaplanacak. Hesaplamanın ardından ilgili öğrenciler yeni puanına göre istediği okullara tekrar müracaat yapabilecek." ifadesini kullandı.
Mahkemenin soruyla ilgili verdiği iptal kararına tarafların itiraz ettiğini öğrendiğini, bu nedenle henüz kesinleşmediğini aktaran Genç sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biz de davamızla ilgili kararı temyiz etmeyi düşünüyoruz. Bu soruyu matematikçi ve fenci olmamama rağmen, okuduğum zaman mantığını anlıyorum. Zaten bu konuda uzmanlarla da görüşmüştük ve böyle olması gerekiyordu. Eğer sorunun yanıtıyla ilgili bizim talep ettiğimiz gibi bir karar verilirse Cağaloğlu Anadolu Lisesi veya Çapa Fen Lisesi gibi okullara yerleşme ihtimali var. Sorunun yanıtı 'A' şıkkı olarak kabul edilseydi oğlum 5.3 puan daha fazla puan alacaktı ve daha yüksek puanlı bir okula gidecekti. Kararı temyiz edeceğiz, haklı bulunursak mahkeme kararıyla okulu değiştirme hakkımız var."
İşte o soru:
MEB tarafından açıklanan cevap anahtarına göre doğru yanıtı C şıkkı olarak gösterilen ve işçi, tahta, yer, tavan ve makaralardan oluşan bir görselin yer aldığı dava konusu 13. Fen Bilimleri sorusu ise şöyleydi:
Özellikleri ve ağırlığı her yerinde aynı olan eşit bölmelendirilmiş bir tahtanın taşınması için kullanılan sistemde tavana ve tahtaya şekilde gibi bağlanan makaralara esnemeyen bir ip geçiriliyor. Bu ip, işçiler tarafından şekildeki gibi tutulduğunda tahta yatay dengede kalıyor. Bu sitemde makaraların, makaraların bağlı olduğu çubukların ve ipin ağırlıklarıyla sürtünmeler önemsenmemektedir. Bu tahta şekilde gösterilen konumdan belirli bir yüksekliği en küçük kuvvetler uygulanarak çıkarılırken yapılan işlemde tahtanın sadece başlangıçta ve son durumda yatay dengede olduğu bilindiğine göre,
I. İşçiler ipi aynı anda çekmeye başlamıştır.
II. İşçilerin işlem boyunca çektikleri ipin uzunlukları birbirine eşittir.
III. İşçilerin başlangıçta ve son durumda ipe uyguladıkları kuvvet tahtanın ağırlığından küçüktür.
Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III