Meşrutiyeti sona eren Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Telegram kanalında dünya liderlerini İsviçre’de planlanan sözde barış zirvesine katılmaya çağırdığı İngilizce mesajında, zirveye ABD Başkanı Joe Biden ve Çin lideri Şi Cinping’i de davet etti.
Haziran ayında İsviçre'de yapılması planlanan barış zirvesiyle ilgili dünya liderlerine hitap eden Zelenskiy, “Şu ana kadar ‘barış zirvesini’ hazırlamaya yönelik küresel çabaların bir kenarında bulunan dünya liderlerine sesleniyorum: ABD lideri Başkan Biden'a, Çin lideri Başkan Şi’ye...Lütfen kişisel liderliğiniz ve katılımınızla 'barış zirvesini' destekleyin” ifadelerini kullandı.
Kiev’in İsviçre’deki barış görüşmelerine 80'den fazla devletin katılımını teyit ettiğini belirten Zelenskiy, daha önce Ukrayna'nın Rusya'ya kararlarını kabul ettirebilmek umuduyla İsviçre'deki ‘barış zirvesinde’ çıkarları ne olursa olsun mümkün olduğunca çok ülkeyi bir araya getirmeye çalıştığını itiraf etmişti.
Kiev'in öne sürdüğü 10 maddelik ‘barış formülü’nden sadece üçünün haziran ayındaki toplantıda öne sürüleceğini teyit eden Zelenskiy, “insanlar bunları inkar edemez” derken, gıda ve nükleer güvenliğin yanı sıra savaş esirlerinin değişimi de dahil olmak üzere insani konuların ele alınacağını söylemişti.
İsviçreli yetkililer 15-16 Haziran tarihlerinde Bürgenstock tatil beldesinde Ukrayna konulu bir konferans düzenlemeyi planlıyor.
Dışişleri Bakanlığı, daha önce konferansa G7, G20 Grup ve BRICS ülkelerinden 160'tan fazla delegasyonu davet ettiğini bildirmişti.
Öte yandan Rusya bu toplantıya davet edilenler arasında yer almıyor.
Yakın zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya gelen Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Pekin'in, yalnızca Moskova ve Kiev'in kabul etmesi ve eşit katılım göstermeleri koşuluyla, Ukrayna ihtilafının çözümüne dair herhangi bir uluslararası barış konferansına katılabileceğini vurgulamıştı.
Aynı zamanda Bloomberg haber ajansı, kaynaklara dayandırdığı haberinde, Biden’ın İsviçre'deki Ukrayna konulu toplantıya gitmeyeceğini duyurdu.
Putin: Zelenskiy'in meşrutiyeti sona erdi
Yakın zamanda Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile bir araya gelen Rusya Devlet Başkanı Putin, yaptığı açıklamada Rusya'nın Zelenskiy'in meşruiyetinin sona erdiği gerçeğinden hareketle politikalarını sürdürdüğünü dile getirmişti.
Putin, Rusya'nın yasal belgeleri imzalarken kiminle muhatap olabileceğini ve olması gerektiğini anlaması gerektiğini ekledi.
Putin, İsviçre'deki konferansın hedeflerinden birinin Kiev rejiminin sponsorlarının Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'in meşruiyetini teyit etmeleri olduğunu söyledi.
Rusya-Belarus görüşmelerinin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Putin, "İsviçre'de yapılacağı duyurulan konferansın amaçlarından birinin, Batı toplumunun, bugünkü Kiev rejiminin sponsorlarının Zelenskiy'in meşruiyetini teyit etmesini sağlamak olduğunu düşünüyorum" açıklamasında bulundu.
Zelenskiy'in barış formülü ne?
Zelenskiy, Kasım 2022 ortasında G20 Zirvesi katılımcılarına video konferans bağlantısı aracılığıyla yaptığı konuşmada, Moskova'nın pozisyonunu dikkate almayan sözde 10 maddelik bir barış planı ortaya koymuş, Rus Silahlı Kuvvetlerinin Kırım dahil olmak üzere 1991 sınırlarından tamamen çekilmesini ileri sürmüştü.
Zelenskiy, önerisinde, radyasyon ve nükleer güvenliği, gıda güvenliği, enerji güvenliği, tüm mahkumların ve sürgün edilenlerin serbest bırakılması, BM Şartı'nın uygulanması, toprak bütünlüğü ve dünya düzeninin sağlanması, Rus birliklerinin geri çekilmesi ve çatışmaların sona erdirilmesi, adaletin iadesi, ekolojik sorunların önlenmesi, gerginliğin engellenmesi ve tarafların savaşın sona erdiğini teyit eden bir belge imzalaması gibi başlıklar kullandı.
Zelenskiy’in önerdiği plana göre referandum sonrası Rusya’ya ait olan Donetsk, Lugansk, Zaporojye, Herson ve Kırım’ın Ukrayna topraklarına yeniden geri kazandırılması teklif ediliyor.
Zelenskiy, aynı zamanda ülkesinin NATO’ya üyeliği hedeflediğinin altını çiziyor.
Zirvede bulunan liderlere seslenen Zelenskiy, G20'yi birkaç kez ‘G19’ olarak adlandırdı ve Rusya'nın bundan "dışlanması gerektiğini" ima etti.
Barış formülüne göre Rusya’nın Karadeniz ve Azak Denizi'ndeki münhasır ekonomik bölgenin kontrolünün Ukrayna'ya iade edilmesi de istenirken, Zelenskiy’in planını değerlendiren Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Kiev'in barışçıl çözüme ilişkin açıklamalarının mevcut gerçekler dikkate alınmadan yapıldığının altını çizmişti.