İsveç'te muhafazakar eğilimli, merkez sağcı parti Ilımlılar'ın lideri Ulf Kristersson, parlamentodaki güven oylamasında sağ siyasi yelpazenin ucundaki İsveç Demokratları'nın desteği sayesinde 173'e karşı 176 oy toplayarak kılpayı farkla başbakan koltuğuna oturdu.
İsveç Demokratları hükümete dışarıdan destek verecek
Böylece ilk kez İsveç merkez sağı ile sağ yelpazenin en ucundaki parti arasında destek ittifakı kuruldu.
Ilımlılar, Hristiyan Demokratlar ve Liberallerin kuracağı hükümete, İsveç Demokratları dışarıdan destek verecek.
Anamuhalefete düşen Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Çevre Partisi, Sol Parti ve Merkez Partisi, hükümete güven oyu vermedi.
'Nazi partisi' mi?
11 Eylül genel seçimlerinin en büyük kazananı konumundaki İsveç Demokratları, 1930'lardan beri İsveç siyasetine hakim olan eski Başbakan Magdalena Andersson'un Sosyal Demokratları'nın arkasından, yüzde 20.5'lik rekor bir oy oranıyla ikinci büyük parti oldu.
İsveç Anti-Semitizmle Mücadele Komisyonu Başkanı Willie Silberstein, İsveç Demokratları'nı 'Nazi partisi' diye niteliyor.
İsveç Demokratları ile işbirliği yol haritası açıkladılar
Andersson'un sol blokun parlamento çoğunluğunu sağlayamaması nedeniyle seçim yenilgisini kabul etmesinin ardından, aşırı sağın hükümet kurması ya da hükümete dahil olması tabu görüldüğünden, gözler Ilımlılar'ın 2017'den beri lideri olan Ulf Kristersson'a çevrildi. Kristersson, cuma günü yaptığı açıklamada, kendi partisi, Hıristiyan Demokratlar ve Liberaller arasında üç partili bir hükümet kurmak için anlaşma sağladığını, anlaşmanın parlamentodaki anahtar müttefikleri İsveç Demokratları tarafından desteklendiğini duyurdu.
Bugün dört partinin açıkladığı 62 sayfalık işbirliği yol haritasında suç ve göçle sıkı mücadele vurgusu ve yeni nükleer reaktörlerin inşası çağrısı öne çıktı.
Akesson: Aslında bakanlık isterdik
İsveç Demokratları lideri Jimmie Akesson, bugün parlamentoya hitabında, partisinin aslında hükümette olmayı ve kabinede görev almayı tercih edeceğini, ancak en önemli meselenin hükümetin izleyeceği politikalar olduğunu söyledi.
Akesson, "Önemli olan hükümetin nasıl göründüğü değil, hükümetin ne yaptığıdır" dedi.
İsveç Demokratları'nın göçmen karşıtlığı tartışma konusu
Anti-Semitizmle Mücadele Komisyonu Başkanı Silberstein'ın atıf yaptığı İsveçli araştırma grubu Acta Publice'nin raporuna göre ülkenin en büyük partilerinde ırkçı, Nazizm eğilimli toplam 289 politikacı bulunuyor, bunların 214'ü İsveç Demokratları üyesi.
Seçim kampanyası sırasında İsveç Demokratları Sözcüsü Tobian Andersson, Stockholm metrosunu parti renkleriyle boyanmış gösteren bir fotoğraf paylaşıp "Ülkeye iade ekspresine hoş geldiniz. İşte tek yön biletiniz. Bundan sonraki durak Kabil" diye tweetledi. Paylaşım eleştirilse de parti lideri Akesson özür dilemeyi reddetti.
İsveç Demokratları'na başta gençler olmak üzere halk desteğinin artması, partinin güvenlik, istihdam ve göçle mücadeleye odaklanmasına bağlıyor.
Türkiye kökenli milletvekiline göre 'İsveç'in kara günü'
AA'nın görüşünü aldığı Merkez Partisi'nin Türkiye kökenli milletvekili Muharrem Demirok, yeni hükümetin parlamentodan güvenoyu almasını "İsveç'in kara günü" diye niteledi. Demirok, "Sağ hükümet, aşırı sağcı politikalar izleyeceği yönünde sinyaller verdi. Daha liberal politikalar bekliyorduk, bu politikalarla İsveç'i 4 yıl yönetmesi zor" değerlendirmesini yaptı.
Türkiye ile NATO pazarlıkları ne olacak?
Yeni İsveç hükümetini içerde Rusya yaptırımları nedeniyle yükselen enerji fiyatları ve enflasyon, dışarıda Finlandiya ile birlikte NATO'ya giriş müzakereleri gibi meseleler bekliyor. İsveç'in NATO üyeliği önünde en büyük engeli Türkiye oluşturuyor.
'Anlaşmaya uyacağız, Ankara ile görüşeceğiz'
Bugün başbakan seçilmesinin ardından AA'ye konuşan Kristersson, Andersson hükümetinin NATO'ya katılım sürecinin başlaması için Türkiye'yle vardığı anlaşmaya uyacaklarını söyledi:
"NATO üyeliği, İsveç ve Finlandiya için çok önemli. Türkiye ile NATO anlaşmasına bağlıyız. Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında yapılan anlaşmanın gereklerini yerine getirmek için bütün gücümüzle çalışacağız."
"Türk hükümeti ve yetkilileriyle doğal olarak bire bir görüşüp konuyu diyalog çerçevesinde bir çözüme ulaştıracağımıza inanıyorum. Dileğimiz o ki, İsveç ve Finlandiya, NATO üyeliğine ortak müracaat ettiği gibi ortak kabul edilir."