- Sputnik Türkiye, 1920
YAŞAM
Türkiye ve dünyadan ilgi çekici yaşam haberleri, toplumsal olaylar, güncel araştırmalar, fotoğraf ve video galerileri.

Kozmik sırrı çözen keşif, bilim dünyasını heyecanlandırdı: Galaksi merkezinde olmayan 'gezgin' bir kara delik bulundu

© Sputnik / Bu fotoğraf yapay zeka ile oluşturulmuşturSüper kütleli kara delik keşfi
Süper kütleli kara delik keşfi - Sputnik Türkiye, 1920, 25.09.2025
Abone ol
Astronomlar, Dünya’dan 230 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir cüce galakside merkezin dışında bulunan ve enerji ışınımı yapan bir kara delik keşfetti. Bu olağanüstü bulgu, kara deliklerin yalnızca galaksi merkezlerinde değil, galaksilerin farklı bölgelerinde de büyüyüp evrimlerini şekillendirebildiğini kanıtlıyor.
Uzun süredir kara deliklerin galaksilerin merkezinde bulunduğu düşünülüyordu. Ancak Çin Bilimler Akademisi’ne bağlı Şanghay Astronomi Gözlemevi’nden Dr. An Tao liderliğindeki ekip, MaNGA 12772-12704 adlı cüce galakside merkezin yaklaşık 1 kiloparsek (3 bin ışık yılı) dışında, aktif olarak beslenen ve radyo jetleri yayan bir kara delik keşfetti.

En ikna edici 'merkez dışı' keşiflerden biri

Araştırmacılar, Very Long Baseline Array (VLBA) ile yaptıkları gözlemlerde, kara deliğin galaksi merkezinden yaklaşık 0,94 kpc uzaklıkta olduğunu ve parlak çekirdeğinden yayılan jetlerin 7 ışık yılına kadar uzandığını belirledi. Kaynağın parlaklık sıcaklığı bir milyar kelvini aştı. Kara deliğin kütlesi yaklaşık Güneş’in 300 bin katı olarak tahmin ediliyor ve bu da onu orta kütleli kara delikler (IMBH) kategorisine sokuyor.

Kozmik evrim teorilerini değiştirebilir

Çalışma, Science Bulletin dergisinde 4 Eylül’de yayımlandı. Bulgular, kara deliklerin yalnızca galaksi merkezlerinde değil, çevre bölgelerde de büyüyüp enerji saçabileceğini ve erken evrende süper kütleli kara deliklerin hızlı oluşumuna ışık tutabileceğini gösteriyor. Ekip üyelerinden Dr. Liu Yuanqi keşfi, “Bu, galaksi merkezinden sapmış olsa da hâlâ güçlü ışık saçan kozmik bir deniz feneri gibi” sözleriyle nitelendirdi.

Neden cüce galaksiler?

Bilim insanları, cüce galaksileri kozmik fosiller olarak görüyor. Kütlelerinin düşük olması, birleşmeler sonrası kara deliklerin kolayca merkezden dışarı itilmesine yol açabiliyor. Bu nedenle cüce galaksiler, kara delik göçleri ve evrimi konusunda kritik ipuçları sunuyor.

Geleceğin teleskoplarıyla yeni keşifler yolda

Uzmanlara göre bu keşif, “gezgin kara delikler”in artık yalnızca kuramsal bir olgu olmadığını, gözlemsel olarak da doğrulandığını ortaya koyuyor. Yakında hizmete girecek Square Kilometre Array (SKA) ve FAST teleskobu gibi yeni nesil gözlemevleri, çok daha zayıf kara delik sinyallerini tespit ederek evrenin karanlık sırlarını çözmeye katkı sağlayacak.
Akıllı telefon-iPhone - Sputnik Türkiye, 1920, 25.09.2025
YAŞAM
Bu şehir dünyada bir ilk: Günlük ekran süresi 2 saatle sınırlandırıldı
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала