https://anlatilaninotesi.com.tr/20250910/beyin-karar-alirken-nasil-calisiyor-bilim-insanlari-haritasini-cikardi-1099261470.html
Beyin, karar alırken nasıl çalışıyor? Bilim insanları haritasını çıkardı
Beyin, karar alırken nasıl çalışıyor? Bilim insanları haritasını çıkardı
Sputnik Türkiye
Yeni deney sonuçlarına göre, karar alırken beynimizde düşünülenden çok daha fazla bölge çalışıyor.
2025-09-10T14:29+0300
2025-09-10T14:29+0300
2025-09-10T14:29+0300
yaşam
beyin
harita
karar
bilim
haberler
beyin haritası
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/09/0a/1099261314_0:0:1600:900_1920x0_80_0_0_b6880f190edbbc7e64f331ab016fe8ee.jpg
139 fareden toplanan veriler beynin 279 farklı bölgesinden 600 binden fazla nöron aktivitesini kapsıyor. Harita, beynin karar alırken nasıl çalıştığını gösteren ilk harita olma özelliği taşıyor.Daha önce yapılan araştırmalar karar alırken, beynin, duyusal veriler ve kavrama girdilerini oluşturan bölümleri gibi sadece belli noktalarının aktive olduğunu gösteriyordu. Ancak yeni harita, karar alırken yaşanan nöral aktivitenin daha önce düşünüldüğünden çok daha geniş bir alana yayıldığını gösterdi.Karar alırken çalışan elektrik sinyalleri fare beyninin neredeyse tüm bölgelerinde karar verme süreçlerinin farklı aşamalarında iletildiği gözlendi.Farelerin ‘karar verme deneyi’ nasıl yapıldı?Deneylerde kafalarına elektrot kaskları takılan fareler, karşılarındaki ekranda gördükleri siyah-beyaz çizgili bir dairenin hareketini kontrol etmek için küçük bir direksiyon çeviriyordu. Daire ekranın sol ve sağ taraflarında kısa süreliğine beliriyor, fareler daireyi merkez noktasına başarıyla yönlendirdiğinde şekerli su ödülü alıyordu.Farelerin daireyi doğru yere yönlendirirken aldığı karar alma süreci sırasında beyinlerindeki elektriksel sinyaller kaydedildi.Bunun sonucunda çıkarılan beyin haritasına göre, nöral aktivite ilk olarak beynin arka kısmına, görsel veriyi işleyen alanlara doğru zirve yaptı. Ardından zihinsel aktivite tüm beyne yayıldı ve fare kararını harekete dönüştürdüğünde motor kontrol alanları aktifleşti. Fare ödülünü aldığında beynin geniş alanlarında da aktivite gözlendi.‘Kazanılmış bilgi ve karar’ ilişkisiAraştırmacılar farelere ekstra bir zorluk da ekledi. Bazen daire soluktu veya neredeyse görünmezdi. Ödül için hangi yöne direksiyonu çevireceğine karar vermek için fare, önceki denemelerde gördüklerini hatırlamak zorundaydı.Çalışmanın araştırmacılarından Pouget, “Buna önceden kazanılmış bilgi denir. Yaptığınız her karar bu şekilde verilir” dedi.Araştırmacılar, teknoloji yoluyla nöral aktivitelerin daha iyi ve hızlı görüntülenmesi sayesinde yeni bulgulara ulaşacaklarını düşünüyor.
https://anlatilaninotesi.com.tr/20250910/alzheimerda-umutlandiran-calisma-erken-teshis-icin-kan-testi-denemeleri-basladi-1099257292.html
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
beyin, karar alma, nöronlar, beyin haritası, bilim haberleri
beyin, karar alma, nöronlar, beyin haritası, bilim haberleri
Beyin, karar alırken nasıl çalışıyor? Bilim insanları haritasını çıkardı
22 farklı laboratuvardan nöro bilimciler dönüm noktası olacak bir amaç için bir araya geldiler: Karar alma sürecinde bütün tüm nörolojik aktiviteleri gösterecek bir beyin haritası.
139 fareden toplanan veriler beynin 279 farklı bölgesinden 600 binden fazla nöron aktivitesini kapsıyor. Harita, beynin karar alırken nasıl çalıştığını gösteren ilk harita olma özelliği taşıyor.
Daha önce yapılan araştırmalar karar alırken, beynin, duyusal veriler ve kavrama girdilerini oluşturan bölümleri gibi sadece belli noktalarının aktive olduğunu gösteriyordu. Ancak yeni harita, karar alırken yaşanan nöral aktivitenin daha önce düşünüldüğünden çok daha geniş bir alana yayıldığını gösterdi.
Karar alırken çalışan elektrik sinyalleri fare beyninin neredeyse tüm bölgelerinde karar verme süreçlerinin farklı aşamalarında iletildiği gözlendi.
Farelerin ‘karar verme deneyi’ nasıl yapıldı?
Deneylerde kafalarına elektrot kaskları takılan fareler, karşılarındaki ekranda gördükleri siyah-beyaz çizgili bir dairenin hareketini kontrol etmek için küçük bir direksiyon çeviriyordu. Daire ekranın sol ve sağ taraflarında kısa süreliğine beliriyor, fareler daireyi merkez noktasına başarıyla yönlendirdiğinde şekerli su ödülü alıyordu.
Farelerin daireyi doğru yere yönlendirirken aldığı karar alma süreci sırasında beyinlerindeki elektriksel sinyaller kaydedildi.
Bunun sonucunda çıkarılan beyin haritasına göre, nöral aktivite ilk olarak beynin arka kısmına, görsel veriyi işleyen alanlara doğru zirve yaptı. Ardından zihinsel aktivite tüm beyne yayıldı ve fare kararını harekete dönüştürdüğünde motor kontrol alanları aktifleşti. Fare ödülünü aldığında beynin geniş alanlarında da aktivite gözlendi.
‘Kazanılmış bilgi ve karar’ ilişkisi
Araştırmacılar farelere ekstra bir zorluk da ekledi. Bazen daire soluktu veya neredeyse görünmezdi. Ödül için hangi yöne direksiyonu çevireceğine karar vermek için fare, önceki denemelerde gördüklerini hatırlamak zorundaydı.
Çalışmanın araştırmacılarından Pouget, “Buna önceden kazanılmış bilgi denir. Yaptığınız her karar bu şekilde verilir” dedi.
Araştırmacılar, teknoloji yoluyla nöral aktivitelerin daha iyi ve hızlı görüntülenmesi sayesinde yeni bulgulara ulaşacaklarını düşünüyor.
