Dünya çapında ilaç şirketleri ve biyotek kurumları yaklaşık 24 ayrı yeni tip koronavirüs aşısı adayı geliştirir ve insan deneylerini tamamlayarak piyasaya ilk süren olmak için yarışırken, Johnson & Johnson geliştirdiği aşı adayını insanlar üzerinde denemeye başladığını duyurdu.
ABD merkezli dev kimyasal, kozmetik, hijyen, tıbbi malzeme ve ilaç şirketi, maymunlar üzerindeki deneylerde en iyi performans veren aşı adayına dair rapor yayımlayarak, tek dozda güçlü koruma sağlayan bu adayı insanlar üzerinde denemeye başladıklarını açıkladı.
Johnson & Johnson kicked off U.S. human safety trials for its COVID-19 vaccine after releasing details of a study in monkeys that showed its best-performing vaccine candidate offered strong protection in a single dose.https://t.co/wJEZepv0k5
— CNBC-TV18 (@CNBCTV18Live) July 30, 2020
Nature dergisinde yayımlanan rapora göre aşı adayı enjekte edilen 6 hayvandan 6'sı koronavirüsle karşılaştığında Kovid-19'un akciğer rahatsızlığından tümüyle korundu, burunlarından alınan numuneye göre 6 hayvandan 5'i enfeksiyondan korundu, birinde ise düşük dozda virüs saptandı.
Reuters'e konuşan J&J'nin baş bilimsel araştırma yetkilisi Dr. Paul Stoffels, "Bu bize tek dozluk aşı denemek ve insanlar üzerinde de koruyucu etkisi olup olmadığını öğrenmek için güven verdi" dedi.
Dün Financial Times'ın (FT) haberini verdiği ABD merkezli ilaç şirketi Moderna'nın aşı adayı ise iki dozluk.
Tek dozun önemli avantajları var
Stoffels, kendi geliştirdikleri aşı adayı türünün diğer hastalıklar sözkonusu olduğunda ikinci dozla korumayı artırdığını, ama koronavirüs gibi devasa pandemide tek dozun önemli avantajları olduğunu, insanların ikinci doza erişimiyle ilgili birçok lojistik sorunu devre dışı bıraktığını belirtti.
Tek doz mu çift doz mu meselesine bakılacak
İnsan üzerinde deneylerin ilk aşamasına ABD ve Belçika'da 1000'den fazla sayıda 18-55 yaş aralığında ve 65 yaş üstü sağlıklı yetişkinler üzerinde geçildiğini aktaran Johnson & Johnson'ın tek doz mu çift doz mu meselesini I/II aşama deneylerde ele almayı planladığı kaydedildi.
Buradan çıkacak sonuçlara göre Johnson & Johnson, eylülün ikinci yarısında tek dozla ilgili geniş çaplı II/III aşama deneylerine başlamayı, aynı zamanda iki doz için de paralel bir araştırma deneyi yürütmeyi öngörüyor.
J&J'in aşı adayı, koronavirüs proteinlerini beden hücrelerine nakletmek için adenovirus tipi 26 (Ad26) olarak bilinen genel bir nezle virüsü kullanıyor, bu da bedenin virüse karşı bağışıklık savunması kurmasına yol açıyor.
Washington'dan 456 milyon dolarlık destek almıştı
Koronavirüs aşısı geliştirme programlarına milyarlarca dolar tahsis eden ve birçok şirketle anlaşan ABD federal hükümeti, J&J'in çalışmasına da 456 milyon dolarlık destek sağladı.
Dün FT, 30 bin katılımcıyla insan üzerinde denemelerin üçüncü ve son aşamasına geçen Moderna'nın başarılı olursa iki dozluk aşıyı 50-60 dolar aralığında fiyatlandırmayı planladığını duyurmuştu.
Britanya hükümeti de on milyonlarca doz aşı geliştirmeleri için çok sayıda ilaç şirketiyle anlaşma yaparken, bugün bunlara Britanya ilaç şirketi GlaxoSmithKline ile Fransız şirketi Sanofi Pasteur'ün ortaklığını da ekledi.