‘Kuşak ve Yol projesi, Türkiye'nin pazarını ve ihracat hacmini büyütmesini sağlayacak'

Rusya'nın başkenti Moskova'da 29-30 Haziran tarihlerinde siyaset ve iş dünyası temsilcileriyle analist ve bilim insanlarını bir araya getiren 2. Primakov Okumaları Forumu gerçekleştirildi.

İlki geçen yıl düzenlenmesine rağmen küresel bir 'beyin fırtınası' yapma imkânı vermesi nedeniyle kısa sürede dünyadaki en saygın etkinlikler arasına giren forum için 20 ülkeden 45 önde gelen uzman Moskova'ya gitti.

Konuyla ilgili Rus-Türk Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkan Yardımcısı Dmitriy Savelyev, Sputnik'in sorularını yanıtladı.

Primakov Okumaları Forumu'nu dünyadaki benzerlerinden farklı kılan şeyin ne olduğu sorusunu Savelyev, şöyle yanıtladı:

"Forumda bir çeşit entelektüel yöntem bilgisi formatı mevcut. 50 yıl önce, daha sonradan 'Primakov yöntemi' adı verilen, uzmanların bir durumu inceleyip fikir paylaşımıyla durumun gelişimini tahmin ettiği yöntem doğdu. Bu yöntem sayesinde Yevgeniy Primakov başkanlığındaki Dünya Ekonomi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (IMEMO) uzmanları küresel petrol fiyatlarındaki düşüş veya Ortadoğu'daki kriz gibi birçok olayı tahmin etmeyi başardı. Primakov Okumaları Forumu'nda uzun yıllardır süren bir gelenek devam ettiriliyor: Farklı ülkelerden uzmanlar özgürce iletişim kurup düşüncelerini paylaşarak fikir ayrılıklarının üstesinden gelmeye çalışıyor. Bu da karmaşık modern dünyada meydana gelen süreçleri daha iyi anlayıp dinamik bir şekilde değiştirmeyi sağlıyor."

'RUSYA-ABD İLİŞKİLERİNDEKİ SOĞUK SAVAŞ KLİŞELERİ ENDİŞE VERİCİ'

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissenger gibi isimlerin yer aldığı forumun ilk oturumlarından biri Rusya ile ABD ilişkilerine ithaf edildi.

Forumun Rusya-ABD ilişkileri ile ilgili bölümüne değinen Savelyev "Ne yazık ki Soğuk Savaş dönemi klişeleri iki ülke arasındaki ilişkilerde son dönemde yeniden canlanmaya başladı, bu endişe verici. Forumda Kissenger, ABD'nin kendisini dünya lideri olarak gördüğünü ve ulusal politikasını bu düşünce üzerinden kurduğunu ifade etti. Ekonomik ve finansal imkânları da Rusya veya Çin gibi diğer ülkelere baskı aracı olarak kullanma eğilimi de buradan geliyor. Ancak uluslararası ilişkilerin demokratikleştirilmesi, çok kutuplu dünya ve ekonominin küreselleştirilmesi gibi eğilimler ABD'nin iradesi dışında gelişiyor, bunu da ABD yönetiminin göz önünde bulundurması gerekiyor. Lavrov, forumda yaptığı konuşmasında etraflıca düşünülmüş yaklaşım arayışlarının olduğu, tek bir küresel hakimiyetin ve çifte standart uygulamasının reddedildiği günümüz dünyasında kimsenin jeopolitik oyunlara yönelmemesi gerektiğinin altını çizdi" ifadelerini kullandı.

'KUŞAK VE YOL İNİSİYATİFİ, JEOPOLİTİK AÇIDAN DA ÖNEMLİ'

İpek Yolu'nun yeniden canlandırılmasını hedefleyen Kuşak ve Yol Forumu ile ilgili konuşan Savelyev "Çin'in Kuşak ve Yol İnisiyatifi, ekonomik anlamda olduğu gibi jeopolitik açıdan da önemli. Zira bu proje, Batı ile Doğu arasında sert bir karşıtlık döneminde ortaya çıktı. Çin, cepheleşme yerine ülkeler arasındaki ekonomik ilişkileri arttıracak bir ulaşım entegrasyonunu öneriyor. 'İpek Yolu' küreselleşme için kaynak ve pazarlara serbestçe erişim sağlamaya yönelik yeni bir küreselleşme modeli" dedi.

'YENİ TİCARET KANALLARI OLUŞTURACAK'

Savelyev, Kuşak ve Yol projesinin faydalarıyla da ilgili "Bugün Çin'den Avrupa'ya giden yüklerin çoğu deniz yoluyla taşınıyor, bu da çok zaman alıyor. Sözgelimi herhangi bir yük St. Petersburg'a deniz üzerinden 30-40 günde ulaşıyor. 'İpek Yolu'nun hayata geçirilmesi Çin ile Avrupa arasında yeni ticaret kanalları ve ulaşım koridorları oluşturulmasını sağlayacak. Herhangi bir hükümet değişikliği, savaş veya tarife tartışmasında alternatif güzergâhlar kullanılabilir. Proje ekonomide 21 trilyon dolar değerinde bir artış hacmine, nüfusun yüzde 65'ini, enerji kaynaklarının yüzde 75'ini ve dünya GSYİH'inin yüzde 40'ını kapsayan bir bölgede yeni istihdam alanları oluşturup refah düzeyinin artmasına neden olacak" bilgisini verdi.

'RUSYA İÇİN YATIRIMI TEŞVİK KONUSUNDA FIRSAT'

Kuşak ve Yol projesinin Rusya için ne gibi imkânlar yaratabileceği konusunda da yorum yapan Savelyev "Günümüzde Afrika ile Süveyş Kanalı arasındaki güney deniz güzergâhı ve kuzeydeki demir yolu güzergâhı arasında bir yarış var. Avrupa'nın kuzeyine Orta Asya ve Rusya üzerinden nakliye yapılıyor. Trans-Sibirya Demiryolu Çin ile Avrupa arasındaki ana kara bağlantısı. İpek Yolu'nun ülkemize bağlanması ulaşım altyapılarına yatırımı teşvik ve bu yatırımları kaliteli bir şekilde geliştirmek için bir fırsat" ifadelerini kullandı.

'BAKÜ-TİFLİS-KARS DEMİRYOLU, ÇİN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ YÜK TAŞIMACILIĞINI DAHA KÂRLI HALE GETİRECEK'

"Azerbaycan'a, projede önemli bir rol oynaması mı teklif ediliyor?" sorusuna yanıt veren Savelyev, "Başta proje için İran, Irak ve Suriye'den Akdeniz'e giden bir güzergâh söz konusuydu. Ancak bölgedeki savaş nedeniyle bu güzergâhtan vazgeçilmek zorunda kalındı. Hazar Denizi, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geçecek güzergâh daha fazla gelecek vaat ediyor. Azerbaycan'ın Hazar Denizi kıyısında 25 milyon ton kargo ve 1 milyon konteyner kapasiteli büyük bir liman inşa ediliyor. Bakü- Tiflis-Kars demiryolunun inşasının tamamlanmasıyla Çin'den Türkiye'ye yük taşımacılığı daha hızlı ve kârlı hâle gelecek. Azerbaycan bir kez daha ticaret yollarının kesişimi olma yönündeki tarihi namını bir kez daha doğruluyor" yorumunda bulundu.

'PROJE, TÜRKİYE İLE ÇİN ARASINDAKİ NAKLİYE SÜRESİNİ KISALTACAK'

Türkiye'nin projedeki rolüne değinen Savelyev, "Türkiye bu proje ile pazarını ve ihracat hacmini önemli ölçüde büyütecek. Zira bu ulaşım koridoru Türkiye ile Çin arasındaki nakliye süresini 10 güne kadar kısaltacak. Ayrıca Türkiye böylece ulaşım, enerji ve altyapı projeleri alanında büyük yatırımları çekebilecek. Yalnızca birkaç yılda İstanbul Boğazı'nda bir demiryolu ve köprü inşa edildi. Bugün Türkiye, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu inşası projesinde yer alıyor, bu da Ankara'nın İpek Yolu projesinin inşasına yönelik ilgisini gösteriyor" dedi.