Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Basın İlan Kurumu'nun ‘Basın Hayatı' dergisine, Fethullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişimi ve sonrasında yaşanan gelişmeler ile Fırat Kalkanı operasyonunu değerlendirdi.
Vekalet savaşları üzerinden Suriye'nin, silahlı grupların elinde köy köy, kasaba kasaba, şehir şehir bölündüğünü anımsatan Kurtulmuş, bölgesel ve bölge dışından birçok ülkenin, bu terör örgütleri ve silahlı gruplar vasıtasıyla Suriye politikasına müdahil olmaya başladığını anlattı.
Kurtulmuş, vekalet savaşlarının ilanihaye sürdürülemeyeceğinin altını çizerek, "Çünkü bir müddet sonra bu silahlı grupları kullananlar, yani sahipleri savaşmaya başlar. İşin artık Suriye'de, örgütlerin arkasındaki güçlerin savaşabileceği bir noktaya geldiği uyarısını, iki yıldır yapmaya gayret ediyorduk ve uyarılarımızı yapıyorduk. Yani bundan sonra ABD, Rusya ve Avrupa ülkelerinin bilfiil savaşın tarafı haline gelecekleri bir noktadayız" görüşüne yer verdi.
‘ABD, 10 BİN KİLOMETRE ÖTEDEN BU İŞE MÜDAHİL OLUYOR'
Suriye meselesinin bir an önce çözüme kavuşması gerektiğini belirten Kurtulmuş, "ABD, 10 bin kilometre öteden bu işe müdahil oluyor, Avrupa ülkeleri de 4-5 bin kilometre öteden. Cerablus dediğiniz yer Türkiye'nin 2 kilometre, Kobani dediğiniz yerse 2-3 kilometre güneyi. Suriye ile 911 kilometre sınırımız var ve o sınırın öte tarafında olan her şey, Türkiye'yi birinci derecede etkiliyor" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin, Suruç katliamından bu yana IŞİD'in, PKK'nın ve bazı başka örgütlerin tehdidi altında olduğunu ve bir güvenlik sorunu yaşadığını anımsatan Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Türkiye, bu güvenlik sorununu iki ölçekte yaşıyor. Birinci olarak, sınırımızın güneyinden Türkiye'ye taciz atışları yapılıyor. Burada çok sayıda vatandaşımız da hayatını kaybetti. Kilis füzelerle taciz edildi, halkımız büyük bir tedirginlik yaşadı. Ayrıca canlı bombalar ve bombalı araç saldırıları ile Türkiye'nin birçok şehrinde katliamlar yapıldı, İstanbul'da, Ankara'da, Elazığ'da ve en son Gaziantep'te çok ciddi şekilde katliamlar yapıldı. Bunların arkasında da DAEŞ ve PKK terör örgütlerinin olduğunu biliyoruz. Türkiye, Suriye sorununa müdahil olan diğer taraflardan farklı olarak Suriye'deki bu siyasi istikrarsızlığın bedelini bire bir ödeyen ülkelerin başında geliyor."
‘TÜRKİYE AÇISINDAN TAHAMMÜL EDİLEMEZ BİR NOKTAYA GELİNDİ'
Cerablus'taki gelişmelerin Türkiye açısından tahammül edilemez bir noktaya geldiğinin açık olduğuna değinen Kurtulmuş, başından beri koalisyon güçleri ve ABD ile olan mutabakatlarda Türkiye'nin, "Fırat'ın batısında hiçbir PYD unsurunun olmaması ve bu bölgede diğer terör örgütlerine müsamaha edilmemesi" konusunun altını çizdiğini belirtti.
Türkiye'nin, Fırat Kalkanı operasyonuna ilişkin amacının sorulması üzerine Kurtulmuş, Türkiye'nin, IŞİD'e karşı Fırat Kalkanı operasyonu ile Cerablus'u emniyet altına aldığını bildirdi.
Ayrıca Türkiye'nin sınırlarında, sınır güvenliğini artıracak tedbirlerini artırdığına dikkati çeken Kurtulmuş, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Böylece hem Türkiye için Suriye topraklarındaki gelişmelerin, güvenlik tehdidi oluşturmasının hem de Suriye politikamızın en önemli kırmızı çizgisi olan Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanması bakımından, 911 kilometrelik alanın tek bir örgütün eline geçmesinin önüne geçilmeye çalışılıyor. Her ikisi de Türkiye için hayati önemde konular. Bu iki konuda uluslararası camia ile müttefik olarak çalışmalar sürdürülerek bu operasyonlar yapılmaktadır ve Türkiye bu operasyonları tamamen uluslararası hukuka uygun bir şekilde sürdürmektedir."
‘SURİYE'DE HİÇ KİMSE TEK BAŞINA İSTEDİĞİ BİR ÇÖZÜMÜ DAYATAMAZ'
"Bizim gayretlerimiz Suriye'nin bütünlüğünü sağlayabilmek için yeterli mi? Rusya'nın, Amerika'nın, İran'ın, bölgedeki diğer aktörlerin hatta küresel aktörlerin bu anlamdaki hedeflerini önleyebilir mi?" sorusuna karşılık Kurtulmuş, şu ifadeleri kullandı:
"Bugün Suriye'de barışa yaklaşma noktasında geçmiş döneme göre daha olumlu bir noktada olduğumuzun altını çizmek isterim. Amerika, Rusya dahil herkes anladı ki artık Suriye'de hiç kimse tek başına istediği bir çözümü dayatamaz. Suriye çok parçalı bir yapı haline gelmiştir ve Suriye'nin bir örgütler konfederasyonu haline gelmiş olmasının, uluslararası camiaya ödettiği bedel çok büyük olmuştur. Bu bedelin iki ayağı var, bunlardan biri göçmen sorunudur. Avrupa beş sene evvel böylesine göç krizi ile karşı karşıya değilken bugün Suriye kaynaklı göç krizi dalgasının altında boğulmaktadır. Bu göç kriziyle birlikte buna bağlı olarak gelişen aşırı sağ, faşist akımlarla da boğuşmaktadır. Avrupa siyasetinin çivisi çıkmıştır.
İkincisi, DAEŞ denilen uluslararası terör networkünü dünyanın başına bela etmiştir. DAEŞ sadece Musul'u, Kerkük'ü tehdit eden bir unsur olmaktan çıkmıştır. Artık Brüksel'i, İstanbul'u, Washington'u, Rusya'yı tehdit eden bir unsurdur. Şimdi artık uluslararası camianın vereceği bir karar var, ya Suriye'de herkes 'Burada benim dediğim olacak' dayatmasını sürdürecek ya da bundan vazgeçerek bir barış perspektifine sahip olacak. Suriye'de istikrarsızlık olmasaydı ne DAEŞ ne hendek siyaseti olacaktı."
‘SURİYE POLİTİKASI ÇIKMAZA GİRMİŞ OLMASAYDI BOMBALAR PATLAMAYACAKTI'
Kurtulmuş, "Türkiye'nin Suriye politikası değişiyor mu?" sorusu üzerine, şunları kaydetti:
"Maalesef Türkiye olarak da bizim tek başımıza orada bir çözüm üretme imkanımız yoktu, biz de kalıcı bir çözüm üretemedik. Dolayısıyla eğer Suriye'deki bu siyasi istikrarsızlık olmasaydı bugün DAEŞ diye bir örgüt olmayacaktı. Eğer Suriye'deki bu siyasi istikrarsızlık olmasaydı, Suriye'nin kuzeyinde neredeyse bölgenin tamamını kantonlar üzerinden ele geçirmiş olan PYD/YPG unsurları olmayacak, bugün Türkiye'de karşı karşıya kaldığımız hendek siyasetiyle, çukur siyasetiyle karşılaşılmayacak, birileri Türkiye'deki şehirleri işgal etme cesaretini ve niyetini kendinde bulamayacaktı.
Suriye politikası bu şekilde bir çıkmaza girmiş olmasaydı İstanbul'da, Ankara'da, Gaziantep'te, Elazığ'da bombalar patlamayacaktı. Hatta Türkiye bölgedeki birtakım güçlerle, örneğin Rusya ile bir yıldır devam eden gerilimin içerisine girmeyecekti. Türkiye, İran ile birçok konuda anlaşmazlık yaşamayacaktı ve belki Fethullahçı Terör Örgütü, ortamın bu kadar rahat olduğunu görüp Türkiye'de bir darbe teşebbüsüne kalkışmayacaktı. Bütün günah Suriye'nindir demiyorum ama sonuçta Suriye ortaya bütün ülkeleri etkileyen fevkalade ciddi bir siyasi istikrarsızlık tablosu çıkardı. Türkiye 3.5 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor. 15 milyar dolara yakın para harcadı. Türkiye'nin bazı şehirlerinin sosyolojik yapısı değişti."
Kurtulmuş, yabancı basının darbe girişimi karşısındaki tutumuna yönelik soruya ise şu cevabı verdi:
"15 Temmuz akşamından beri kamu diplomasisi alanında çok yoğun çalışıyoruz. Henüz merkezi bir Kamu Diplomasisi Koordinasyonu'nu sağlayan kurumumuz yok. Ancak yakın zamanda bunu yasalaştıracağız. O geceden beri neredeyse her gün mesaimin önemli bir kısmını bu konuya ayırıyorum. Yurtdışından sürekli heyetler, gazeteciler geliyor. Türkiye'den çok farklı grupları bir araya getirip, onlarla toplantılar yapıyoruz. Ekonomi diplomasisi ile ilgili insanları bir araya getirdik. Yine aynı şekilde insan haklarıyla ilgili çalışan insanları bir araya getirdik. Çünkü darbeden sonra özellikle ekonomi ve insan hakları alanlarında birtakım tezviratlar üreterek, algı operasyonları yapacaklarını gördük."
‘AMA YİNE DE ANLAMAK İSTEMEYENE BİR ŞEY ANLATAMAZSINIZ'
Dış politikayla ilgili insanları bir araya getirdiklerine değinen Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Darbeden hemen sonra uluslararası ajansların temsilcileriyle bir araya geldik. Bu ekibi, 'darbe tahribatını kendi gözleriyle görsünler' diye Meclis'e, Özel Kuvvetler Komutanlığı'na götürdük. Elimizden gelen bütün gücü sarf ediyoruz. Ama yine de anlamak istemeyene bir şey anlatamazsınız. Ön yargılı, bir şeyi anlamak istemeyenlere neyi, hangi delille ortaya koyarsanız koyun, anlamaları mümkün olmuyor. Ben bu anamda 7 Ağustos Yenikapı ruhunun zihinleri değiştirici, dönüştürücü bir etkisi olduğuna inanıyorum. En kısa zamanda dış basında da, Türkiye'ye karşı bu art niyetli duruşla ile ilgili birtakım çözülmelerin olacağını ümit ediyorum."
