Almanya, Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Macaristan, Makedonya, Romanya, Sırbistan, Slovenya ve Yunanistan'dan devlet veya hükümet başkanlarının katıldığı zirvede, Avrupa Sığınma Destek Ofisi (EASO), AB Sınır Kurumu (Frontex) ile BM Mülteciler Yüksek Komiserliği temsilcileri de yer aldı. Zirvenin sonunda AB Komisyonu Başkanı Juncker, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve BM Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio Guterres ile beraber ortak basın toplantısı düzenlendi.
JUNCKER: SINIRLARI KAPATMAK ÇÖZÜM DEĞİL
Juncker, insanların soğuk havalarda açık alanlarda, tarlalarda uyumak zorunda kaldığına dikkati çekerek, daha fazla sığınağın devreye sokulacağını açıkladı. Bu çerçevede Yunanistan ve güzergah boyunca yer alan Balkan ülkelerinde 100 bin kişilik ek kapasite sağlanacağını belirten Juncker, ''Sınırları kapatmak çözüm değil'' dedi.
.@JunckerEU "We will increase reception capacities to 100,000 places in Greece and along the #WesternBalkansRoute" https://t.co/jTAkXAZbM1
— European Commission (@EU_Commission) 26 Ekim 2015
Merkel ise sığınmacı krizini daha iyi yönetebilmek için kısa vadede ilk olarak, ülkeler arasındaki koordinasyonun güçlendirileceğini ve her bir ülkenin bir kişiyi bu işle görevlendireceğini söyledi. Merkel, ''Orta vadeli çözümler arasında ise Türkiye ile çalışmaya da vurgu yaptık. Ayrıca Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'dan gelenlerin geri gönderilmesinin detaylarını da tartıştık'' diye konuştu.
GUTERRES: TERCİH DEĞİL ZORUNLULUK
Guterres de sorunun çözümünde tüm Avrupa ülkelerinin işbirliği yapmasının önemine değinerek, her ülkenin kendi başına düşen yükü omuzlaması gerektiğini, bunun bir tercih değil zorunluluk olduğunu ifade etti.
‘ÖNCE KOMŞU ÜLKE HABERDAR EDİLECEK’
Öte yandan zirve sonunda yayınlanan 17 maddelik bildirgede, ülkeler arasında bilgi paylaşımı ve irtibatın artılmasına vurgu yapılarak, ''Komşu ülkeyi haberdar etmeden sığınmacıların yönlendirilmesi politikası kabul edilemez. Bu, güzergah boyunca yer alan tüm ülkeler için geçerli olmalıdır'' denildi. Yunanistan'ın yıl sonuna kadar 30 bin kişilik, BM Mülteciler Yüksek Komiserliğinin de yine bu ülkede 20 bin kişilik bir kapasite sağlayacağı kaydedilen bildirgede, güzergah üzerindeki diğer ülkelerin de toplamda ek 50 bin kişilik başka bir kapasite temin edeceği bilgisine yer verildi.
We agreed 17-point plan of operational measures to ensure people not left to fend for themselves in rain + cold https://t.co/9mb1g2gE2k
— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) 25 Ekim 2015
'Sınır Yönetimi' maddesi altında ise Türkiye ile işbirliğinin önemine değinilerek, ‘geri kabul anlaşması ve vize serbestisi yol haritasından yararlanmaya’ vurgu yapıldı. Ege'de Yunanistan ve Avrupa Sınır Kurumu’nun (Frontex) ortak devriye görevi gerçekleştirmesi, Frontex'in Türkiye-Bulgaristan sınırındaki desteğinin güçlendirilmesi, Yunanistan-Makedonya sınırında görev alması ve 400 polisin Slovenya'da görevlendirilmesi de bildirgede yer aldı.
Bu arada Sloveyna Başbakanı Miro Cerar zirveye girişte yaptığı açıklamada, yardım almazlarsa sınıra tel örgü çekmeyi düşündüklerini kaydederek, ''Eğer, bugün bir çözüm bulamazsak, bugün elimizden gelen her şeyi yapmazsak, o zaman bu AB'nin sonu demek. Eğer günler, haftalar içinde derhal ve somut adımlar atmazsak, AB ve bir bütün olarak Avrupa'nın dağılmayabaşlar" dedi.
Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç, ''Bugün başarılı bir sonuç çıkmazsa hiçbirimiz için iyi olmaz'' diye konuşurken, Hırvatistan Başbakanı Zoran Milanovic ise ''Bugünkü sadece pazar öğleden sonra yapılan güzel bir görüşme'' diyerek güvensizliğini dile getirmişti.
ÇİPRAS: TÜRKİYE DE DAVET EDİLMELİYDİ
Diğer taraftan zirveden sadece bir gün önce Sofya'da toplanan Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Romanya Başbakanı Victor Ponta ve Vuçiç, yaptıkları açıklamalarla AB ile aralarında yaklaşım farkını ortaya koydu. Borisov, Almanya ve Avusturya gibi ülkelerin sığınmacı akını karşısında sınırı kapatmaya yöneldiğini hatırlatarak "Sınırlarınızı kapatmaya devam ederseniz, biz de halklarımızı tampon bölgede kalmaya mahkum etmeyiz, biz de sınırlarımızı kapatmaya hazırız" tehdidinde bulunmuştu.
AB, bahar aylarının gelmesiyle sığınmacı akınında yeni dalga bekliyor. Hem Türkiye hem de Balkan ülkeleriyle anlaşmaya varılmazsa başta Almanya olmak üzere gelişmiş Avrupa ülkelerine yüz binlerce sığınmacı daha girebilir. O yüzden AB, bahar ayları öncesinde sorunu büyük ölçüde çözmek istiyor.
Situation Eastern Mediterranean/ #WesternBalkansRoute —@FrontexEU figures on Migration flows https://t.co/nl8NeqoZeo pic.twitter.com/zmYgIAuXlR
— European Commission (@EU_Commission) 25 Ekim 2015