Obama: Anlaşmanın ihlalinin çok ciddi sonuçları olacak

Obama, anlaşmanın Amerikan liderliği geleneğine uygun bir nitelikte olduğunu belirtip "Ciddi yaptırımlar uyguladık ve sonucunu aldık. Anlaşma olmazsa İran faaliyetlerini artırıp bombaya erişebilirdi. Bu anlaşma bizim belirlediğimiz tüm çizgileri karşılamaktadır. Bu anlaşmanın uygulanmasını görmemiz açısından artık şeffaf bir yönetim gerekiyor. İran için nükleer silaha giden tüm yollar kapanacak. Anlaşmanın ihlalinin çok ciddi sonuçları olacak" dedi.

SOVYETLER'E ATIF YAPTI

"Bugün önemli bir gün" ifadesini kullanan Obama, "Daha önce Sovyetler Birliği ile yapılan anlaşmayla nükleer silahların Ortadoğu’ya yayılması engellenmişti. Bugün büyük bir adım atıldı. Bugün bu anlaşmayı İran nükleer silah elde edemeyecek" diye konuştu.

'ANLAŞMA, İRAN VE ABD ARASINDAKİ BÜTÜN FARKLILIKLARIN GİDERİLDİĞİ ANLAMINA GELMİYOR'

Obama, İran'ın ilk kez sözlerini tutmak zorunda kalacağını belirtip "Bu anlaşma sadece güven üzerine inşa edilmedi" diyerek denetleme ve doğrulamayı da içerdiğini vurguladı: "Anlaşma, İran ve ABD arasındaki bütün farklılıkların giderildiği anlamına gelmiyor. Bu anlaşma korkak bir anlaşma değil. İran santifrüjlerin 3’te 2’sini kaldıracak. İran silah seviyesinde plütonyum üretemeyecek. 15 yıl ağır su reaktörü uygulayamayacak. Anlaşmanın bazı maddeleri 25 yıl yürürlükte kalacak. Herhangi bir şüphe durumunda denetlemeler yapılacak."

İran'ın anlaşmayı ihlal etmesi halinde yaptırımların da geri döneceğinin altını çizen Obama ayrıca uluslararası denetçilerin İran'da şüpheli gördükleri her bölgeye girebileceğini söyledi.

'ASKERİ GÜÇ KULLANIP KULLANMAMA KONUSUNDA ÇOK FAZLA İKİLEMDE KALDIM'

Başkanlığı süresince askeri güç kullanıp kullanmama konusunda çok fazla ikilemde kaldığını itiraf eden Obama, anlaşma ile ABD ve müttefiklerine çok daha fazla güvenlik sağlanacağını vurguladı: "Tarihi değiştirmek imkansız. Şiddet dolu bir geçmiş var. Çok insan acı çekiyor, çok fazla kan dökülüyor. Bütün sorunlara barışçıl bir çözüm bulunması gerekiyor. Küresel ekonomiyi düşünmemiz gerekiyor. Bu noktaya ulaşmak için çok yol kat ettik.”

İran'la varılan anlaşmanın uluslararası toplumun Tahran'ın nükleer silah üretmeyeceğini doğrulamasına olanak vereceğini belirten Obama, anlaşmanın ayrıca ABD diplomasisinin 'anlamlı değişimler' getirebileceğinin bir göstergesi olduğunu ifade etti.

OBAMA: ANLAŞMANIN ABD KONGRESİ'NDE BLOKE EDİLMESİNE İZİN VERMEYECEĞİM

Obama, "Şimdiki süreçte ABD Kongresi, nükleer anlaşmayı gözden geçirecek" deyip Kongre'nin anlaşmayı veto edeceği iddialarına da atıf yaptı: "Anlaşmanın ABD Kongresi'nde bloke edilmesine izin vermeyeceğim. Bu anlaşmadan vazgeçmek sorumsuzluk olur. Kongre'de reddedilirse bu kararı veto edeceğim."

Obama'nın 9 Temmuz'a kadar anlaşmanın son şeklini Kongre’ye sunması gerekiyor. Yasa koyucuların anlaşmanın nihai şeklini incelemek için 30 gün süreleri var. Bu süre zarfında Obama İran'a karşı uygulanan yaptırımları kaldıramayacak. Anlaşmanın reddi halinde bu kararı reddedeceğini açıklayan Obama’nın bu vetosu durumunda da, Kongre'nin vetoyu da aşacak bir şekilde anlaşmayı engelleyecek kadar oy sayısına ulaşacağı tahmin edilmiyor.