Erdoğan ve Putin, Bakü'de enerjiyi konuşacak

Türkiye ve Rusya, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de 12-28 Haziran tarihleri arasında yapılacak 2015 Avrupa Oyunları'nın açılış töreninde enerji projelerini ele alacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'nin bir araya geleceği Bakü'de, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın da Rus muhatapları ile görüşmeler yapacak.

Bakan Yıldız, Uluslararası Yatırımcılar Derneği'ni (YASED) kabulünde, sorular üzerine Türk Akımı konusunda Gazprom'dan yapılan projenin inşasının öngören hükümetler arası anlaşmanın ay sonuna kadar imzalanacağına ilişkin açıklamasını değerlendirdi. Yıldız, ayrıca Rusya'dan alınan doğalgaz fiyatına ilişkin görüşmeler de gelinen noktayı anlattı.

'DOĞALGAZ İNDİRİMİNDE İMZA AŞAMASINA GELİNDİ'

Gazprom ile Botaş'ın yaptığı görüşmelerde doğalgaz alımındaki fiyat konusunda bir noktaya gelindiğini vurgulayan Bakan Yıldız, bununla ilgili yeni müzakere süreci öngörmediklerini, imzaların da bu ay sonuna kadar atılacağı kanaatinde olduğunu söyledi.

'TÜRK AKIMI'NDA KOORDİNATLAR BEKLENİYOR'

Yıldız, Türk Akımı'nda ise Türkiye'nin Rusya'dan istediği koordinatların henüz kendilerine ulaşmadığını vurgulayarak şöyle konuştu: "Dışişleri Bakanlığı'nın yürüttüğü bir çalışma var. Özellikle Bulgaristan'a yaklaşırken, daha öncede bahsettiğim 190 kilometrelik kısmın Türkiye'ye girişteki koordinatları henüz netleşmiş değil. Bu koordinatlar oluşmalı ki, biz onun arkasından bunlarla alakalı izin konularının her birisini müzakere edelim. Dışişleri Bakanlığımızı  yazışmaları devam ediyor. Ama henüz nihayetlenmiş değil.

'BAKÜ'DE DEĞERLENDİRİLEBİLİR'

Sayın Cumhurbaşkanımıza refakatle Cumartesi günü Bakü'de belki Rusya'nın ilgili arkadaşlarıyla katılacağı bir toplantı yapma ihtimalimiz var. Orada bunları tekrar değerlendireceğiz. Ben bu projelerin devam etmesinin hem Türkiye hem de bölge açısından uygun olacağı kanaatindeyim. İlişkilerde karşılıklı öncelikler ve çıkarlar mutlaka gözetip kollamak durumundadır. Rusya Federasyonu'nun Türkiye, Türkiye'nin de Rusya Federasyonu ile alakalı yürüttüğü bütün müzakerelerde bakış açısı bu çerçeve üzerine oturmaktadır. Ben özellikle o koordinatların tamamlanmasıyla beraber süreci hızlı bir şekilde yürüteceğimiz kanaatindeyim."

YENİ HÜKÜMET DÖNEMİNDE PROJELER NE OLUR?

Seçim sonuçlarına göre oluşabilecek olası hükümetle birlikte Rusya ile ilgili bazı projeler konusunda endişelerin dile getirildiğinin anımsatılması üzerine Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Yıldız, nükleer güç santrallerinde uluslararası ve hükümetler arası anlaşmaların TBMM'nin onayından geçtiğini belirtti. Yıldız, "Türk Akımı henüz Meclis onayına gelmedi. Bu açıdan hukuki bağlayıcılık farklı. Yani Rusya Federasyonu ile nükleer güç santralarının devamıyla alakalı karşılıklı alınan kararlarla, Türk Akımı aynı statüde değil. Biz hem Türkiye'nin ihtiyaçlarının karşılanması hem de Avrupa Birliği üyesi ülkelerle alakalı geliştirilen bu projenin dikkatle izlenmesi gerektiğinden yanayız. Herhangi bir hükümet Meclis kararıyla olan nükleer güç santrallerinin kaldırılmasını hükümetlerarası anlaşmalar ve Meclis kararıyla çıktığı için ona öngöremezler. Ama Türk Akımı henüz istediğimiz oranda olgunlaşmamış bir projedir. Bizim kanaatimiz ve kararlılığımız son derece açık ve nettir. Bu konudaki gelişmeler siyasi gelişmeler dikkatle izlenmek durumundadır" diye konuştu.

FİYAT MÜZAKELERİ NİHAYETLENDİ

Azerbaycan'da Rusya ile yapılacak görüşmelerde herkesin ilgili kişisiyle sektör olarak da görüşeceğini belirten Bakan Yıldız, "Özellikle Rusya Federasyonu'ndan gelecek konuklarla beraber bunları değerlendireceğiz. Yalnız görüşeceğimiz konu, fiyat müzakeresi değil. Fiyat müzakereleri nihayetlenmiş durumdadır. Onun imzaya açılması konusudur. Fiyata yeni ekleyip çıkaracağımız bir başlık yoktur. Petrol fiyatlarının ne kadar yükseldiği, düştüğü, doğalgaz fiyatlarının ona bağlı olarak ne kadar düştüğü yükseldiğinden daha ziyaret bir oran  yakalanmıştır. Yüzde 10.25'lik önceki fiyata göre Rusya'dan alınan doğalgazın düşümüyle alakalı konudur bu. Türk Akımı'nın koordinatlarıyla ilgili bilgilerin geliyor olması halinde Dışişleri Bakanlığımız münhasır ekonomik sahayı ilgilendirdiği için, Türkiye'nin 780 bin kilometre kare kara parçası, 280 bin kilometre kare de deniz parçası var. Oraları ilgilendirdiği için Dışişleri Bakanlığımızın ilgili müsaade yazıları gerekmekte. Bunların karşılıklı tamamlanması gerekiyor. O yüzden bütün bunları mütaala edeceğiz. Tamamlanmıyor olması halinde tabi ki bunlar değerlendirilecek" dedi.

'ÖZEL SEKTÖR ZARAR ETMEYECEK'

Fiyat müzakereleri konusunda kamunun alımının haricinde özel sektörün de zarar etmeyeceği bir yapıyı kurgulamış olduklarını vurgulayan Bakan Yıldız, "Gazprom yetkilileri fiyat müzakerelerinde zarar etmeyeceği bir yapıyı bize taahhüt ettiler. Biliyorsunuz 10 milyar metreküp civarında özel sektörün 40 milyar metreküp civarında kamunun bir ticareti var. Özel sektörün de 2015 yılını zarar etmeden geçireceği bir kurgulu mutlaka Gazprom bize taahhüt edecektir" diye konuştu.

AK PARTİ'SİZ BİR KOALİSYONDA ENERJİ POLİTİKALARI NE OLUR?

Yıldız, AK Parti dışında muhalefet tarafında kurulacak bir koalisyon hükümetinde, enerjiye dönük yatırımların durup durmayacağı, bundan sonra nelerin olabileceğine ilişkin soru üzerine de, özellikle enerji sektörünün devlet politikaları haline gelmiş önemli uluslararası yatırımları içerdiğini söyledi. Yıldız sözlerini şöyle sürdürdü:

"TANAP projesinin, Irak ile alakalalı yürüttüğümüz enerji politikalarının, Kuzey Irak ile yapılan sözleşmelerin, Bağdat'la alakalı yapılan anlaşmaların, Hazar'daki operasyonların, petrolün sahibi olmayla, doğalgazın sahiplenmesiyle alakalı, her bir konunun önemli olduğuna inanıyorum. Nükleerle alakalı yaptığımız anlaşmalar özellikle doğrudan YASED'in de çok yakın takip ettikleri önemli yatırımlardır. Şu ana kadar yalnızca Akkuyu'dan 3.1 milyar dolar civarında Türkiye'ye para girişi olmuştur. Şimdi seçim beyannamesinde ben nükleere karşı değilim ama nükleerin Akkuyu'da kurulmasına karşıyım diyen bir parti, bunu tartışılır hale getirmek isteyecektir. Biz bunu doğru bulmuyoruz. Biz, uluslar arası yatırımların hele hele Türkiye'nin menfaatiyle, Türkiye'nin çıkarlarıyla, Türkiye'nin büyümesiyle alakalı bu yatırımların Türkiye'ye büyük katma değerinin olduğuna inanıyoruz. O yüzden olası bir koalisyon hükümetinin, enerji sektörüyle alakalı büyük uluslararası sermaye içeren bu projeleri çok dikkat etmesi gerektiğini bir kez daha hatırlatmak isterim. Bu konuda bizden daha ziyade uluslararası yatırımcının edineceği pozisyon önemlidir. YASED ile bütün bunları da enine boyuna konuştuk. Önemli olan Türkiye'nin büyümesine devam etmesidir."

'MEVCUT HÜKÜMET BÜTÜN İŞLERİNE DEVAM EDECEK'

Bakan Yıldız, siyasi istikrarın Türkiye'nin bir çok kesimi tarafından dikkatle takip edildiğini ifade ederek, "Ama siyasi istikrar en fazla yerli  ve uluslararası sermaye tarafından da dikkatle takip edilmektedir" dedi. Türkiye'de çarkların döndüğü, hayatın devam ettiği, bakanlıkların fiili durumlarının devam ettiği bir ortamın olduğunu vurgulayan Yıldız, "Bakanlıklar ister bir saat sonra isterse bir ay sonra, ne zaman bitecekse o zamana kadar faaliyetlerini devam ettirdiği bir yapıdır. Türkiye'de bazı hizmetlerin kesintiye uğraması söz konusu değildir. Dün, Başbakanımızın, Cumhurbaşkanı ile yaptığı görüşmeden sonra mevcut hükümet tabi ki, bütün işlerine devam edecektir. O açıdan gerek uluslararası gerekse yurt içi bütün işlemlerde arkadaşlarımızla beraber yoğun bir şekilde mesai veriyoruz" diye konuştu.