Türkiye Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın Rusya'dan yüzde 10.25 indirim alındığı şeklindeki açıklamasına rağmen Türkiye ve Rusya arasındaki doğalgaz indirimi müzakerelerinde belirsizlik yaşanıyor.
Rus Kommersant gazetesi daha önce anlaşmaya bağlandığı belirtilen doğalgaz indirimi görüşmelerinin çıkmaza girdiğini yazdı. Gazetede, Gazprom ve Botaş'ın indirim formülünde anlaşamamış olmasının, 'Türk Akımı' gibi daha büyük çaplı enerji projeleri konusunda da soru işaretleri uyandırdığı aktarıldı.
BAKANLIK: SORUN ÇÖZÜLECEK
Hürriyet gazetesinden Merve Erdil'in köşe yazısına göre Rus enerji şirketi Gazprom, doğalgaz satışında uyguladığı petrole endeksli fiyat formülünün tamamı değil, yalnızca bir bölümüne indirim uygulamak istedi ve bu gelişme Türk tarafının son dakikada anlaşmadan vaz geçmesine yol açtı. Edinilen bilgilere göre, yüzde 10.25 oranındaki indirim, daha önceki indirimlerin aksine doğalgaz fiyat formülünün tamamı değil, yalnızca bir bileşenine uygulanmak isteniyor. Bu da indirimin etkisini azaltıyor. Enerji Bakanlığı yetkilileri, sorunun çözüleceğine inandıklarını ifade ediyor. Erdil'in yazısından önemli detaylar şöyle:
NEDEN TÜRK AKIMI MI?
Sektör temsilcileri, Rusya'nın Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesiyle alakalı veya başka bir konuda bazı talepleri nedeniyle müzakerelerde zorlayıcı tavır takınıyor olabileceğini savunuyor. Bir sektör temsilcisi, Rusya'nın Türk Akımı projesinin olabilmesi için hükümetler arası anlaşma ve ev sahibi ülke anlaşması gibi anlaşmaların da indirimle aynı anda imzalanmasını istiyor olabileceğini vurguluyor. Söz konusu temsilci, "Nisan'da Meclis kapanıyor. Arada seçimler var. Meclis kapanmadan anlaşmalar yetişmezse, hepsinin çıkması önümüzdeki aralık ayını bulur" diyor. Gazprom, bir süre önce resmi sitesinde, Türk Akımı için iyimser bir takvim öngörerek ilk gaz akışının 2016 yılsonunda başlayacağını açıkladı. Ancak 11 Mart'ta Reuters'ın adı açıklanmayan bir Enerji Bakanlığı yetkilisine dayandırdığı haberinde, Türk Akımı'nın ÇED başta olmak üzere izin süreçlerinin bu yıl içerisinde tamamlanmasının mümkün olmadığı ve ilk gaz akışının 2016 yılı sonunda gerçekleşmeyeceği belirtildi.
ÖZEL İTHALATÇILARDA DA BELİRSİZLİK
Diğer yandan, Rusya'dan yıllık 10 milyar metreküp doğalgaz ithal eden yedi özel şirketin 2015 yılı fiyatı üzerinde de henüz anlaşma olmadığı belirtiliyor. Sadece bir şirketin Gazprom'un yeni teklifini imzaladığı, diğerlerinin ise Gazprom'la pazarlıklara devam ettiği öğrenildi. Şirket temsilcileri, "Tek amacımız diğer Avrupa müşterilerinin ödediği seviyede gaz fiyatına ulaşmak" görüşünde. Rusya, önceki yıl 340 dolar olan bin metreküp doğalgazın fiyatını, özel şirketlerle imzaladığı protokol doğrultusunda yüzde 10 azaltarak 306 dolara indirmişti. Bu yılın ocak ayında sona eren protokole göre, Gazprom yaptığı yüzde 10'luk indirimi geri çekip, geçen yıl indirim yaptığı 340 dolarlık fiyatı yüzde 10 daha yükseltti. Böylece, doğalgaz ithalat firmaları bin metreküp doğalgazı Gazprom'dan 374 dolara almaya başladı.
