AK Parti'den vekillerine 'İç Güvenlik Paketi' bilgi notu

AK Parti Grup Yönetimi tarafından milletvekillerine gönderilen bilgilendirme notunda, paket ile gelen düzenlemelere Avrupa ülkelerinden örnekler verilerek ve eylemlere ilişkin bazı fotoğraflar da kullanılarak savunulup anlatıldı. Molotofun kullanımının ateşli silahlardan daha fazla zararlara yol açabildiği, sapan ve demir bilyenin de suç olarak nitelendirilen taş veya lastik çubuktan daha çok yaralayıcı olduğu kaydedildi.

Meclis'teki üç muhalefet partisi CHP, MHP ve HDP'nin karşı çıkarak engelleme kararı aldığı İç Güvenlik Paketi'ni AK Parti milletvekillerine gönderdiği 'Özgürlükleri Koruma Paketi' başlıklı bilgi notu ile savundu. AK Parti'nin bilgi notunda tartışmalı düzenlemeler şöyle anlatıldı:

ARAMA YETKİSİ: Kolluğa arama yetkisi verilirken aynı düzenlemede kolluğun keyfi davranışlarını önlemek amacıyla arama yetkisi belli şartlara bağlanmış ve kapsamlı bir denetim mekanizması öngörülmüştür.  Avrupa Birliği müktesebatına da uygundur. Avusturya, İtalya, Almanya ve İngiltere gibi ülkelerde her kolluk personeli doğrudan kişinin üstü, eşyası ve aracında arama yapma yetkisine sahiptir. Kimseden izin almasına da ihtiyaç yoktur.

KORUMA ALTINA ALMA VE UZAKLAKLAŞTIRMA: Benzer düzenleme, İngiltere'de de yer almaktadır.  Örneğin;  yangın sırasında itfaiye görevlilerini engelleyen kişinin başkalarının can güvenliğini tehlikeye düşürdüğünden olay yerinden uzaklaştırılması gibi. Esas olan önleyici hizmettir. Bu madde ile olaylar meydana gelmesinden önce önlenmesi sağlanmakta ve aynı zamanda kişinin hürriyetten yoksun bırakılması iddialarının tam tersine can güvenliği sağlanmaktadır.

EVDE VEYA İŞ YERİNDE İFADE ALMA: İçişleri Bakanlığı genelgesi ile "Hizmetin Yerinde İfası" Projesi kapsamında; 15.10.2014 tarihinden itibaren 68 ilimizde müşteki, mağdur ve bilgi sahibi vatandaşlarımızın ifadelerinin ikamet veya iş yerlerinde alınmasına başlanmıştır. 30.01.2015 tarihine kadar;  46.233 Erkek ve 29.345 bayan olmak üzere toplam 75.578 vatandaşımız bu hizmetten yararlanmıştır.

SİLAH KULLANMA YETKİSİ:  Silah kullanma şartlara bağlanıyor. Saldırı veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı; saldırıyı etkisiz kılmak amacı ve saldırıyı etkisiz kılacak ölçüde; silah kullanacaktır. Yürürlükteki Kanunda polisin silah kullanma şartları belirlenmemiştir. Ancak elinde silah bulunan herkese karşı silah kullanmadığı gibi, elinde molotof bulunduran herkese karşı da silah kullanmayacaktır.

MOLOTOF SİLAHTAN DAHA AĞIR:  Molotofun kullanımı; ateşli silahlardan daha fazla zararlara yol açabilmektedir; daha çok ağır sonuçlar ve mağduriyetler meydana gelmektedir. Molotofa karşı silah kullanılması, yakma ve yıkma olaylarını azaltacaktır. Molotof kokteyl olay sayısı; 2009  yılında: 472 iken, 2014 yılında; 1.994 olmuştur. Son 6 yıl içerisinde; olay sayısı 5.458'dir. 3 polis şehit olmuş, 4 sivil hayatını kaybetmiştir.  406 polis, 1 asker ve 127 vatandaş  olmak üzere toplan 534 kişi yaralanmıştır. 1936 polis aracı, 8 ambülans, 163 belediye otobüsü, 2 askeri araç, 507 özel ve kamuya ait araç olmak üzere 2 bin 616 araç yakılmıştır. 290 okul, 5 ibadethane, 236 emniyet binası v diğer binalar, 44 sağlık birimi, 161 siyasi parti binası olmak üzere 2 bin 931 bina hasar görmüştür.  Bilgi notunda bu bölümle ilgili fotoğraflarda bira şişeleri kullanılarak yapılan molotoflar ile elinde molotof bulunan göstericilerin, hasar gören binaların  ve 1989'da belediye otobüsüne atılan molotof kokteyli sonucunda hayatını kaybeden Serap Eser'in fotoğraflarına da yer verildi.

İSTİHBARİ DİNLEME: Aynı düzenleme Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununda da yapılmaktadır. İddia edildiği gibi, dinleme konusunda yeni bir yetkilendirme yapılmamıştır. Aksine bireyin haberleşme özgürlüğü için önleme dinlemesinin disipline edilmesi ve denetim altına alınması düzenlenmiştir.

DEMİR BİLYE VE SAPANIN SUÇ SAYILMASI: Demir bilye, sapan veya havai fişeğin kullanımı sonucunda polis ve vatandaş, ciddi şekildeyaralanmış ve uzuv kayıplarına yol açmıştır. İddia edildiği gibi toplantı ve gösteri yürüyüşleri dışındaki alanlarda sapan veya demir bilye bulunduran hiç kimseye ceza öngörülmemektedir. Kamu düzenine zarar verilmesine yol açacak şekilde, sapan ve demir bilye ile toplantı ve yürüyüşlere katılmak ise suç olarak değerlendirilecektir. Çünkü bu malzemelerin suç olarak nitelendirilen taş veya lastik çubuktan daha çok yaralayıcı olduğu bir gerçektir. Bilgi notunda eylemler sırasında demir bilye ve sapan kullanan eylemcilerin fotoğrafları da yer aldı.

KİMLİĞİNİ GİZLEYENE CEZA ARTIRIMI: Benzer düzenleme İtalya'da da yer almaktadır. Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine kimliğini gizlemek amacıyla yüzlerini bez ve benzeri şeylerle tanınmayacak şekilde kapatanlara verilecek cezalar artırılmaktadır. Kimliğini gizleme amacı nasıl belirlenir? Normal günlük hayatında kullanılmayan örtüler kullanıldığında, yapılacak araştırma ile tespit edilir.

RÜCU SÜRESİNİN ARTIRILMASI:  Şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylarda sorumluların tespitinde yaşanan güçlükler nedeniyle rücu bir kat artırılmıştır.

POLİSE GÖZALTI YETKİSİ: Polisin İngiltere'de 36 saat, Almanya'da 24 saat muhafaza amaçlı, 48 saat adli amaçlı; Fransa'da 24 saat, Avusturya'da azami 48 saat, İtalya'da 24 saat, İspanya'da 3 gün, Belçika'da 48 saat, Danimarka'da 24 saat, azami 4 gün, Polonya'da 48 saat, Bulgaristan'da 24 saat, Macaristan'da 72 saat, Estonya'da 48 saat, İrlanda'da 48 saat gözaltı yetkisi var. Savcının ise Fransa'da 48 saat, İtalya'da 96 saat, Bulgaristan'da 72 saat gözaltı yetkisi bulunuyor.  Paket ile Türkiye'de de polise 24 saat, savcıya 48 saat, toplu suçlarda da savcıya azami 4 gün gözaltı yetkisi verilecek. Mevcut yasalarda gözaltı yetkisi sadece savcının var.

GÜVENLİK TEDBİRLERİNE UYULMAMASI: Vali ve kaymakamlara yaygın şiddet olaylarında vatandaşın can ve malına yönelik saldırıları önlemek ve asayişi sağlamak amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarının ambulans, itfaiye, çekici ve benzeri araç ve gereçleri ile personelinden yararlanabilmeleri buna uymayanların oluşan zararlardan sorumlu tutulmaları öngörülmektedir.  Ayrıca valilere suçun aydınlatılması ve suç delillerinin ivedilik arz eden durumlarda toplanabilmesi için kolluğa talimat verebilmesi imkanı getirilmektedir. Bu düzenlemelerle valilerin cumhuriyet savcıları yerine geçtiği noktasındaki iddiaları tamamen asılsızdır.

KİRALIK ARAÇLARA DENETİM: Ülkemizde 4.876 araç kiralama işletmesi bulunmaktadır. Yapılan araştırmaya göre 2014 yılında 246.296 aracın kiralandığı tahmin edilmektedir. Son 5 yılda toplam 20.469 suç olayı kiralık araçlarla işlenmiştir. Gün geçtikçe kiralık araçlarla işlenen suç sayısında özellikle hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suiistimal, kapkaç, uyuşturucu kaçakçılığı gibi suçlarda giderek artış olduğu tespit edilmiştir.

POLİS KOLEJİNİN KAPATILMASI: Polis Koleji kapatılmaktadır. Son 2 yıldır öğrenci alınmamaktadır. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı dengi okullara aktarılmaktadır. Polis kolejinin kuruluşu 15 Haziran 1938'dir. Geçmiş yıllarda: İzmir, Adana, İstanbul, Kayseri ve Bursa Polis Kolejleri kapatılmıştır. Bugün sadece Ankara Polis Koleji eğitim vermektedir.