James Webb Uzay Teleskobu'nun evrenin ilk milyar yılına ait gözlemleri, astronomları uzun süredir araştırdığı gizemli yapıları gündeme getirmişti. 'Küçük kırmızı noktalar' (LDR) olarak adlandırılan bu nesneler, parlak, kompakt ve kırmızımsı görünümleriyle günümüz evreninde bilinen galaksi türlerine benzemiyordu.
Başlangıçta bu yapıların ya yoğun yıldızlarla dolu galaksiler ya da etrafı tozla çevrili süper kütleli kara delikler olduğu öne sürüldü. Ancak bu modeller, teleskobun ölçtüğü ışık spektrumlarını tam olarak açıklamakta yetersiz kaldı.
'Kara delik yıldızı'
Harvard Üniversitesi’nden Anna de Graaff ve ekibi, LRD’lerin aslında merkezinde aktif bir kara delik bulunan, yoğun gazla çevrili devasa yapılar olabileceğini ortaya koydu. “Kara delik yıldızları” olarak adlandırılan bu modelde, kara deliğe düşen maddenin açığa çıkardığı enerji, çevresindeki gaz küresini yıldız gibi parlatıyor. Uzmanlara göre enerji nükleer füzyondan değil, yerçekiminden kaynaklanmakta ancak ortaya çıkan görüntü dev bir yıldızı andırıyor.
Araştırmacılar, şimdiye kadarki en geniş LRD örneklemini analiz ederek bu yapıların ışık spektrumlarının, galaksilerde görülen karmaşık desenler yerine yıldızlara özgü “kara cisim” ışımayla örtüştüğünü belirledi. Bu durum, LRD’lerin tek ve düzgün bir yüzeyden ışık yayıyormuş gibi görünmesini sağlıyor.
Bilim insanları, bu yapıların gerçekten kara deliklerle beslendiğini kesin olarak kanıtlamanın zor olduğunu vurguladı. Bunun nedeni, kara deliğin etrafındaki yoğun gaz örtüsünün iç yapıyı gizlemesi. Uzmanlar yine de aşırı parlaklıklarının, merkezde güçlü bir kara delik bulunduğuna işaret ettiğini belirtti.
Eğer bu nesnelerin kara delik yıldızları olduğu doğrulanırsa, süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğuna dair mevcut teorilerin yeniden ele alınması gerekecek. Astronomlara göre bu yapılar, evrenin erken dönemlerinde kara deliklerin büyümesinde daha önce bilinmeyen bir evreyi temsil ediyor olabilir.