Sıcak havalarda araç içinde unutulan plastik şişe sular, sanılandan çok daha büyük bir sağlık riski taşıyor. Bilim insanları, bu sularda ısıya bağlı olarak açığa çıkan mikroplastikler ve toksik kimyasalların, uzun vadede vücutta birikerek ciddi hastalıklara yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Çin'de Nanjing Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmada, 70 derece sıcaklığa maruz bırakılan PET şişelerden antimon ve bisfenol A (BPA) gibi tehlikeli maddelerin suya geçtiği tespit edildi. Antimon kısa vadede baş ağrısı, mide bulantısı ve uykusuzluk yaparken; uzun vadede akciğer iltihaplanması ve ülser riskini artırıyor. BPA ise kanser, kısırlık, kalp rahatsızlıkları ve nörolojik sorunlarla ilişkilendirilir.
Pet şişe, su şişesi
© Pixabay
Yüksek sıcaklığa maruz kalan plastikler nanoparçacıklar yayıyor
Benzer şekilde McGill Üniversitesi’nin 2023’te yaptığı araştırmada, yüksek sıcaklığa maruz kalan plastiklerin mikro ve nanoparçacıklar yaydığı ortaya çıktı. Columbia Üniversitesi araştırmacıları da ABD’de satılan üç popüler markada, litrede ortalama 240 binden fazla plastik parçacık buldu. Bu parçacıkların, insan hücrelerine ve hatta beyne kadar ulaşabilecek kadar küçük olduğu belirtildi.
Mikroplastiklerin hücrelere girerek DNA hasarına ve genetik değişikliklere yol açabileceği, bunun da kanser riskini artırdığı düşünülüyor. Uzmanlar ayrıca bu maddelerin çocuklarda gelişimsel sorunlara, yetişkinlerde kısırlığa ve kalp-damar hastalıklarına yol açabileceğini bildirdi.
Uzmanlar, özellikle yaz aylarında plastik su şişelerinin arabada bırakılmaması gerektiğini vurguluyor. Alternatif olarak cam şişeler veya paslanmaz çelik mataraların tercih edilmesi, sağlık açısından daha güvenli seçenekler arasında gösteriliyor.