Son dönemde artan POS komisyon oranları, esnafın IBAN ile ödeme veya nakit ödeme yöntemlerine yönelmesine neden oldu. Bankalar, kartlı ödemelerden yüzde 4’e varan komisyon kesintisi yaparken, esnaf bu maliyeti müşteriye yansıtmak zorunda kalıyor.
Bazı işletmeler, kartla ve nakit ödeme arasında fiyat farkı uygulamaya başladı. Öyle ki aynı ürünün kartlı ve nakit fiyatı arasında 30 TL’ye varan farklar görülebiliyor. Bu durum, özellikle kredi kartına taksit yaptırmak isteyen müşterileri zor durumda bırakıyor.
'POS cihazı kullanmanın maliyeti çok yüksek'
Ekonomist Erol Taşdelen, POS cihazı kullanımının esnaf için ciddi bir maliyet oluşturduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Esnaf aynı POS cihazını birden fazla bankanın sistemine bağlayarak kullanmasına rağmen, çalıştığı her banka için ek ücret ödemek zorunda kalıyor. Bankalar; bakım ücreti, yazılım ücreti, ekstre gönderme ücreti, POS kayıp/hasar aksesuar ücreti, kota ücreti, paket ücreti gibi birçok başlık altında ek kesintiler yapıyor. Tüm bu maliyetler de tüketiciye enflasyon olarak yansıyor."
'9 paket sigara satıp 1 paket kar elde edebilirsiniz'
POS komisyonlarının esnaf üzerindeki etkisini bir örnekle açıklayan Taşdelen, yüksek komisyon oranlarının kar marjlarını nasıl erittiğini şu sözlerle dile getirdi:
"Yüzde 4 komisyon ödeyen bir satıcı, 9 adet sigarayı kartla sattığında ancak 1 paket sigara kadar kar elde edebiliyor. Yani esnafın kazancı büyük ölçüde eriyor."
Bankalar parayı vadesizde bekletiyor
Bankalar yalnızca komisyon kesintileriyle değil, tahsil edilen ödemelerin geç yatırılmasıyla da esnafı zorluyor. Yasal olmamasına rağmen bazı bankalar, esnafın parasını 10 ila 20 gün boyunca vadesiz hesapta bekleterek ek maliyet oluşturuyor.
Taşdelen, bu durumun esnafı IBAN ile ödeme talep etmeye yönelttiğini belirterek, şu sözleri ekledi:
"Esnafın kartla ödeme yerine IBAN'a havale istemesi tesadüf değil. Bankaların komisyon oranları ve ek maliyetler nedeniyle birçok işletme POS cihazı kullanmak istemiyor."
Tüketici ve esnaf zorlanıyor
Yüksek POS komisyon oranları, hem esnafın hem de tüketicinin alışveriş alışkanlıklarını değiştiriyor. Esnaf, maliyetlerini düşürmek için kartlı ödemeye ek ücret koyarken, müşteriler ise IBAN veya nakit ödeme seçeneklerine yönelmek zorunda kalıyor.