Milyonlarca çalışanın hayatını doğrudan etkileyecek esnek çalışma modelleri için kapsamlı yasal düzenleme hazırlanıyor. Özellikle bilişim, finans, eğitim ve hizmet sektöründe çalışanları ilgilendiren bu değişiklikler, iş hukuku, sosyal güvenlik ve sendikal haklar konularında mevcut boşlukları doldurmayı hedefliyor.
Bu kapsamda, çalışma saatleri, bireysel sözleşmeler, meslek hastalıkları ve sosyal güvenlik hakları yeniden ele alınacak. CNBC-e'nin haberine göre, esnek çalışma modellerine geçiş yapan çalışanların hak kaybı yaşamaması için yeni güvenceler getirilecek.
Moto Kuryeler İçin Sosyal Güvence Artırılıyor
Özellikle pandemi sonrası hızla artan moto kuryeler için sosyal güvenlik haklarında önemli değişiklikler yapılacak. Halihazırda sigortalarını Bağ-Kur kapsamında yatıran moto kuryeler için, iş kazası durumunda hangi sigorta koluna tabi olacakları belirlenecek.
Mevcut durumda, işveren bağımlılığı olan moto kuryelerin sigortalarının işverene bağlı olarak yatırılması gerekiyor. Ancak yasal boşluklar nedeniyle bu konuda net bir çerçeve bulunmuyor. Yapılacak düzenlemeyle, kuryelerin iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamındaki hakları güvence altına alınacak.
Evde çalışanlar i̇çin i̇ş kazası tanımı güncellenecek
Dijital platformlarda uzaktan çalışanlar için de önemli değişiklikler yolda. Evde meydana gelen kazaların hangi durumlarda iş kazası olarak kabul edileceği netleştirilecek.
Örneğin, bilgisayar başında çalışırken sandalyesinden düşerek ayağını kıran bir çalışan iş kazası kapsamına alınabilecek. Ancak mevcut yasal düzenlemeler bu konuda herhangi bir tanımlama yapmadığı için belirsizlik yaşanıyor. Yeni düzenleme ile bu tür durumlar yasal güvenceye kavuşturulacak.
Çalışma saatlerinde esneklik geliyor
Çalışma hayatında esnek mesai ve uzaktan çalışma modelinin yaygınlaşmasıyla birlikte çalışma saatleri de yeniden şekillenecek. Yeni düzenleme kapsamında;
Kadın çalışanlar,
Eğitimine devam eden gençler,
Dezavantajlı gruplar için çalışma saatlerinde esneklik sağlanacak.
Özellikle nüfus artışı ve doğurganlık hızındaki düşüşü önlemek için çalışan kadınlara yönelik kreş imkanları artırılacak, doğum teşvik edilecek ve kadınların işgücünden kopmadan çalışabilmeleri için yeni haklar getirilecek.
Prim gün sayısı ve analık yardımı düzenlenecek
Esnek çalışanların prim gün sayısı, analık yardımı ve sosyal haklara erişimi konusunda mevcut sorunlar giderilecek. Çalışanların, İŞKUR’un mesleki eğitim programlarından faydalanmaları sağlanacak ve bu kişilere yönelik özel bir veri tabanı oluşturulacak.
Ayrıca, esnek çalışanlar ve tam zamanlı çalışanlar arasındaki hak farklarının ortadan kaldırılması için denetim mekanizmaları güçlendirilecek.
Eşit muamele i̇lkesi güvence altına alınacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni düzenlemelerin “eşit muamele ilkesini” esas alacağını vurguladı. Uzaktan, kısmi, vardiyalı çalışma gibi yeni nesil çalışma biçimleri hem İş Kanunu’nda hem de yönetmeliklerde netleştirilecek.
Bu kapsamda, tüm esnek çalışanlar,
Yıllık ücretli izin,
Hafta tatili,
Günlük dinlenme süresi,
Kreş desteği gibi haklardan eşit şekilde yararlanacak.
Ayrıca, tam zamanlı çalışmadan hibrit veya esnek modele geçen çalışanların kazanılmış hakları korunacak.
Esnek çalışmada hak kaybı olmayacak
Yapılacak düzenleme ile tam zamanlı çalışanların temel hakları güvence altına alınacak ve hiçbir hak kaybı yaşanmaması sağlanacak.
Özellikle İş Kanunu'nda yer alan "emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz" hükmüne aykırı uygulamalar önlenecek. Böylece, esnek çalışanların da tam zamanlı çalışanlarla eşit şartlarda haklara sahip olması sağlanacak.
Yeni düzenlemelerle birlikte;
✔ Esnek ve hibrit çalışanların sosyal hakları güçlendirilecek,
✔ Uzaktan çalışanların iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamı netleştirilecek,
✔ Moto kuryelerin sigorta durumu açıklığa kavuşacak,
✔ Kadın çalışanlara özel teşvikler getirilecek,
✔ Esnek çalışma modeli yasal güvence altına alınacak.
✔ Esnek ve hibrit çalışanların sosyal hakları güçlendirilecek,
✔ Uzaktan çalışanların iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamı netleştirilecek,
✔ Moto kuryelerin sigorta durumu açıklığa kavuşacak,
✔ Kadın çalışanlara özel teşvikler getirilecek,
✔ Esnek çalışma modeli yasal güvence altına alınacak.
Çalışma hayatında önemli değişikliklere yol açacak bu düzenlemelerin yakın zamanda yasalaşması bekleniyor.