Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Tayvan yönetiminin lideri Lai Ching-te’nin Rus topraklarının aidiyeti konusunda Pekin adına konuşmaya hakkı olmadığını vurgularken, adanın sorunlarıyla daha fazla ilgilenmesi gerektiğini söyledi.
Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te, yerel TV kanalına verdiği röportajında, Çin'in Tayvan'a saldırmak ve ilhak etmek istemesinin nedeninin Tayvan'daki belli bir kişi ya da partinin tutumu olmadığını iddia etmiş, “Sorun toprak bütünlüğü de değil. Eğer sorun buysa Pekin neden 19. yüzyılda Aigun Antlaşması uyarınca Rus İmparatorluğu'na devredilen toprakları geri almıyor?” ifadelerini kullanmıştı.
Lai Ching-te, Pekin yönetiminin, 1858 yılında Çing Hanedanlığı döneminde Rusya'ya verilen toprakları talep etmemesinin Çin’in Tayvan'ı toprak bütünlüğü dışında başka nedenlerle işgal etmek istediğini gösterdiğini savunurken, “Tayvan'ı işgal etmenin amacı nedir? Küresel kurallara dayalı düzeni değiştirmek, Batı Pasifik'te ve uluslararası arenada hegemonyalarını kurmak istiyorlar” diye eklemişti.
1858'de imzalanan Aigun Antlaşması, Amur Nehri'nin Argun Nehri'ne uzanan sol kıyısının Rusya'ya ait olduğunu yasal olarak belirlerken, Amur Nehri'nin Ussuri Nehri'ne kadar olan sağ kıyısı ise Çin'e verilmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek, burada geçici hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.
Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin yönetimi, Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.
ABD ile Çin arasında sıcak çatışmaya dönüşebilecek ‘stratejik rekabet sahası’ niteliğine bürünen Tayvan, petrol rezervleri ve balıkçılık açısından oldukça zengin olması nedeniyle ABD’nin bölgeye olan ilgisini daha fazla çekiyor.
ABD’nin Tayvan’ı askeri ve mali açıdan desteklemesi ve egemenliğinin koruyucu olduğu sözü vermesi, Çin’in ‘Tek Çin’ politikasının uygulanmasını engelleyerek cumhuriyetin egemenliğine ‘tehdit’ olarak değerlendiriliyor.