Ülkede yayın yapan TV kanalı TSN’ye konuşan Ukrayna Parlamentosu (Verkhovna Rada) Ekonomik Kalkınma Komitesi Başkanı Dmitriy Natalukha, seferberlik kapsamında askere alınarak cepheye gitmek istemeyen Ukraynalıların 2 milyar dolara varan rüşvet ödediğini itiraf etti.
“Asker kaçakları, cepheye gitmemek için çılgın meblağlar ödüyor” diyen Ukraynalı milletvekili, cepheye gönderilmeme garantisi sağlayan rüşvetin gölge ekonomi yarattığını belirtirken, bu ekonominin 700 milyon dolarla 2 milyar dolar arasında hacme sahip olduğununu altını çizdi.
Nisan ayında Ukrayna Parlamentosu, seferberlik, askerlik kaydı ve askerlik hizmetiyle ilgili bazı konuların katılaştırılmasına ilişkin yasayı kabul etmişti.
Yeni düzenlemeyle birlikte yasada yer alan 'seferberlikten terhis hükmü' çıkarılmış, yani seferberliğe katılan kişilerin evlerine dönmelerine engel getirilmişti.
Daha önce Ukrayna medyası, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin ciddi bir genç asker sıkıntısı yaşadığına ve Ukrayna'da genç bulmanın zor olması nedeniyle zorunlu askerlik yaşının 27'den 25'e düşürülmesinin durumu iyileştirmediğine dikkat çekmişti.
Yakın zamanda Zelenskiy'le görüşen New York Times (NYT) Kiev Büro Şefi Andrew Kramer, Ukrayna halkının savaşmak istemediğini ve Devlet Başkanı'nın onları buna zorlayacak bir çözüm bulamadığı bildirmişti.
Yolsuzluk diz boyu
Batı yardımlarının nereye gittiği belli olmayan ülkede en büyük sorunun yolsuzluk olduğunu hem ABD’li yetkililer hem de Avrupalı siyasetçiler itiraf ediyor.
Daha önce konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dünyanın hiçbir ülkesinde Ukrayna'daki gibi bir yolsuzluk olmadığını, orada her şeyin bir fiyatı olduğunu söylemişti.
Yüksek Mahkeme ve Anayasa Mahkemesi'ndeki bir oylamanın bile Ukrayna'da bir bedeli olduğunu söyleyen Putin, Ukraynalı meslektaşlarıyla bazı konuları tartıştığında, kendisine doğrudan sorunu şu fiyata çözecekleri yanıtını verdiklerini hatırlatmıştı.
Fransız Le Point dergisine verdiği demecinde Ukrayna'da yolsuzluğun inanılması zor derecede yüksek olduğunu vurgulayan Macaristan Başbakanı Viktor Orban, bu gerçeklik karşısında AB'nin Kiev'i üyeliğe kabul edemeyeceğinin altını çizmişti.
Bu açıklamaların ardından Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov’un, ‘bakanlığın yaptığı iç denetim sonucunda Ukrayna ordusunda milyonlarca dolarlık yolsuzluk tespit edildiği’ açıklamaları da ülkedeki yolsuzluğun ne seviyede olduğunu gözler önüne seriyor.
Ukrayna Batı yardımları olmadan varlığını sürdüremiyor
Batı yardımlarının giderek azalması ve ABD’nin mali yardımlarda kendisiyle birlikte Ortadoğu’daki krizin başrol oyuncularından olan İsrail’e öncelik vermesi nedeniyle büyük bütçe kriziyle karşı karşıya kalan Ukrayna’nın, Batı’dan yardım gelmemesi durumunda mali açıdan varlığını sürdürmeyi sonlandıracağı biliniyor.
Askeri yardımlarla birlikte memur maaşlarını da ABD’den gelen yardımlarla sağlayan Ukrayna’nın üzerinde çalıştığı 2024 bütçe taslağında 42.9 milyar dolarlık bütçe açığı yer alıyor.
Ukrayna Başbakanı Denis Şmigal, 10 Kasım'da yaptığı açıklamada, ülkenin devlet bütçesindeki açığı karşılamak için IMF, Avrupa Birliği ve ABD'nin yanı sıra diğer müttefik devletlerden 30 milyar dolardan fazla mali yardım almayı beklediğini bildirmişti.