Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Çin ve Rusya ziyaretlerinde Türkiye’nin BRICS üyeliği gündeme geldi. Hakan Fidan Çin'de yaptığı görüşmelerde Türkiye'nin BRICS'e katılmak istediğini ve bu organizasyonun AB'ye karşı iyi bir alternatif olabileceğini açıkladı. Çin’deki açıklamalarında Fidan, AB ile Gümrük Birliği'ne sahip Türkiye'nin BRICS gibi farklı platformlarda çeşitli ortaklarla yeni işbirliği fırsatlarını aramaya devam ettiğini kaydetti.
Fidan, Çin ziyareti sonrasında Rusya’da düzenlenen BRICS zirvesine katıldı. Fidan burada yaptığı konuşmada "BRICS ile işbirliğimize değer veriyoruz. BRICS içindeki çeşitliliğin kalkınma ve istikrarı artırmak için önemli bir araç olduğuna inanıyoruz" ifadelerini kullandı.
‘Türkiye yeni alternatifleri değerlendiriyor’
Hakan Fidan’ın ziyaretleri ve yaptığı açıklamaları Sputnik’e değerlendiren Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Bilal Sambur şunları söyledi:
“Türkiye’nin 1990’larda soğuk savaşın bitmesinden sonra kendisine yeni alternatif araması artarak devam etti. Soğuk savaş döneminden sonra dünyada bir sisteme kurulamadı. Bir sistem boşluğu vardı ve bu sistem boşluğu devam ediyor. Türkiye için AB üyesi olmak çok uzun bir stratejik bir amaçtı. NATO ittifakı içerisinde yer almak çok önemli bir gereklilikti. Ancak özellikle 2000’li yıllardan sonra dünyadaki sistem boşluğu Türkiye’yi yeni arayışlara itti. Uzun bir süre Türkiye’de Şangay Beşlisine dahil olma tartışmaları yapıldı. O zaman erken dönemde yapılan bir tartışmaydı. Son yıllarda AB’nin eski önemini kaybetmesi, ABD ile yaşanan sıkıntılar, NATO ittifakının eski işlevselliğinde olmayışı Türkiye’yi Rusya, Çin ve İran’a daha yaklaştırılan politikalar izlemeye itti. Türkiye bugün Rusya ve Çin ile ticari, siyasal ilişkiler içinde olmayı en az AB üyeliği kadar önemsiyor. Türkiye artık AB üyeliğinden ziyade BRICS gibi yıldızı parlayan yeni iş birlikleri ve yeni organizasyonlar içerinde yer almayı istiyor. BRICS dünyada, uluslararası alanda yükselen bir yıldız haline geldi. Hakan Fidan’ın Çin ve Rusya ziyaretlerinde BRICS’i gündeme getirmesi, Türkiye’nin kendisini mevcut şartlarda BRICS’in bir parçası haline getirmenin alt yapısına hazırlanmaya yönelik, Çin ve Rusya’nın desteğini almaya yönelik manevralar. Aslında Hakan Fidan’nın bu ziyareti ile Rusya ve Çin’den Türkiye’nin BRICS’e katılımına evet demesini amaçlıyor. Yapılacak toplantılara Türkiye gözlemci sıfatı ile katılacak. Şu anda Türkiye’de güçlü bir şekilde BRICS’in aktif üyesi olma eylemini politikaya dönüştürmemiş olsa bile, gayri resmi, informal bir yönelimin içinde olduğunu görüyoruz.”
BRICS nedir?
2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin tarafından kurulan topluluk, ülkeler arasında ekonomik işbirliğini amaçlıyor. Gruba 2010’da Güney Afrika da eklendi. Grup, Güney Afrika ev sahipliğinde düzenlenen 2023 BRICS Zirvesi’nde genişleme kararı aldı. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak’ta BRICS’e katıldı. BRICS ülkeleri, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 45’ini kapsıyor.