Eser Yenenler, Oğuzhan Koç, Büşra Pekin, Şahin Irmak ve İbrahim Büyükak’ın da aralarında olduğu Çok Güzel Hareketler Bunlar’ın ilk sezonunda yer alan Zeynep Koçak, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamayla 23 yıldır mücadele ettiği hastalığını açıkladı.
Milliyet'in haberine göre 'derealizasyon' adı verilen gerçeklik algısının yitirilmesi olarak özetlediği hastalığının tedavisinin olmadığını söyledi. Koçak sosyal medya hesabında yaptığı açıklamasına 'Ben isyan edeceğim biraz" diyerek başladı. Devamında ise şu ifadeleri kullandı:
Ben yaklaşık 23 yıldır Derealizasyon adı verilen yani gerçeklik algısının yitirilmesi olarak özetleyebileceğim, normalde 15'er dakikalık ataklar halinde olan ama bende atipik bir versiyonu mevcut olduğu için 23 senedir aralıksız 7/24 her gün yaşadığım ve gerçek hissetmek nasıl bir şey artık unutalı çok olduğu bir rahatsızlıkla uğraşıyorum. Maalesef tedavisi olmayan bu rahatsızlıkla beraber üzerine anksiyete, panik atak gibi bir rahatsızlıklar eklenince inanın her şey yolunda gitse bile ilerlemek çok zor oluyor.
Kariyerinde de sıkıntılar yaşadığını belirten Koçak, " 'Küçük Esnaf'tan sonra yazdığım onlarca işim istisnasız kabul olduğu halde ya sözleşmeden dönmesi ya sözleşmenin iptali ya da çekilmesine rağmen yayınlanmadığı bir 9 sene geçirdim. Bana 9 sene önce 'Mutlaka her şey yoluna girecek' diyen arkadaşlarım ve ailem 9 sene sonra da hâlâ aynı cümleleri kuruyor. Bu süre zarfında yazmaya âşık olduğum için tüm kötü sonuçlanan işlerden sonra maksimum bir hafta depresyona girip sonrasında dayanamayıp tekrar bir şeyler üretmeye devam ettim. En son projem yine büyük bir yapım şirketi tarafından kabul edildi, hazırlıklar başladı ve bilin bakalım ne oldu? İptal keyfi...' dedi.
23 yıldır mücadele ettiği rahatsızlığından arkadaşlarının bile haberi olmadığını söyleyen Koçak, açıklamalarını şöyle devam etti:
"'Bu süre zarfında bana bir kısmın fanları tarafından yapılan linçler, çalışma arkadaşlarım tarafından yapılan mobbingler, yönetmenler ve yapımcılar tarafından yapılan tacizler, en yakınlarımdan yediğim kazıklar falan bunlarda bahsetmeyeceğim bile... Her şeye rağmen kendime olan inancımı asla kaybetmedim. Yoksa bu kadar projeyi üretemezdim. Dışarıdan nasıl gözükürsem gözükeyim gerçekte sürekli ayağa kalkmaya çalışıyorum. Çoğu arkadaşım hastalığımı bilmez. Çünkü yapabilecekleri hiçbir şey yok ya da yaşadığım travmaları bilmez anlatamadığım için...
Şu an kendime olan güvenimi kaybetmesem de geleceği düşündüğüm an inanılmaz bir korku ve dehşet yaşıyorum. Bugün olduğu gibi... Çünkü 9 sene yokuş aşağı yürüyünce insan ister - istemez güzel şeyleri hak etmediğini düşünüyor. Zaten geleceğimi düşündüğümde bu yüzden dehşete kapılıyorum. Normalde beni tanıyan insanlara aciz gözükmeyi hiç sevmem. Ben ne yaşıyorum kime ne? Niye paylaşıyorum? Ne yapıyorum kendimi mi acındırıyorum? Bana üzülün mü istiyorum? Hiçbiri değil... Sadece tüm bunların buraya yazabilecek kadar normal şeyler olduğunu hissetmeye ihtiyacım var. Başarısızlığın, üzülmenin, depresyonun, hastalığından bahsetmenin, ağlamanın, zaman zaman pes etmenin normal bir şey olduğunu düşünmeye ihtiyacım var. Ben bugün böyleyim yarın yine ayağa kalkarım çünkü işime aşığım, üretmeden duramam. Her yazdığım şeyden sonra hissettiğim o heyecandan da vazgeçemem ama bugün kötüyüm be.'
Derealizasyon nedir?
Medical Park’ta yer alan bilgilere göre derealizasyon nedir, sorusu kişilerin gerçek dünya algısından uzaklaşarak çevresi ile beraber kendi benliğinden kopması şeklinde tanımlanabilir. Dissosiyatif bir bozukluk olarak da açıklanabilen bu rahatsızlık çoğu zaman duyarsızlaşma şeklinde kendini gösterir.
Derealizasyon nedeni ile kendisi ve çevresinden kopan kişi, etrafındakileri tam olarak gerçek dışı algılar. Rahatsızlığın kısa süre içerisinde geçmesi mümkünken diğer yandan uzun zaman boyunca devam etmesi de mümkündür.
Bu nedenle duygusal ve sosyal yaşam üzerinde olumsuz etkiler meydana gelmeye başlar. Konu hakkında ilk yapılması gereken derealizasyon ne demek sorusunun cevabını detayları ile öğrenmek ve uzman bir doktordan kapsamlı bir yardım almaktır.
Derealizasyon belirtileri nelerdir?
Kişilerin mevcut sağlık sorunları ve hastalık şiddeti doğrultusunda ortaya çıkabilecek belirtiler değişiklik gösterebilir.
Gerçeklik duygusundan uzaklaşılması, bireylerin kendilerine yabancılaşması, zaman kavramının dengesizleşmesi, duygusal hislerin azalması ve vücudun karıncalanması benzeri haller hastalığın ilk ortaya çıkan belirtileri arasında yer alır.
Çoğunlukla stres nedeniyle görülmesine karşın travma sonralarında da yoğun olarak rastlanır. Aynı zamanda panik atak, depresyon ve kaygı bozukluğu gibi farklı psikolojik problemlere de yol açabilir.
Derealizasyon nedir, sorusuna net yanıt alabilmek ve geç kalınmadan önlem almak için belirtilerini incelemek gerekir. Genel olarak rahatsızlığın bazı belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir;
Zamanın durması, yavaşlaması ya da hızlanması hissi
Kendi ile birlikte çevreye zarar verme isteği
Yoğun olarak kendi bedeninden kopuş düşüncesi
Dünya, çevre ve insanlar ile arasında duvar olduğunun düşünülmesi
Kontrolün büyük ölçüde kaybedilmesi hissi
Dışarıdaki seslerin çok cılız, şiddetli veya bozuk duyulması
Etraftaki nesne ve insanların bulanık, puslu ve yapay gibi görülmesi
Sürekli olarak endişeli ve üzgün bir ruh hali
Aşırı miktarda duygusal uyuşukluk
Yukarıdaki önemli belirtiler, kişilerin yaşadıkları durumlara ve vücut sağlıklarına göre farklılık gösterebilir. Bu yüzden hastalığın boyutları hakkında tam anlamıyla bilgi sahibi olmak ve önlem almak için ayrıntıların mutlaka dikkate alınması gerekir.
Ayrıca derealizasyon yaşayanların anlattıkları da ekstra detayların çok daha önemli bir şekilde anlaşılmasına katkıda bulunur. Özellikle doktorunuz ile yapacağınız görüşme sırasında edineceğiniz bilgiler, rahatsızlıkla mücadele etme durumunuz için elinizi fazlasıyla güçlendirebilir.
Derealizasyon nedenleri nelerdir?
Derealizasyon rahatsızlığının ortaya çıkması konusunda en önemli etkenler stres ve travmadır. Bunun yanı sıra çeşitli psikolojik koşullar, hastalığın oluşmasına sebebiyet verebilir. Aynı zamanda genetik faktörler nedeniyle görülmesi de olasıdır.
Henüz çocuk yaşta yaşanan olumsuz deneyimler, madde ve ilaç kullanımı ile beraber anksiyete bozuklukları da derealizasyonun oluşmasına neden olabilir.
Hastalık genellikle genç yaşlarda daha sık görülebilir. Kişilerin fazlasıyla gerçek dışı hissetmesine yol açan hastalığın bazı nedenleri ise aşağıdaki gibidir:
Beyindeki norepinefrin ve serotonin dengesizlikleri
Travma sonrasında gelişen yoğun stres bozukluğu
Cinsel veya fiziksel istismar
Akıl hastalığı yaşayan aile üyeleri veya ebeveynler
Aile içerisinde ve yakın çevrede yaşanan şiddet
Psikoaktif ilaç kullanımı
Sevilen bir kişinin aniden kaybedilmesi
Uyuşturucu madde kullanımı
Belirttiğimiz bu nedenlerin yanı sıra çok daha farklı durumlar neticesinde bu hastalığın görülme ihtimali vardır.
Özellikle kişilerin yakınlarına bu dönemlerde önemli bir görev düşer. Kendisini dış dünyaya kapatmaya meyilli olan hastalar için derealizasyon nedir, konusu enine boyuna öğrenilmeli ve zaman kaybetmeden önlem alıcı adımlar atılmalıdır.
Derealizasyon kimlerde görülür?
Derealizasyon birçok faktörle bağlantısı olan bir rahatsızlık olarak gözlenebilir. Kişinin yaşı, cinsiyeti gibi özellikleri durumu etkilerken sosyal statüleri de rahatsızlığın gelişiminde büyük oranda etkiye sahiptir.
Travmatik deneyimler, madde kullanımı ve çeşitli nörolojik sorunlar yaşayan her birey bu hastalıkla karşı karşıya kalabilir. Yaş ortalaması olarak 16 ile 25 yaş arasında yaygın biçimde gözlenir. Teşhis için test ve seanslar yapılması gerekir. Kaygı ve anksiyete sorunu yaşayanlarda kalıcı hale gelebileceği unutulmamalıdır.
Derealizasyon rahatsızlığının erken yaşlarda ortaya çıkmasında çocukluk döneminde yaşanılan olumsuz deneyimlerin payı yüksektir. Özellikle aile içinde yaşanan kavga ve stresli diğer durumlar buna örnek olarak gösterilebilir. Kaygılı, güvensiz ve kavgalı ortamlarda büyüyen çocuklar derealizasyon yaşar.
Ayrıca istismar ve şiddet olaylarına maruz kalan çocukların bir savunma mekanizması geliştirerek ortamdan kendisini soyutlaması ve tepkisiz kalması olarak açığa çıkar.
Hastalığın oluşması ve gelişmesinde olumsuz deneyim süreçlerinin yanı sıra aniden gelişen kötü durumlarda etkili olabilir. Bu durumlar arasında doğal afet, savaş ve ani ölümler yer alır.
Derealizasyon tedavi yöntemleri nelerdir?
Derealizasyonun tedavisi için birlikte ortaya çıktığı durumların derecesi de göz önüne alınır ve belirli bir planlama yapılır. Bu rahatsızlığın iyileştirilmesi için kullanılan derealizasyon testi ve bazı yöntemler ise aşağıda yer almaktadır:
Anksiyete yönetimi: Derealizasyon anksiyete bozukluklarıyla ilişkili olarak meydana çıkar. Bu nedenle anksiyetenin ortaya çıkardığı sorunları yönetmeye odaklanan teknikler kullanmak iyileşme sürecinde oldukça etkili olacaktır.
Psikoterapi: Hastalığın temelinde yer alan nedenleri öğrenmek için bu yöntem uygulanır. Çeşitli terapi yöntemleri sonrası ana neden belirlenir ve iyileştirmeye yönelik çalışmalar yapılır.
İlaç veya madde kullanımı: Derealizasyonu tetikleyen zararlı madde kullanımını ortadan kaldırmak ve ağır antidepresan ilaçlardan kurtulmaya yönelik tedaviler yapılması hastalığa olumlu katkı sunacaktır.
Dengeli ve düzenli bir yaşam: Düzenli spor yapmak,dengeli beslenmek ve yeteri kadar uyumak iyileşme sürecini daha olumlu hale getirir. Ayrıca rahatsızlığı yaşayan bireylerin stres yönetimini öğrenmeleri ve uygulamaları sağlıklarını destekler.
Derealizasyonun tedavi edilmesinde uzmanların kullandığı bu yöntemler, kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Derealizasyon testi sonuçlarının doğruluğu için doktorların her kişiyi ayrı değerlendirmesi ve bir yol haritası belirlemesi gerekir.
Derealizasyon hakkında sık sorulan sorular nelerdir?
Derealizasyon tehlikeli mi?
Derealizasyon genel olarak anksiyete gibi durumlar nedeni ile ortaya çıkar. Eğer yaşanan anksiyete düzeyi çok yüksek seviyede değilse hastalık aşırı tehlikeli olarak görülmez. Ancak yoğun bir stres ya da travma ile karşı karşıya kalınması durumunda tehlikenin artması kaçınılmaz bir hal alabilir.
Çünkü yoğun psikolojik sorunları meydana getirme olasılığı son derece yüksektir. Bu yüzden vakit kaybına müsaade etmeden hemen psikolojik destek alınması çok önemlidir.
Derealizasyon bozukluğu nasıl düzeltilir?
Derealizasyon bozukluğunun tedavi aşamalarında çoğunlukla ilaç ve psikoterapi tedavileri kullanılır. Psikoterapi ve ek olarak ilaç tedavisinin tam ve doğru bir şekilde uygulanması durumunda kişiler genel olarak eski sağlığına kısa süre içerisinde kavuşabilir.
Bu noktada erken teşhisin yanı sıra tedavinin hemen başlaması, alınacak sonuçların olumlu etkilerini çok daha kolay biçimde arttırabilir.
Derealizasyon tamamen geçer mi?
Yaşanan durumların yapısı ve şiddeti doğrultusunda bu rahatsızlığın yol açtığı semptomlar kendiliğinden geçebilir. Ancak uzun süreli devam etme olasılığı da son derece yüksektir. Bu durum için en belirleyici olan etken ise kişilerin yaşadıkları travmaların boyutlarıdır.
Aynı zamanda uygun ilaç kullanımı ile desteklenen psikoterapiler hastalığın kontrol altına alınması ve tamamen geçmesi hususunda oldukça önemli bir görev üstlenir.