X Sosyal ağındaki hesabında, “AB'de, Rusya Merkez Bankası'nın dondurulmuş varlıklarından elde edilen gelirlerin Ukrayna'ya yardım için kullanılmasını onayladık” ifadelerine yer veren Lipavsky, sadece bu yıl 3 milyar euroya ulaşan gelirin yüzde 90'ının Ukrayna ordusuna gideceğini sözlerine ekledi.
AB Komisyonunun konuyla ilgili hazırladığı teklif, Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin ayrı bir hesaba yatırılmasını ve bunun Ukrayna için kullanılmasını içeriyordu.
Bir gün önce AB Dönem Başkanı Belçika'nın resmi sosyal medya hesabından, "AB ülkelerinin büyükelçileri, Rusya'nın dondurulan varlıklarından kaynaklanan olağanüstü gelirlere ilişkin tedbirler üzerinde prensipte anlaştı" paylaşımı yapılmıştı.
Paylaşımda, Rus varlıklarından kaynaklı paranın Ukrayna'nın toparlanmasını ve askeri savunmasını desteklemeye hizmet edeceği belirtilirken, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de konuya ilişkin açıklamasında, "Dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin Ukrayna için kullanılmasına ilişkin teklifimiz konusundaki siyasi anlaşmayı memnuniyetle karşılıyorum" ifadesini kullandı.
Söz konusu paranın Ukrayna ve Avrupa'yı daha güvenli bir hale getireceğine işaret eden von der Leyen, bunun güçlü bir sembol olduğuna dikkati çekti.
AB ülkeleri, savaş nedeniyle Rusya Merkez Bankasının yaklaşık 200 milyar eurosunu dondurdu. Rus varlıklarını elinde tutan finansal kurumlar bunlarla vadesi geldikçe yeniden yatırım yaparak ciddi bir kazanç sağlıyor.
AB'nin dondurduğu Rusya Merkez Bankası rezervlerinin 180 milyar eurosu Belçika merkezli menkul kıymet takas ve saklama hizmeti sunan Euroclear'da bulunuyor.
Bu nedenle kurumun bilançosundaki varlıkları hızla artarken, Euroclear büyük miktarda faiz geliri sağlıyor. Euroclear, AB yaptırımları nedeniyle dondurulan Rus varlıklarının faizinden geçen yıl 3 milyar eurodan fazla gelir elde etmişti.
Bütün detayları henüz açıklanmayan plan kapsamında, karın yüzde 90'ının Ukrayna'ya silah alımına, yüzde 10'unun ise diğer çeşitli yardımlara aktarılması öngörülüyor.
Ukrayna’nın aldığı mali sorumluluk büyük
ABD Senatosu, Ukrayna'ya 61 milyar dolarlık dış yardım paketini onaylayarak Kiev’e yardımlarının süreceği garantisi vermesi, çatışmaların uzayacağı anlamına gelirken, yeni yardım paketinin öncekilerden farklı bir şekilde kredi olarak sağlanması, Kiev’i boyunduruk altına almak anlamına geliyor.
ABD’nin, Ukrayna için hazırlanan yeni yardım paketinin yarısından fazlasını kendisinin harcayacağı gözden kaçmazken, ilan edilen 61 milyar doların çok azına sahip olacak olan Kiev, bu parayı çoğunlukla krediyle alacak.
Bu konunun artık Ukrayna için pek de önemli görünmediğine değinen uzmanlar, Kiev’in Eylül 2023'ten bu yana Washington'dan askeri yardım istediğini anımsatırken, karşı saldırıdaki başarısızlıkla birlikte seferberlik gibi kötü haber ve kararları ‘alıştıra alıştıra’ itiraf etmeyi yeğleyen Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ülkesinin ABD'den krediyle askeri yardım almaya hazır olduklarını duyurmuştu.
Bloomberg haber ajansının kaynaklara dayandırdığı haberine göre ABD, AB'den geri ödeneceğine ve Rus varlıklarının dondurulmuş olarak kalacağına dair bir taahhüt alması halinde Ukrayna'ya dondurulmuş Rus varlıklarıyla desteklenen bir krediyi devralmaya hazır.
Financial Times, Biden yönetiminin, Kiev'in finanse edilmesine karşı çıkan ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve gelme ihtimali öncesinde G7 ülkelerini, Batı'da dondurulan Rus varlıklarından gelecekte elde edilecek gelirler şeklinde bir teminatla desteklenen krediyi Ukrayna'ya vermeye zorluyor.
Berlin’in de Washington'un dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilecek gelirleri Ukrayna'ya yardım için kullanma planını desteklemeye hazır olduğuna dikkat çekilirken, haberde, “Burada bir ‘ama’ var. Washington, AB'den varlıkların dondurulmuş olarak kalacağına ve kredinin geri ödeneceğine dair gerekli taahhüdün alınması halinde kredinin tamamını üstlenmeye hazır” ifadeleri kullanıldı.
Financial Times'ın Batılı yetkililerden aktardığına göre ABD, G7 ülkelerini, bloke edilen Rus varlıklarından gelecekte elde edilecek gelirler şeklinde bir teminat karşılığında Ukrayna'ya kredi vermeye ikna etmeye çalışırken, Washington bunu Trump'ın Beyaz Saray'a olası dönüşünden önce yapmak istiyor.
IMF İletişim Direktörü Julie Kozak ise Batı'nın Ukrayna'yı desteklemek için Rusya'nın dondurulmuş devlet varlıklarını kullanma planlarının küresel finans sistemine zarar verebileceğini söylemişti.