AB mevzuatını sürekli çiğneyen Macaristan'a tam da Başbakan Viktor Orban'ın Rusya yaptırımlarına karşı çıktığı dönemde yolsuzluk gerekçesiyle AB fonlarının kesileceği iddiası medyaya sızarken, ABD'nin önemli bir düşünce dergisinden farklı değerlendirme geldi. Irak savaşına karşı çıkarak yayın hayatına atılmış The American Conservative'de, Macar tarihçi ve Corvinak'ın Genel Yayın Yönetmeni László Bernát Veszprémy'nin 'Avrupa soğuk titrerken Macaristan'ın keyfinin yerinde olduğuna' dair makalesi yayımlandı.
'Yeni tip hasta adam Avrupa'
'Ukrayna'daki her geçen gün daha kanlı hale gelen savaş çabası için Avrupa halkları kurban edilirken, Macaristan'ın tek istisna olmaya devam ettiği' öne sürülen makalede, "Birinci Dünya Savaşı arifesinde, Osmanlı İmparatorluğu yaygın olarak 'Avrupa'nın hasta adamı' olarak anılırdı. Bugün kendini yaşam desteğini bizzat kesmekle tehdit eden hasta bir adam gibi görünen Avrupa'dır" denildi.
'Avrupa'nın son sürat harakiri tutkusu'
"Her ne kadar ABD de yükselen enerji fiyatları yüzünden zorlanıyor gibi görünse de -Bloomberg'e göre ABD'de her 6 haneden biri enerji faturalarını ödeyemez halde- Avrupa'nın gerçekleştirdiği harakiri ritüelinin hızı ve tutkusu özellikle dikkat çekici" tasviri yapan makalede, Rusya yaptırımlarının neden olduğu enerji krizi yüzünden başta Almanya olmak üzere Avrupa'nın ödediği bedel rakamlar eşliğinde çok ayrıntılı olarak incelendi.
'Küreselci elitlerin umurunda değil'
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi'nin raporuna göre yükselen enerji fiyatları sayesinde Rusya'nın Ukrayna operasyonunun ilk 100 gününde fosil yakıt ihracatından 93 milyar euro gelir elde ettiği hatırlatılarak, "Rusya doğalgaz ihracatının yüzde 40'ını AB'ye yapsa da Avrupa pazarını kaybetmek, Putin'e uzun vadede zarar vermeyecektir, zira muhtemelen gelecek yıllarda Çin ve Türkiye'de hazır bir pazar bulacaktır. Rod Dreher'in bu sayfalarda belirttiği gibi 'Slava Ukraini' tezahüratı bu kış işsizlere ve donanlara yardım etmeyecek ve son gülen Putin olacak. Ama görünen o ki, bu durum küreselci elitlerin umurunda değil" yorumu yapıldı.
İbretlik Baerbock açıklaması
ABD'nin Rusya yaptırımlarının peşine takılan Avrupalı siyasilerin bu yüzden halklarının çektiklerini umursamadıklarına dair pek çok örnek verilirken, Almanya'nın Yeşiller Partili Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock'un açıklaması ibretlik olarak hatırlatıldı: "Ukraynalılara 'Bize ihtiyacınız olduğu sürece yanınızda olacağız' sözü vermişsem, o zaman Alman seçmenlerim ne düşünürse düşünsün, Ukrayna nüfusu için sözümü yerine getirmek isterim. Bu da aldığım her önlemin Ukrayna'nın bana ihtiyacı olduğu sürece sürmesi gerektiği anlamına gelir. Artık kış mevsimine girmek üzereyken, demokratik siyasiler olarak karşı karşıya olduğumuz meydan okuma, yurttaşlarımızın 'Enerji faturalarımızı ödeyemiyoruz' diye sokaklara dökülmesi. Ben de diyorum ki 'Evet, biliyorum, size sosyal yardımlarla destek olacağız'. Şunu demek istemiyorum: 'Tamam, o zaman Rusya yaptırımlarını durduruyoruz.' Biz Ukrayna'nın yanındayız."
Alman hükümetinin geçenlerde açıkladığı sosyal paketin Kovid pandemisinde sanayiye destek paketinin üçte biri değerinde olduğuna dikkat çeken makalede, 'Avrupa halklarının Ukrayna için kurban edildiğinin' altı çizildi.
Macar mevkidaşının Baerbock'tan farkı
Diğer yandan Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó'nun 'Gazprom'un eylül ve ekim aylarında Sırbistan üzerinden Macaristan'a bir önceki uzun vadeli sözleşmede belirtilen miktardan maksimum 5.8 milyon metreküp daha fazla günlük doğalgaz tedariki gerçekleştireceği' açıklaması aktarılarak Szijjártó'nun Baerbock'unkinden farklı felsefesi alıntılandı:
“Doğalgazın satın alınması veya doğalgazın kökeni siyasi bir konum değil, katı, hayati bir fiziksel gerçekliktir… Enerji arzı konusuna ideolojik bir mercekten bakamam. Eğer insanları sıcak tutmanın bedeli buysa, beni Gazpromcu diye etiketleyebilirler.”
AB'ye Macar modeli
Macaristan'da halihazırda 76 normal kış günü için depolanmış gaz olduğunu, 5 gaz depolama tesisinde ağustos ayına kadar yaklaşık 4 milyar metreküp gaz toplandığı, buna rağmen hükümetin daha önce sözleşmesi yapılan miktarlara ek olarak yaklaşık 700 milyon metreküp daha gaz tedarik edilmesi gerektiğine karar verip Gazprom'dan yakın zamanda duyurulan satın almayı gerçekleştirdiği belirtildi.
Linyit madenciliğine yeniden başlamayı ve Mátra kömür santralini genişletmeyi değerlendiren, doğalgaz ve hafif petrol sondajını destekleyen Orban hükümeti için "'Sağ kanat' ifadesinin illa 'küçük hükümet' anlamına geldiği düşünülürse, bu, şaşırtıcı gelebilir. Ancak Macar sağı, devletin gücünün kriz zamanlarında halka yardım etmenin araçlarından biri olduğuna kesinlikle inanıyor" yorumu yapıldı.
Belli bir düzeyin altında elektrik ve gaz tüketenler ile en az üç çocuklu ailelere indirimli fatura uygulamasından kalabalık ailelerdeki 1 milyon kişinin, 5.6 milyon elektrik tüketicisinden 4.2 milyonunun, 3.5 milyon gaz tüketicisinden 2.6 milyonunun yararlanacağı aktarılarak "10 milyonluk bir ülkede, bu oldukça şaşırtıcı bir başarıdır" vurgusu yapıldı.
Avrupa'dan farklı olarak Macaristan'da fatura miktarı değişmedi
"Avusturya Enerji Düzenleme idaresi ile Macaristan Enerji ve Kamu Hizmetleri Düzenleme İdaresi'nin araştırmasına göre Budapeşte, kamu hizmetleri maliyetleri açısından kıtanın en ucuz başkenti olmaya devam ediyor... Avrupa'nın dört bir yanındaki arkadaşlarım, daha önce hayal bile edilemeyecek faturalar almaktan şikayet ederken, bana faturalar eskisi gibi geliyor: Gaz ve elektrik için yaklaşık 30'ar dolar, yani toplamda 60 dolardan fazla değil. Isınma, sıcak su ve yemek pişirmek için gaz kullanan üç kişilik normal bir aileyiz" denilerek şöyle devam edildi:
"Trenlerde kulak misafiri olunan konuşmalar öznel olsa da, halkın ruh halinin iyi bir göstergesi olabilir. Macaristan'da duyduğum sohbetler, yurtdışı tatilinden yurtiçi tatile geçiş, bahçe havuzlarını boşaltma ve tasarım çantalar için verilen önsiparişleri iptal etme etrafında dönüyor. Almanya'daki sohbetler ise kışın nasıl hayatta kalınacağının. O halde sosyal medyadaki Alman yorumlarında Orban'ın büyük ölçüde desteklenmesi, 'Orban, halk onu neyi yapması için seçtiyse, onu yapıyor' gibi şeyler söylenmesi şaşırtıcı mı?"
Atasözü der ki 'Sonunda haklı çıkan Macarlar olur'
Macaristan'ın 2013'ten beri AB'nin aleyhine başlattığı yaptırım süreçlerini kamu hizmetleri maliyetlerini düşürme programı sayesinde atlattığı dile getirilerek, 9 yıl sonra AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in boru hattıyla tedarik edilen Rus gazına fiyat tavanı istediği, enerji fiyatlarının bir yılda iki katına çıktığı Hollanda'da liberal hükümetin Macar hükümetini örnek alarak kapsamlı aile koruma sübvansiyonu getirmeyi planladığı, İspanya ve Portekiz'deki solcu hükümetlerin de benzer önlemler açıkladığı sıralandı.
Gidişatı "Çoğu AB hükümeti artık sabit fiyatlar, vergi indirimleri veya sübvansiyonları gözetiyor. Belki de tercüme etmesi zor olan bir Macar atasözü vardır: Macarlar haklı değiller ama sonunda haklı çıkacaklar" diye tiye alan makale, şöyle noktalandı:
"Aynı zamanda bazı liberal AB liderlerinin zihninde Sovyet tipi tepkiler tetikleniyor. Macaristan yakacak odun dahil olmak üzere enerji taşıyıcılarının ihracatını yasakladı ve bu, enerji taşıyıcılarının AB çapında yeniden dağıtılması gerekebileceğini ima etme fırsatını kaçırmayan bu politikacıların öfkesini çekti. Putin'le konuştuğu ve gazını satın aldığı için yaygın şekilde 'kötü adam' olarak etiketlenen Orban, sonunda Avrupa'nın kurtarıcısı olabilir."