https://anlatilaninotesi.com.tr/20251209/dunyanin-bir-yuzu-digerinden-hizli-soguyor-tektonik-hareketliligi-de-etkiliyor-1101657528.html
Depremler önceden belirlenebilir mi?: Dünyanın bir yüzü diğerinden hızlı soğuyor, tektonik hareketliliği de etkiliyor
Depremler önceden belirlenebilir mi?: Dünyanın bir yüzü diğerinden hızlı soğuyor, tektonik hareketliliği de etkiliyor
Sputnik Türkiye
Oslo Üniversitesi’nden bilim insanları, Dünya’nın iç kısmının bir tarafının diğerine kıyasla çok daha hızlı ısı kaybettiğini söylüyor. Bilim insanlarına göre bu ısı eşitsizliği, bugün gözlenen tektonik hareketliliği de etkiliyor.
2025-12-09T14:46+0300
2025-12-09T14:46+0300
2025-12-09T15:39+0300
yaşam
dünya
pasifik
haberler
oslo
asya
deprem
tektonik hareketlilik
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/0c/09/1101657124_0:0:1600:900_1920x0_80_0_0_ceb16a4d6dfc2a9586d5cb7c97c6959f.jpg
Yeni araştırma, Dünya’nın iç ısısının iki yarımkürede 'şaşırtıcı derecede farklı hızlarda' kaybolduğunu ortaya koydu. Norveç’teki bilim insanlarına göre gezegenin Pasifik yarımküresi, Afrika yarımküresine kıyasla çok daha hızlı soğuyor, üstelik bu dengesizlik yüz milyonlarca yıl öncesine dayanıyor.Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan çalışma, son 400 milyon yılın yüksek çözünürlüklü bilgisayar modellerini kullanarak her yarımkürenin kıta kütleleri tarafından ne kadar ‘yalıtıldığını’ hesapladı.Sonuçlar, Pangea süper kıtasının var olduğu dönemlere kadar uzanan belirgin bir ısı dengesizliğine işaret ediyor.Isı dengesizliğinin nedeni ne?Dünya’nın iç kısmı, gezegeni alttan ısıtan sıcak ve akışkan bir manto yapısına sahip. Bu ısının büyük bölümü, okyanus tabanının altından dışarı salınıyor. Okyanus litosferi ince olduğu, üzerindeki devasa soğuk su kütlesi ısıyı hızla ‘soğuruyor.’Bu nedenle, Dünya’nın en büyük okyanus tabanını barındıran Pasifik yarımküre, ısı kaybında öne çıkıyor. Buna karşılık Afrika, Avrupa ve Asya’nın yer aldığı yarım kürede geniş kara kütleleri ısıyı daha fazla hapsediyor.Bu durum, Pasifik’in bir dönem geniş kara kütleleriyle kaplı olabileceği veya başka jeodinamik süreçlerin devrede olduğu ihtimalini gündeme getiriyor.'Dengesiz soğuma, tektonik aktivite' ilişkisiBilim insanlarına göre Dünya içindeki bu ısı eşitsizliği, bugün gözlenen tektonik hareketliliği de etkiliyor. Manto ne kadar ‘erimiş’ olursa, levhalar o kadar hızlı hareket ediyor. Bu da Pasifik’in günümüzde neden Dünya’nın en aktif tektonik bölgesi olduğunu açıklayabilecek bir faktör olarak görülüyor.Araştırmacılar, bu yeni modelin jeolojik zaman çizelgesini 230 milyon yıldan 400 milyon yıla çıkardığını vurguluyor.Bu çalışmayla Dünya’nın termal evrimine ilişkin en kapsamlı karşılaştırmalardan biri ortaya çıkmış olduğı belirtiliyor.
https://anlatilaninotesi.com.tr/20251208/japonya-aciklarinda-72-buyuklugunde-deprem-tsunami-uyarisi--1101630050.html
pasifik
oslo
asya
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
dünya, ısı, soğuma, yarımküre, tektonik hareketlilik, depremler, magma, haberler, bilim haberleri
dünya, ısı, soğuma, yarımküre, tektonik hareketlilik, depremler, magma, haberler, bilim haberleri
Depremler önceden belirlenebilir mi?: Dünyanın bir yüzü diğerinden hızlı soğuyor, tektonik hareketliliği de etkiliyor
14:46 09.12.2025 (güncellendi: 15:39 09.12.2025) Oslo Üniversitesi’nden bilim insanları, Dünya’nın iç kısmının bir tarafının diğerine kıyasla çok daha hızlı ısı kaybettiğini söylüyor. Bilim insanlarına göre Dünya içindeki bu ısı eşitsizliği, bugün gözlenen tektonik hareketliliği de etkiliyor.
Yeni araştırma, Dünya’nın iç ısısının iki yarımkürede 'şaşırtıcı derecede farklı hızlarda' kaybolduğunu ortaya koydu. Norveç’teki bilim insanlarına göre gezegenin Pasifik yarımküresi, Afrika yarımküresine kıyasla çok daha hızlı soğuyor, üstelik bu dengesizlik yüz milyonlarca yıl öncesine dayanıyor.
Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan çalışma, son 400 milyon yılın yüksek çözünürlüklü bilgisayar modellerini kullanarak her yarımkürenin kıta kütleleri tarafından ne kadar ‘yalıtıldığını’ hesapladı.
Sonuçlar, Pangea süper kıtasının var olduğu dönemlere kadar uzanan belirgin bir ısı dengesizliğine işaret ediyor.
Isı dengesizliğinin nedeni ne?
Dünya’nın iç kısmı, gezegeni alttan ısıtan sıcak ve akışkan bir manto yapısına sahip. Bu ısının büyük bölümü, okyanus tabanının altından dışarı salınıyor. Okyanus litosferi ince olduğu, üzerindeki devasa soğuk su kütlesi ısıyı hızla ‘soğuruyor.’
Bu nedenle, Dünya’nın en büyük okyanus tabanını barındıran Pasifik yarımküre, ısı kaybında öne çıkıyor. Buna karşılık Afrika, Avrupa ve Asya’nın yer aldığı yarım kürede geniş kara kütleleri ısıyı daha fazla hapsediyor.
Araştırmaya göre son 400 milyon yılda
Pasifik tarafı, Afrika yarımküresinden yaklaşık 50 Kelvin (yaklaşık 273 santigrat derece) daha fazla soğumuş durumda. Buna rağmen Pasifik bölgesinin uzun jeolojik dönemler boyunca daha hızlı levha hareketlerine sahip olması, geçmişte çok daha sıcak olduğunu gösteriyor.
Bu durum, Pasifik’in bir dönem geniş kara kütleleriyle kaplı olabileceği veya başka jeodinamik süreçlerin devrede olduğu ihtimalini gündeme getiriyor.
'Dengesiz soğuma, tektonik aktivite' ilişkisi
Bilim insanlarına göre Dünya içindeki bu ısı eşitsizliği, bugün gözlenen tektonik hareketliliği de etkiliyor. Manto ne kadar ‘erimiş’ olursa, levhalar o kadar hızlı hareket ediyor. Bu da Pasifik’in günümüzde neden Dünya’nın en aktif tektonik bölgesi olduğunu açıklayabilecek bir faktör olarak görülüyor.
Araştırmacılar, bu yeni modelin jeolojik zaman çizelgesini 230 milyon yıldan 400 milyon yıla çıkardığını vurguluyor.
Bu çalışmayla Dünya’nın termal evrimine ilişkin en kapsamlı karşılaştırmalardan biri ortaya çıkmış olduğı belirtiliyor.
