https://anlatilaninotesi.com.tr/20251119/arastirma-ultra-islenmis-yiyecekler-onemli-organlara-zarar-veriyor--1101123057.html
Araştırma: Ultra işlenmiş yiyecekler önemli organlara zarar veriyor
Araştırma: Ultra işlenmiş yiyecekler önemli organlara zarar veriyor
Sputnik Türkiye
Sao Paulo Üniversitesi’nden Profesör Monteiro, çalışmanın bulgularını açıklarken “Kanıtlar kuvvetli şekilde insanların biyolojik olarak onları tüketmeye uygun olmadığını gösteriyor” dedi.
2025-11-19T13:25+0300
2025-11-19T13:25+0300
2025-11-19T13:25+0300
sağlik
aşırı işlenmiş gıdalar (upf)
sağlık
sağlığa zararlı
abd
kuzey carolina
lancet
i̇şçi partisi (brezilya)
muhafazakar parti (i̇ngiltere)
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/0b/13/1101122641_0:0:1600:900_1920x0_80_0_0_158b7c6221a9a2eac3334433209ab78e.jpg
Ultra işlenmiş gıdalar hakkında dünya çapında yapılan en geniş kapsamlı bilimsel inceleme, bu gıdaların küresel sağlığa yönelik ciddi bir ‘tehdit’ olduğunu ortaya koydu.Çalışmanın sonuçlarına göre ‘ultra işlenmiş gıdalar’ hem çocukların hem yetişkinlerin günlük tüketiminde hızla taze yiyeceklerin yerini alıyor ve obeziteden, tip 2 diyabete, kalp hastalıkları ve depresyona kadar birçok hastalıkla bağlantılı.Günlük diyetin yarısını oluşturuyorLancet dergisinde yayınlanan çalışma serisindeki bulgulara göre milyonlarca insan hazır etler, mısır gevrekleri, protein barları, gazlı içecekler ve fast food gibi gıdaları giderek daha fazla kullanıyor.ABD ve İngiltere gibi ülkelerde ‘aşırı işlenmiş gıdalar’ kişilerin günlük diyetinin neredeyse yarısını oluşturuyor. Özellikle daha genç, ekonomik durumu daha kötü olan kitleler arasında günlük ‘aşırı işlenmiş gıda’ kullanımı yüzde 80’e kadar çıkıyorDünyanın önde gelen uzmanlarından 43’ü tarafından yorumlanan verilere göre ‘aşırı işlenmiş gıdalar’ fazla yiyecek tüketme, düşük besin kalitesi ve zararlı kimyasallar ile katı maddelerine maruz kalma ile bağlantılı.‘Kronik hastalıklar ve ölüm riskinde’ artış104 uzun dönemli çalışmayı sistematik olarak inceleyen araştırma serisi, bunların 92’sinde bir ya da daha fazla kronik hastalık ve tüm nedenlere bağlı erken ölüm riskinin arttığını ortaya koydu.Lancet serisinin yazarlarından Sao Paulo Üniversitesi’nden halk sağlığı beslenmesi profesörü Carlos Monteiro, bulguların ultra işlenmiş gıdalar ile mücadelede acil eylemin neden gerekli olduğunu gösterdiğini söyledi:Lancet serisinin ilk makalesi, ultra işlenmiş gıdaların insan vücudundaki her büyük organ sistemine zarar verdiğini gösteriyor. Kanıtlar, insanların bunları tüketmeye biyolojik olarak uyumlu olmadığını güçlü biçimde gösteriyor.Kendisi ve Brezilyalı meslektaşları, gıdaları işlenme düzeyine göre sınıflandıran Nova sistemini geliştirdi. Bu sistem, birinci gruptan (işlenmemiş veya az işlenmiş gıdalar; örneğin taze meyve ve sebzeler) dördüncü gruba kadar gidiyor: ultra işlenmiş gıdalardan oluştu.‘Taze gıdaların yerini alıyor’Bu kategori, yapay aromalar, emülgatörler ve renklendiriciler kullanılarak endüstriyel ölçekte üretilen ürünlerden oluşuyor. Gazlı içecekler ve paketli atıştırmalıklar bu gruba dahil.Monterio, “Aynı zamanda taze gıdaların ve geleneksel yemeklerin yerini almaları için tasarlanıp pazarlanıyorlar ve şirketlerin karını azami seviyeye çıkarmayı hedefliyorlar” diyor ve ekliyor:Seri ortak yazarı, Kuzey Carolina Üniversitesi’nden Prof Barry Popkin, "Ön yüz etiketlerinde, aşırı doymuş yağ, şeker ve tuzun yanında ‘ultra işlenmiş gıda’ göstergesi olan içeriklerin de yer almasını talep ediyoruz. Bu hem sağlıksız içerik ikamelerini engeller hem de daha etkili düzenleme sağlar" dedi.Brezilya örneğiYazarlar ayrıca özellikle çocukları hedefleyen reklamlar için daha sıkı kurallar, okullar ve hastaneler gibi kamusal alanlarda ultra işlenmiş gıdaların yasaklanması ve süpermarketlerde 'ultra işlenmiş gıdaların' satışı ve raf alanı için sınırlamalar önerdi.Başarı örneklerinden biri Brezilya’nın ulusal okul beslenme programı olarak gösterildi. Program, ultra işlenmiş gıdaların çoğunu tamamen kaldırdı ve 2026’ya kadar okul gıdalarının yüzde 90’ının taze ya da az işlenmiş olmasını şart koşacak.
https://anlatilaninotesi.com.tr/20251116/genclerde-kanser-artisinin-bas-suphelisi-belli-oldu-ultra-islenmis-gidalara-dikkat-1101035711.html
abd
kuzey carolina
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
işlenmiş gıdalar, ultra işlenmiş gıdalar, upf, fast food, sağlık, zarar, organlar, haberler, sağlık, sağlık haberleri, aşırı işlenmiş gıdalar, gazlı içecekler, hazır et, cips
işlenmiş gıdalar, ultra işlenmiş gıdalar, upf, fast food, sağlık, zarar, organlar, haberler, sağlık, sağlık haberleri, aşırı işlenmiş gıdalar, gazlı içecekler, hazır et, cips
Araştırma: Ultra işlenmiş yiyecekler önemli organlara zarar veriyor
Sao Paulo Üniversitesi’nden Profesör Monteiro, çalışmanın bulgularını açıklarken “Kanıtlar kuvvetli şekilde insanların biyolojik olarak onları tüketmeye uygun olmadığını gösteriyor” dedi.
Ultra işlenmiş gıdalar hakkında dünya çapında yapılan en geniş kapsamlı bilimsel inceleme, bu gıdaların küresel sağlığa yönelik ciddi bir ‘tehdit’ olduğunu ortaya koydu.
Çalışmanın sonuçlarına göre ‘ultra işlenmiş gıdalar’ hem çocukların hem yetişkinlerin günlük tüketiminde hızla taze yiyeceklerin yerini alıyor ve obeziteden, tip 2 diyabete, kalp hastalıkları ve depresyona kadar birçok hastalıkla bağlantılı.
Günlük diyetin yarısını oluşturuyor
Lancet dergisinde yayınlanan çalışma serisindeki bulgulara göre milyonlarca insan hazır etler, mısır gevrekleri, protein barları, gazlı içecekler ve fast food gibi gıdaları giderek daha fazla kullanıyor.
ABD ve İngiltere gibi ülkelerde ‘aşırı işlenmiş gıdalar’ kişilerin günlük diyetinin neredeyse yarısını oluşturuyor. Özellikle daha genç, ekonomik durumu daha kötü olan kitleler arasında günlük ‘aşırı işlenmiş gıda’ kullanımı yüzde 80’e kadar çıkıyor
Dünyanın önde gelen uzmanlarından 43’ü tarafından yorumlanan verilere göre ‘aşırı işlenmiş gıdalar’ fazla yiyecek tüketme, düşük besin kalitesi ve zararlı kimyasallar ile katı maddelerine maruz kalma ile bağlantılı.
‘Kronik hastalıklar ve ölüm riskinde’ artış
104 uzun dönemli çalışmayı sistematik olarak inceleyen araştırma serisi, bunların 92’sinde bir ya da daha fazla kronik hastalık ve tüm nedenlere bağlı erken ölüm riskinin arttığını ortaya koydu.
Lancet serisinin yazarlarından Sao Paulo Üniversitesi’nden halk sağlığı beslenmesi profesörü Carlos Monteiro, bulguların ultra işlenmiş gıdalar ile mücadelede acil eylemin neden gerekli olduğunu gösterdiğini söyledi:
Lancet serisinin ilk makalesi, ultra işlenmiş gıdaların insan vücudundaki her büyük organ sistemine zarar verdiğini gösteriyor. Kanıtlar, insanların bunları tüketmeye biyolojik olarak uyumlu olmadığını güçlü biçimde gösteriyor.
Kendisi ve Brezilyalı meslektaşları, gıdaları işlenme düzeyine göre sınıflandıran Nova sistemini geliştirdi. Bu sistem, birinci gruptan (işlenmemiş veya az işlenmiş gıdalar; örneğin taze meyve ve sebzeler) dördüncü gruba kadar gidiyor: ultra işlenmiş gıdalardan oluştu.
‘Taze gıdaların yerini alıyor’
Bu kategori, yapay aromalar, emülgatörler ve renklendiriciler kullanılarak endüstriyel ölçekte üretilen ürünlerden oluşuyor. Gazlı içecekler ve paketli atıştırmalıklar bu gruba dahil.
Monterio, “Aynı zamanda taze gıdaların ve geleneksel yemeklerin yerini almaları için tasarlanıp pazarlanıyorlar ve şirketlerin karını azami seviyeye çıkarmayı hedefliyorlar” diyor ve ekliyor:
Ultra işlenmiş gıdaların artan tüketimi dünya genelinde beslenme alışkanlıklarını dönüştürüyor. Taze ve az işlenmiş gıdaların ve öğünlerin yerini alıyor.
Seri ortak yazarı, Kuzey Carolina Üniversitesi’nden Prof Barry Popkin, "Ön yüz etiketlerinde, aşırı doymuş yağ, şeker ve tuzun yanında ‘ultra işlenmiş gıda’ göstergesi olan içeriklerin de yer almasını talep ediyoruz. Bu hem sağlıksız içerik ikamelerini engeller hem de daha etkili düzenleme sağlar" dedi.
Yazarlar ayrıca özellikle çocukları hedefleyen reklamlar için daha sıkı kurallar, okullar ve hastaneler gibi kamusal alanlarda ultra işlenmiş gıdaların yasaklanması ve süpermarketlerde 'ultra işlenmiş gıdaların' satışı ve raf alanı için sınırlamalar önerdi.
Başarı örneklerinden biri Brezilya’nın ulusal okul beslenme programı olarak gösterildi. Program, ultra işlenmiş gıdaların çoğunu tamamen kaldırdı ve 2026’ya kadar okul gıdalarının yüzde 90’ının taze ya da az işlenmiş olmasını şart koşacak.
