Boşanma davasında 'bir yıllık bekleme süresi' AYM'ye taşındı: 'Gereksiz müdahale' vurgusu
Abone ol
Yerel mahkeme, reddedilen boşanma davası sonrası 'bir yıl bekleme şartı'nın iptal edilmesi için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme, bu sürenin tarafların özel hayatına ve aile düzenine gereksiz müdahale oluşturduğunu belirtti.
Ankara 18. Aile Mahkemesi, reddedilen boşanma davası sonrasında 'ortak hayat yeniden kurulamazsa boşanmaya karar verilir' hükmündeki 1 yıllık bekleme şartının iptalini istedi. Anayasa Mahkemesi'ne başvuran yerel mahkeme, 'Fiilen biten bir evliliğin bekleme şartıyla uzatılmasının, tarafların özel hayatına ve aile düzenine gereksiz müdahale oluşturuyor” dedi.
'Bir yıllık bekleme süresi Anayasa'ya aykırı'
Habertürk'ün haberine göre, Ankara 18. Aile Mahkemesi, baktığı bir boşanma davasında Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin son fıkrasında yer alan “1 yıllık bekleme” düzenlemesinin Anayasa’ya aykırı olduğu kanaatine vardı. Mahkeme, söz konusu hükmün iptali istemiyle itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuru dilekçesinde ise bunun nedenlerini tek tek tespit etti:
Boşanma 11 yılı buluyor: İlk boşanma davasının reddi, istinaf ve temyiz süreçleriyle birlikte kesinleşme sürecinin yıllara yayıldığı; üzerine getirilen 1 yıllık zorunlu bekleme ve ardından açılacak ikinci davayla toplam sürecin 11 yıla kadar uzadığı vurgulandı. Bu durumun ölçülülük ilkesine aykırı olduğu belirtildi.
Özel ve aile hayatı: Biten bir evliliğin bekleme şartıyla uzatılmasının, tarafların özel hayatına ve aile düzenine gereksiz müdahale oluşturduğu; velayet, kişisel ilişki, nafaka ve konut gibi geçici düzenlerin belirsizliğe sürüklendiği ifade edildi.
Haklara erişim engelleniyor: “Bekleme” zorunluluğunun boşanma hakkına makul olmayan engel oluşturduğu, hakka erişimi geciktirdiği ve belirlilik ile öngörülebilirlik ilkelerini zedelediği kaydedildi.
1 yıl bekleme gereksiz: Yargıtay içtihatlarında, uzun süre aynı çatı altında birleşmemenin zaten TMK 166/1 kapsamında evliliğin temelinden sarsılması için yeterli sayıldığı hatırlatıldı. Bu nedenle “ret sonrası ayrıca 1 yıl bekleme”nin gereksiz olduğu, hatta “ret kararının ertesi günü dava açılabilmeli” değerlendirmesi yapıldı.
AYM'nin vereceği karar bekleniyor
Başvuruyu ilk inceleme kapsamında görüşen AYM, dosyayı önümüzdeki günlerde yeniden gündeme alacak. Yüksek mahkemenin verdiği karar, boşanma hukukunda “ret sonrası bekleme” kuralının geleceğini belirleyecek.
AYM, eğer başvuruyu kabul eder ve düzenlemeyi iptal ederse; reddedilen boşanma davası sonrası eşlerden biri, 1 yıl beklemeksizin yeni dava açabilecek. Bu durumda “ortak hayatın yeniden kurulamaması” kriteri korunacak ancak bekleme süresi tamamen kalkmış olacak. Yüksek Mahkeme’nin vereceği karar, hem mahkemelerin iş yükü hem de bireylerin özel hayatlarına ilişkin tasarruf özgürlüğü açısından belirleyici olacak.
Ankara 18. Aile Mahkemesi’nin başvurusu, boşanma hukukunda ikinci bir dönüm noktasını işaret ediyor. Anayasa Mahkemesi, geçtiğimiz yıl “3 yıllık bekleme süresi”ni iptal etmiş, yasama organı ise süreyi 1 yıla indirmişti
