https://anlatilaninotesi.com.tr/20250526/uzmani-pestisite-karsi-uyardi-sebebi-uretici-mi-dagitici-mi-yoksa-denetim-eksikligi-mi-1096529373.html
Uzmanı pestisite karşı uyardı: Sebebi üretici mi, dağıtıcı mı, yoksa denetim eksikliği mi?
Uzmanı pestisite karşı uyardı: Sebebi üretici mi, dağıtıcı mı, yoksa denetim eksikliği mi?
Sputnik Türkiye
2025’in başında Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen 20’den fazla tarım ürünü, pestisit nedeniyle geri çevrildi. İç piyasadaysa İstanbul'da market ve pazarlardan... 26.05.2025, Sputnik Türkiye
2025-05-26T16:51+0300
2025-05-26T16:51+0300
2025-05-26T16:51+0300
türki̇ye
ab
greenpeace
pestisit
tarım ilacı
tarım ve orman bakanlığı
tarım
tarım ürünü
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/103752/73/1037527316_1092:0:4859:2119_1920x0_80_0_0_34ec81d4fcdf6df76c13d3cd72395690.jpg
2025’in ilk aylarında, Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen 20’den fazla tarım ürünü, içerdikleri pestisit kalıntısı ve aflatoksin nedeniyle geri çevrildi. Ancak sadece ihracatta değil, iç piyasada da tablo pek iç açıcı değil. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ocak 2025’te yeni yönetmelikle pestisit limitlerine AB standardı getirmesine rağmen geçtiğimiz ay Greenpeace Türkiye’nin yaptığı araştırmaya göre İstanbul’da 5 zincir market ve çeşitli semt pazarlarından 14 farklı sebze ve meyve topladı, toplamda 155 numune uluslararası bir laboratuvarda analiz edildi. Sonuçlar ürkütücüydü; her 3 üründen 1’i mevzuata aykırı çıkmış üstelik ürünlerin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı tespit edilmişti. Yine araştırmalara göre ruhsatsız pestisit kullanılan ürün oranı da yüzde 33 oldu. Peki Avrupa’ya gönderilen ürünler neden geri dönüyor? Tarımda pestisit denetimi nasıl yapılıyor? İstanbul’daki gıdalarda fazla miktarda pestisit bulunması neye işaret ediyor? Pestisit en çok hangi sebze ve meyvelerde bulunuyor? Gıda Mühendisleri Derneği Genel Başkan Yardımcısı Dr. Yusuf Esen, Sputnik’e anlattı.‘Türkiye AB pazarında en çok gıda güvenliği ihlali bildirilmiş ülke konumunda’Gıda Mühendisleri Derneği Genel Başkan Yardımcısı Dr. Yusuf Esen, Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen tarım ürünlerinin pestisit ve aflatoksin nedeniyle geri gönderilmesini endişe verici olarak değerlendirirken konuya ilişkin şunları söyledi:“Avrupa Birliği’nin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) verilerine göre Türkiye, 2024 yılı itibarıyla AB pazarında en çok gıda güvenliği ihlali bildirilmiş ülke konumunda. Geri çevrilen ürünler arasında kuru incir, Antep fıstığı, üzüm, nar, domates ve kekik gibi yüksek katma değerli ve ülkemiz ihracatında önemli yer tutan ürünler bulunması, bu durumun ekonomik etkilerinin yanı sıra itibar açısından da ciddi sonuçlar doğurabileceğini göstermekte.”Tarımda AB pestisit limitlerine uyum sağlanmasına rağmen bu ürünler neden sınırdan dönüyor?Dr. Yusuf Esen, tarımda AB pestisit limitlerine uyum sağlanmasına rağmen ürünlerin sınırdan dönmesini “Mevzuata uyum ile sahada etkili uygulama ve sonuç alma arasında ciddi bir fark var” sözleriyle açıklıyor ve ekliyor:📌Mevzuat var, ama uygulayıcı eğitimi eksik📌Kontrol sistemi var, ama izleme yetersiz📌Analiz var, ama yaygın ve etkin değil📌Bilgi var, ama çiftçiye doğru ve yeterli aktarılmıyorPestisit oranlarının yüksek çıkmasının sebebi üretici mi, dağıtıcı mı, yoksa denetim eksikliği mi?Esen, bu sorunu tek bir nedene bağlanamayacağını söyleyerek nedenlerini “Sorun; üreticiden dağıtıcıya, kamudan özel sektöre, bilimsel altyapıdan mevzuat uygulamasına kadar birçok zincirin zayıf halkalarından oluşan çok katmanlı bir yapısal problemdir” sözleriyle anlattı.“Üretici kaynaklı sorunlardan bahsetmek gerekirse küçük ve orta ölçekli üreticilerin büyük kısmı, hangi pestisitin hangi dozda ve hangi hasat aralığında kullanılacağını yeterince bilmemekte, "fazla ilaç = daha sağlıklı ürün" gibi yanlış inançlarla hareket etmekte. Ayrıca reçetesiz pestisit kullanımı ve maliyet kaygısıyla da kötü uygulama yapabilmekteler.Dağıtım sürecinde ise uygun koşullar gerekir. Çünkü aflatoksin gibi mikotoksinler, yalnızca tarlada değil, hasat sonrası işlemlerde, özellikle uygun olmayan nem, sıcaklık ve havalandırma koşullarında ortaya çıkar."Peki denetim nasıl sağlanmalı?Dr. Yusuf Esen, tarım ürünlerinde denetimin sağlıklı bir şekilde sağlanması için çok aktörlü ve katmanlı bir denetim sisteminin olması gerektiğinin altını çizerek denetimin nasıl sağlanması gerektiğini şöyle sıraladı:📌Rastgele kontroller yerine; ürün, bölge ve mevsimsel risk haritaları kullanılarak akıllı, hedef odaklı bir denetim sistemine geçilmeli.📌Üretimden tüketime kadar olan zincirde her adım dijital olarak kayıt altına alınmalı, gerektiğinde geriye dönük denetim yapılabilmeli.📌Kamu, üniversite ve özel sektör laboratuvarlarının birlikte çalıştığı, sonuçların kamuoyuyla paylaşıldığı, şeffaf bir yapı kurulmalıdır.📌Ziraat ve gıda mühendisleri sahada aktif rol almalı, üreticiler düzenli olarak pestisit ve toksin yönetimi konusunda bilgilendirilmeli.📌Limit aşımı tespit edilen ürünler sadece imha edilmemeli; sorumlu üretici, dağıtıcı veya tedarikçiye yönelik yaptırımlar net şekilde uygulanmalı.En çok pestisit bulunan sebze ve meyveler neler?🍓 Çilek🥬 Ispanak🍇 Üzüm🍑 Şeftali🍐 ArmutPestisit oranı düşük ürünler neler?🥑 Avokado🌽 Mısır🍍 Ananas📍Soğan📍Bezelye🍈 Kavun🥝 Kivi🥬 Lahana🍉 Karpuz🍄 MantarPestisit nedir? Sağlığa zararları neler?Pestisitler, bitki zararlıları, hastalıklar ve yabani otlarla mücadelede kullanılan kimyasal veya biyolojik maddelerdir. Tarım sektöründe yaygın olarak kullanılsa da, bazı pestisit türleri insan sağlığı için ciddi riskler taşıyor.Kısa vadeli etkileriUzun vadeli etkileri
https://anlatilaninotesi.com.tr/20250115/meyve-ve-sebzelerdeki-pestisit-kalintisi-nasil-temizlenir-sirkeli-su-mu-karbonatli-su-mu-1092661577.html
türki̇ye
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Başak Koçak
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e8/09/17/1088340050_0:173:750:923_100x100_80_0_0_4c72c9a794f2d0a6c919a7374cf331b6.jpg
Başak Koçak
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e8/09/17/1088340050_0:173:750:923_100x100_80_0_0_4c72c9a794f2d0a6c919a7374cf331b6.jpg
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Başak Koçak
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e8/09/17/1088340050_0:173:750:923_100x100_80_0_0_4c72c9a794f2d0a6c919a7374cf331b6.jpg
pestisit, pestisit nedir, pestisit zararları, pestisit içermeyen ürünler, pestisit en çok hangi besinlerde bulunur
pestisit, pestisit nedir, pestisit zararları, pestisit içermeyen ürünler, pestisit en çok hangi besinlerde bulunur
Uzmanı pestisite karşı uyardı: Sebebi üretici mi, dağıtıcı mı, yoksa denetim eksikliği mi?
Özel
2025’in başında Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen 20’den fazla tarım ürünü, pestisit nedeniyle geri çevrildi. İç piyasadaysa İstanbul'da market ve pazarlardan alınan 155 ürünün yüzde 61’inde çoklu pestisit, her 3 üründen 1’inde mevzuata aykırılık tespit edildi. Peki Avrupa’ya gönderilen ürünler neden geri dönüyor? Pestisit denetimi nasıl yapılıyor?
2025’in ilk aylarında, Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen 20’den fazla tarım ürünü, içerdikleri pestisit kalıntısı ve aflatoksin nedeniyle geri çevrildi. Ancak sadece ihracatta değil, iç piyasada da tablo pek iç açıcı değil. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ocak 2025’te yeni yönetmelikle pestisit limitlerine AB standardı getirmesine rağmen geçtiğimiz ay Greenpeace Türkiye’nin yaptığı araştırmaya göre İstanbul’da 5 zincir market ve çeşitli semt pazarlarından 14 farklı sebze ve meyve topladı, toplamda 155 numune uluslararası bir laboratuvarda analiz edildi. Sonuçlar ürkütücüydü; her 3 üründen 1’i mevzuata aykırı çıkmış üstelik ürünlerin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı tespit edilmişti. Yine araştırmalara göre ruhsatsız pestisit kullanılan ürün oranı da yüzde 33 oldu.
Peki Avrupa’ya gönderilen ürünler neden geri dönüyor? Tarımda pestisit denetimi nasıl yapılıyor? İstanbul’daki gıdalarda fazla miktarda pestisit bulunması neye işaret ediyor? Pestisit en çok hangi sebze ve meyvelerde bulunuyor? Gıda Mühendisleri Derneği Genel Başkan Yardımcısı Dr. Yusuf Esen, Sputnik’e anlattı.
‘Türkiye AB pazarında en çok gıda güvenliği ihlali bildirilmiş ülke konumunda’
Gıda Mühendisleri Derneği Genel Başkan Yardımcısı Dr. Yusuf Esen, Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen tarım ürünlerinin pestisit ve aflatoksin nedeniyle geri gönderilmesini endişe verici olarak değerlendirirken konuya ilişkin şunları söyledi:
“Avrupa Birliği’nin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) verilerine göre Türkiye, 2024 yılı itibarıyla AB pazarında en çok gıda güvenliği ihlali bildirilmiş ülke konumunda. Geri çevrilen ürünler arasında kuru incir, Antep fıstığı, üzüm, nar, domates ve kekik gibi yüksek katma değerli ve ülkemiz ihracatında önemli yer tutan ürünler bulunması, bu durumun ekonomik etkilerinin yanı sıra itibar açısından da ciddi sonuçlar doğurabileceğini göstermekte.”
Tarımda AB pestisit limitlerine uyum sağlanmasına rağmen bu ürünler neden sınırdan dönüyor?
Dr. Yusuf Esen, tarımda AB pestisit limitlerine uyum sağlanmasına rağmen ürünlerin sınırdan dönmesini “Mevzuata uyum ile sahada etkili uygulama ve sonuç alma arasında ciddi bir fark var” sözleriyle açıklıyor ve ekliyor:
“Ürünlerin hâlâ sınırdan dönmesinin temelinde bu uygulama–uygulayıcı uçurumu yatmakta. Yasal düzenlemenin yapılmış olması, üretici düzeyinde bilginin yaygınlaştığı veya doğru uygulandığı anlamına gelmez. Pestisit kullanımı hâlâ çoğunlukla reçetesiz, teknik danışmanlık olmadan, denetimsiz şekilde yapılmakta. Ürünler ihracat öncesi kontrol edilse de, bu kontroller genellikle örnekleme bazlıdır ve şarj bazında yapılan analizler, üretim partisinin tamamını temsil etmeyebilir. Bu da bazı kalıntılı ürünlerin sistemden kaçmasına neden olur.”
📌Mevzuat var, ama uygulayıcı eğitimi eksik
📌Kontrol sistemi var, ama izleme yetersiz
📌Analiz var, ama yaygın ve etkin değil
📌Bilgi var, ama çiftçiye doğru ve yeterli aktarılmıyor
Pestisit oranlarının yüksek çıkmasının sebebi üretici mi, dağıtıcı mı, yoksa denetim eksikliği mi?
Esen, bu sorunu tek bir nedene bağlanamayacağını söyleyerek nedenlerini “Sorun; üreticiden dağıtıcıya, kamudan özel sektöre, bilimsel altyapıdan mevzuat uygulamasına kadar birçok zincirin zayıf halkalarından oluşan çok katmanlı bir yapısal problemdir” sözleriyle anlattı.
“Üretici kaynaklı sorunlardan bahsetmek gerekirse küçük ve orta ölçekli üreticilerin büyük kısmı, hangi pestisitin hangi dozda ve hangi hasat aralığında kullanılacağını yeterince bilmemekte, "fazla ilaç = daha sağlıklı ürün" gibi yanlış inançlarla hareket etmekte. Ayrıca reçetesiz pestisit kullanımı ve maliyet kaygısıyla da kötü uygulama yapabilmekteler.Dağıtım sürecinde ise uygun koşullar gerekir. Çünkü aflatoksin gibi mikotoksinler, yalnızca tarlada değil, hasat sonrası işlemlerde, özellikle uygun olmayan nem, sıcaklık ve havalandırma koşullarında ortaya çıkar."
"Tarım ürünleri için yapılan kontrollerin sıklığı, kapsayıcılığı ve şeffaflığı yeterli değil.Bir ürünün hangi üretim sahasından geldiği, hangi ilaçla, ne zaman işlendiği gibi bilgiler çoğu zaman sistematik şekilde takip edilememekte. Bu, sorunun kaynağının tespitini zorlaştırmakta ve sorumluluk zincirini belirsizleştirmekte.”
Peki denetim nasıl sağlanmalı?
Dr. Yusuf Esen, tarım ürünlerinde denetimin sağlıklı bir şekilde sağlanması için çok aktörlü ve katmanlı bir denetim sisteminin olması gerektiğinin altını çizerek denetimin nasıl sağlanması gerektiğini şöyle sıraladı:
📌Rastgele kontroller yerine; ürün, bölge ve mevsimsel risk haritaları kullanılarak akıllı, hedef odaklı bir denetim sistemine geçilmeli.
📌Üretimden tüketime kadar olan zincirde her adım dijital olarak kayıt altına alınmalı, gerektiğinde geriye dönük denetim yapılabilmeli.
📌Kamu, üniversite ve özel sektör laboratuvarlarının birlikte çalıştığı, sonuçların kamuoyuyla paylaşıldığı, şeffaf bir yapı kurulmalıdır.
📌Ziraat ve gıda mühendisleri sahada aktif rol almalı, üreticiler düzenli olarak pestisit ve toksin yönetimi konusunda bilgilendirilmeli.
📌Limit aşımı tespit edilen ürünler sadece imha edilmemeli; sorumlu üretici, dağıtıcı veya tedarikçiye yönelik yaptırımlar net şekilde uygulanmalı.
En çok pestisit bulunan sebze ve meyveler neler?
Pestisit oranı düşük ürünler neler?
Pestisit nedir? Sağlığa zararları neler?
Pestisitler, bitki zararlıları, hastalıklar ve yabani otlarla mücadelede kullanılan kimyasal veya biyolojik maddelerdir. Tarım sektöründe yaygın olarak kullanılsa da, bazı pestisit türleri insan sağlığı için ciddi riskler taşıyor.
Burun, boğaz ve cilt tahrişi
Döküntü, kaşıntı ve gözlerde yanma hissi
Baş dönmesi, mide bulantısı
Doğum kusurları ve kısırlık riski
