https://anlatilaninotesi.com.tr/20250508/uzayin-derinliklerinde-garip-patlamalar-gokbilimciler-nadiren-gorulen-gizemli-patlamalarin-pesinde-1096054776.html
Uzayın derinliklerinde garip patlamalar: Gökbilimciler nadiren görülen gizemli patlamaların peşinde
Uzayın derinliklerinde garip patlamalar: Gökbilimciler nadiren görülen gizemli patlamaların peşinde
Sputnik Türkiye
Gökbilimciler, 2018'de tespit edilen ve "İnek" adı verilen olağandışı patlamanın ardından evrende benzer gizemli olaylar keşfetti. Bu nadir patlamalar, yeni bir kara delik türüne işaret edebilir.
2025-05-08T12:27+0300
2025-05-08T12:27+0300
2025-05-08T12:34+0300
yaşam
lfbot
süpernova
uzay patlamaları
karanlık madde
karadelik
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/05/08/1096055019_0:80:1536:944_1920x0_80_0_0_33caf1902575e142dafdd879a7e44b78.png
2018 yılında teleskoplar, uzayın 200 milyon ışık yılı ötesinden gelen olağanüstü parlak ve garip bir patlama tespit etti. Bu olağandışı olay, sıradan bir süpernovadan çok daha hızlı ve parlak şekilde gerçekleşti. Bilim insanları, evrende birkaç benzer patlama daha tespit etti ve bu patlamaların ardındaki gerçeği bulmak için kolları sıvadı. Patlama o kadar tuhaftı ki, bilim insanları ona teknik ismi AT2018cow yerine esprili bir takma ad verdi: “İnek” (The Cow). O zamandan bu yana görülen bu garip uzay patlamalarına ise rastgele isimler verildi ancak günlük konuşmada isimleri hep İnek patlamaları olarak kaldı. Yine 2018'de görülen ZTF18abvkwla, Koala olarak adlandırılıyor. 2020'de tespit edilen ZTF20acigmel'e Deve, 2022'de bulunan AT2022tsd Tazmanya canavarı ve 2023'te görülen AT2023fhn ise Geyik Yavrusu olarak adlandırılıyor.Başlangıçta bilim insanları bu patlamaları başarısız süpernovalar, patlamaya çalışan ancak bunun yerine patlayarak çekirdeklerinde bir kara delik oluşturan ve daha sonra onları içten dışa doğru tüketen yıldızlar olabileceğini düşündüler.Görünüşte küçük bir patlama gibi algılansa da bu olay, Güneş Sistemi kadar büyük bir alanı etkisi altına aldı. Göz kamaştırıcı parlaklığı ve sıra dışı özellikleriyle gökbilim dünyasında yeni bir gizemin kapılarını araladı.O zamandan bu yana bilim insanları, evrende birkaç benzer patlama daha tespit etti. Bu nadir olaylara Parlak Hızlı Mavi Optik Geçiciler ya da kısaca LFBot deniliyor. Çapıcı 3 özelliği varCornell Üniversitesi’nden gökbilimci Anna Ho’nun aktardığına göre, bu patlamalar üç çarpıcı özelliğe sahip:• Parlaklık: O kadar yoğun ki ışıkları milyonlarca kilometre öteden bile gözlemlenebiliyor.• Mavi renk: Yaklaşık 40.000°C’lik sıcaklıkları sayesinde ışıkları spektrumun mavi bölgesine kayıyor.• Geçicilik: Patlamalar çok kısa süreli oluyor, hızla parlayıp kayboluyor.Araştırmacılar bu gizemli geçici olayların, henüz tam olarak tanımlanamamış özel bir kara delik türünün işareti olabileceğini düşünüyor. Henüz yanıtlanmamış sorularla dolu bu kozmik bulmacayı çözmek için çalışmalar devam ediyor.Bir başka teori daha kabul görüyorBir başka teori daha ilgi çekmeye başladı, İnek patlamaları, orta kütleli kara delikler olarak bilinen ve henüz keşfedilmemiş orta büyüklükteki bir kara delik sınıfının kendilerine çok yaklaşan yıldızları yutmasıyla tetikleniyor. Geçen yıl Kasım ayında yayınlanan bir araştırma makalesi bu fikre ilişkin yeni kanıtlar sunarak tercih edilen açıklamanın bu olabileceğini öne sürdü.Bu teori doğru çıkarsa akademisyenler, evrendeki en küçük ve en büyük kara delikler arasında kayıp bir halka olan karanlık madde için hayati bir ipucu olan bu zor kara delik türünün varlığına dair hayati bir kanıt sağlayabileceğini düşünüyor.
https://anlatilaninotesi.com.tr/20250506/uzayda-kural-disi-hareket-gaiadan-tarihi-kesif-samanyolundaki-ophion-yildiz-ailesi-binlerce-parcaya-1095947741.html
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e9/05/08/1096055019_86:0:1451:1024_1920x0_80_0_0_86348fb14cecaafcfd48b684119a6e1f.pngSputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
gizemli patlama, ineğin patlaması, at2018cow, lfbot, hızlı mavi optik geçici, kara delik türü, nadir uzay olayları, gökbilimciler yeni keşif, uzayda patlama, parlak süpernova benzeri patlama
gizemli patlama, ineğin patlaması, at2018cow, lfbot, hızlı mavi optik geçici, kara delik türü, nadir uzay olayları, gökbilimciler yeni keşif, uzayda patlama, parlak süpernova benzeri patlama
Uzayın derinliklerinde garip patlamalar: Gökbilimciler nadiren görülen gizemli patlamaların peşinde
12:27 08.05.2025 (güncellendi: 12:34 08.05.2025) Uzayın derinliklerinden gelen gizemli ve aşırı parlak patlamalar gökbilimcileri şaşkına çevirdi. Esprili bir dille “İnek” adı verilen ve diğer patlamalara benzemeyen bu olağandışı olayın, bilinmeyen türde bir kara deliğe işaret ettiği düşünülüyor. O zamandan bu yana tespit edilenlere ise Koala, deve ve Tazmanya canavarı gibi isimler verildi.
2018 yılında teleskoplar, uzayın 200 milyon ışık yılı ötesinden gelen olağanüstü parlak ve garip bir patlama tespit etti. Bu olağandışı olay, sıradan bir süpernovadan çok daha hızlı ve parlak şekilde gerçekleşti. Bilim insanları, evrende birkaç benzer patlama daha tespit etti ve bu patlamaların ardındaki gerçeği bulmak için kolları sıvadı.
Patlama o kadar tuhaftı ki, bilim insanları ona teknik ismi AT2018cow yerine esprili bir takma ad verdi: “İnek” (The Cow). O zamandan bu yana görülen bu garip uzay patlamalarına ise rastgele isimler verildi ancak günlük konuşmada isimleri hep İnek patlamaları olarak kaldı.
Yine 2018'de görülen ZTF18abvkwla, Koala olarak adlandırılıyor. 2020'de tespit edilen ZTF20acigmel'e Deve, 2022'de bulunan AT2022tsd Tazmanya canavarı ve 2023'te görülen AT2023fhn ise Geyik Yavrusu olarak adlandırılıyor.
Başlangıçta bilim insanları bu patlamaları başarısız süpernovalar, patlamaya çalışan ancak bunun yerine patlayarak çekirdeklerinde bir kara delik oluşturan ve daha sonra onları içten dışa doğru tüketen yıldızlar olabileceğini düşündüler.
Görünüşte küçük bir patlama gibi algılansa da bu olay, Güneş Sistemi kadar büyük bir alanı etkisi altına aldı. Göz kamaştırıcı parlaklığı ve sıra dışı özellikleriyle gökbilim dünyasında yeni bir gizemin kapılarını araladı.
O zamandan bu yana bilim insanları, evrende birkaç benzer patlama daha tespit etti. Bu nadir olaylara Parlak Hızlı Mavi Optik Geçiciler ya da kısaca LFBot deniliyor.
Cornell Üniversitesi’nden gökbilimci Anna Ho’nun aktardığına göre, bu patlamalar üç çarpıcı özelliğe sahip:
• Parlaklık: O kadar yoğun ki ışıkları milyonlarca kilometre öteden bile gözlemlenebiliyor.
• Mavi renk: Yaklaşık 40.000°C’lik sıcaklıkları sayesinde ışıkları spektrumun mavi bölgesine kayıyor.
• Geçicilik: Patlamalar çok kısa süreli oluyor, hızla parlayıp kayboluyor.
Araştırmacılar bu gizemli geçici olayların, henüz tam olarak tanımlanamamış özel bir kara delik türünün işareti olabileceğini düşünüyor. Henüz yanıtlanmamış sorularla dolu bu kozmik bulmacayı çözmek için çalışmalar devam ediyor.
Bir başka teori daha kabul görüyor
Bir başka teori daha ilgi çekmeye başladı, İnek patlamaları, orta kütleli kara delikler olarak bilinen ve henüz keşfedilmemiş orta büyüklükteki bir kara delik sınıfının kendilerine çok yaklaşan yıldızları yutmasıyla tetikleniyor. Geçen yıl Kasım ayında yayınlanan bir araştırma makalesi bu fikre ilişkin yeni kanıtlar sunarak tercih edilen açıklamanın bu olabileceğini öne sürdü.
Bu teori doğru çıkarsa akademisyenler, evrendeki en küçük ve en büyük kara delikler arasında kayıp bir halka olan karanlık madde için hayati bir ipucu olan bu zor kara delik türünün varlığına dair hayati bir kanıt sağlayabileceğini düşünüyor.