Tesis yorumlarına ilişkin bakanlıktan kritik karar: Yorum sistemi durduruldu, doğrulama zorunluluğu getirildi
10:22 23.02.2025 (güncellendi: 10:24 23.02.2025)
© AA
Abone ol
Ticaret Bakanlığı, Google Yorumlar üzerinden yapılan değerlendirmelerin doğruluğunun kanıtlanamaması üzerine harekete geçti. Bakanlık yeni kararını "yayınlanan yorumların ve derecelendirme uygulamalarının o mal veya hizmeti satın alan tüketiciler tarafından yapılması yönünde doğrulama yükümlülüğü getirilmiştir." diye duyurdu.
Ticaret Bakanlığı, Google üzerinden yapılan 'sahte ve aldatıcı veya doğruluğu kanıtlanamayacak yorumlara yer verilmesinin önüne geçilmesi amacıyla' doğrulama yükümlülüğü getirildi. Yeni uygulama ile bir tesis ya da mekan hakkında sadece hizmet aldığı 'doğrulanan' kişilerin yorum yapma hakkı olacak. Böylece haksız rekabetin önüne geçilecek ve tesislere ilişkin yanlış/doğruluğu olmayan bilginin yayılması engellenecek.
30,2 milyon TL idari para cezası
Bakanlık tarafından yayımlanan açıklama şu şekilde:
Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Reklam Kurulu, 14 Şubat 2025 tarihinde gerçekleştirdiği 354 sayılı toplantısında karara bağladığı 205 adet dosyadan 183’ü mevzuata aykırı bulunmuş olup 1 adet dosya hakkında tedbiren durdurma kararı vermiştir. Mevzuata aykırı bulunan 183 dosya hakkında durdurma cezası ile birlikte, toplamda 30,2 milyon TL idari para cezası uygulanmasına, ayrıca aykırı bulunan dosyalardan 37 adedinde tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi için erişim engeli idari tedbirinin uygulanmasına karar verilmiştir.
Sadece hizmeti alan kişi yorum yapacak: Doğrulama gerekecek
Tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamaların ele alındığı toplantıda tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini etkileyecek tüketici yorumları, internet sitesi tasarımları ve finansal reklamlara ilişkin konular öne çıkmıştır. Bu kapsamda; Kaynağı Doğrulanmamış Tüketici Yorumlarına İnceleme. Tüketicilerin satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak tecrübelerini yansıttıkları yorum ve derecelendirme uygulamaları, özellikle bu alanlara ulaşmanın kolay olduğu internet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde, diğer tüketicilerin tercihlerini ve satın alma kararlarını etkileyen en önemli kriterlerden biri durumuna gelmiştir. Bu çerçevede, internet sitelerinde var olan yorum ve derecelendirme uygulamalarının manipüle edilmesi ile yorum alanlarında sahte ve aldatıcı veya doğruluğu kanıtlanamayacak yorumlara yer verilmesinin önüne geçilmesi amacıyla, yayınlanan yorumların ve derecelendirme uygulamalarının o mal veya hizmeti satın alan tüketiciler tarafından yapılması yönünde ticari uygulamada bulunanlara doğrulama yükümlülüğü getirilmiştir.
Google yorumlarına bakanlık müdahalesi: Tesis yorumları artık olmayacak
Hizmet almamış kişilerin de Google üzerinden yorum yaparak haksız rekabete yol açacağına vurgu yapılan açıklamada şu noktalara dikkat çekildi:
Bu kapsamda Reklam Kurulunca gündeme alınan bir incelemede; firmanın “Tesis Yorumları" başlığı altında yer verdiği yorum ve puanlamaların, ilgili mal veya hizmeti satın alanlar tarafından yapıldığına ilişkin doğrulama yapma yükümlülüğü yerine getirilmeden "Google" sistemleri üzerinden edinilen yorumlar temel alınarak yayınlandığı tespit edilmiştir. Bu durumda, Google sistemi üzerinden tesiste konaklamamış veya bu tesislerden herhangi bir hizmet almayan kullanıcıların da yorum yapabilmesi ve tesisten hizmet aldığını iddia eden kullanıcıların ise bu hizmetleri aldığının kanıtlanamaması nedeni ile doğrulama ve ispat yükümlülüğünün karşılanmasının mümkün olmaması nedeniyle, Google, blog sayfaları vb. nitelikte salt kullanıcıların deneyimlerini yansıttıkları platformalar üzerinden yayınlanan yorumların, mal ve hizmet satışında bulunan internet sitelerinde, konuya ilişkin uyarılara yer verilip verilmemesine bakılmaksızın, yayınlanmasının bir haksız ticari uygulama olduğu değerlendirilerek, durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
“Karanlık Ticari Tasarımlar”a İlişkin Denetimler devam ediyor
Karanlık ticari tasarımlar, çoğunlukla çevrimiçi kullanıcı ara yüzlerinde bulunan ve tüketicilerin rasyonel karar almalarını engelleyecek biçimde mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozacak seçimler yapmaya yönlendiren uygulamalar olarak tanımlanmaktadır. Bilindiği üzere, Reklam Kurulu tarafından resen başlatılan incelemeler doğrultusunda karanlık ticari tasarımlar kullanarak tüketicileri yanıltan firmalar hakkında idari yaptırımlar uygulanmaktadır. Kurul’un bu ayki toplantısında da abonelik hizmetleri kapsamında iptal hakkının kullanımı konusunda, tüketicilerin iradesini olumsuz yönde etkileyecek biçimde hazırlanan ara yüz tasarımlarının kullanılması suretiyle tüketicileri yanılttığı tespit edilen firmalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra, idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.
