Epilepsi için 'mor alarm', araştırma sonuçları son derece kritik: 'Epilepsi hastasını işe de almam, arkadaş da olmam'
13:50 10.02.2025 (güncellendi: 13:54 10.02.2025)
Abone ol
Özel
Dünya Epilepsi Günü'nde açıklanan bir araştırma, Türkiye'de 'epilepsinin' farkında olunmadığını gözler önüne serdi. Uzmanlar bu konuda farkındalığın artmasının önemine dikkat çekerken bunun için 'Mor Alarm' verdiklerini dile getirdiler.
Türk Epilepsi ile Savaş Derneği, 'Dünya Epilepsi Günü’nde Epilepsi Farkındalık Araştırması’nın çarpıcı sonuçlarını kamuoyu ile paylaştı. Araştırmaya göre, Türkiye’de 15 milyon kişi yakınlarının epilepsi hastası biriyle evlenmesini istemiyor ve 34 milyon kişi epilepsi nöbeti geçiren birine nasıl müdahale edeceğini bilmiyor. Her 100 kişiden birini etkileyen bu hastalıkla Türkiye'de yaklaşık 1 milyon kişi mücadele ediyor ama hastalıkla ilgili yanlış bilinenler doğru bilinenlerden daha fazla. Araştırma sonuçlarının epilepsi hastalığına ilişkin toplumsal bilgi ve farkındalığın yeterli olmadığını gözler önüne serdiğini belirten Prof. Dr. Nerses Bebek, “Epilepsi İçin Bak farkındalık kampanyası ile önemli kazanımlar elde ettik; ancak bu yıl daha geniş kitlelere ulaşmak için ‘Mor Alarm’ vermeliyiz” dedi
epilepsi
Türkiye'de bir milyon kişi epilepsi ile mücadele ediyor
Epilepsi, beynin normal faaliyetlerini sürdürmesini sağlayan elektriğin geçici olarak aşırı artması sonucu ortaya çıkan ve dünyada en yaygın görülen nörolojik hastalıklardan biri. Her 100 kişiden birini etkileyen bu hastalıkla, Türkiye’de yaklaşık 1 milyon kişi mücadele ediyor.
Türk Epilepsi ile Savaş Derneği (TESD) tarafından yapılan Epilepsi Farkındalık Araştırması’ ise bu kadar çok insanı etkileyen epilepsi hakkında hastaları ötekileştiren yaklaşımların devam ettiğini ortaya koydu. Bunu yenebilmek ve toplumsal bilinci artırmak için 2025 yılı 'mor alarm' yılı ilan edildi.
epilepsi
Epilepsi hastaları 'ötekileştirilmeye' devam ediliyor
Halk arasında 'sara' olarak bilinen epilepsinin genç, yaşlı, kadın ve erkek fark etmeksizin herkesi etkileyebilecek nörolojik bir hastalık olduğunu vurgulayan TESD Başkanı Prof. Dr. Nerses Bebek, doğru tedavi ve takip ile epilepsi hastalarının yüzde 70'inin nöbetlerinin kontrol altına alınabileceğini belirtti. Prof. Dr. Bebek, "Bu yıl üçüncüsünü gerçekleştirdiğimiz araştırma, Türk toplumunun epilepsi hastalarına olan yaklaşımının fotoğrafını çekti. Araştırma sonuçları, toplumda yıllardır süregelen derin ön yargılarla mücadele etmek için dokuz yıl önce başlattığımız Epilepsi İçin Bak farkındalık kampanyası sayesinde önemli kazanımlar elde ettiğimizi gösteriyor; ancak daha yapacak çok işimiz var. Toplumsal farkındalığımızı artırmaya önce bakış açımızı değiştirerek başlayabiliriz" diye konuştu.
'Epilepsi hastası birini işe almam'
Prof. Dr. Bebek, Epilepsi Farkındalık Araştırması’nın şu çarpıcı sonuçlarına dikkat çekti:
“Türkiye’de, “Yönetici olsam epilepsi hastası olduğunu öğrendiğim birini işe almam” diyen 9 milyon kişi var.
Kendisi veya birinci derece yakınlarının epilepsi hastası biriyle evlenmesini istemeyenlerin sayısı: 15 milyon.
Epilepsi nöbeti geçiren birine nasıl müdahale edileceğini bilmeyen 34 milyon kişi var.
Kendisinin veya birinci derece yakınlarının epilepsi hastası biriyle okul, iş ya da sosyal yaşamda yakın arkadaş olmasına sıcak bakmayanların sayısı: 7 milyon.”
2025'i Mor Alarm yılı ilan ediyoruz
Epilepsiyle ilgili toplumdaki bilgi eksikliğinin ön yargıları körüklediğini vurgulayan Prof. Dr. Bebek, şu çağrıyı yaptı: “Epilepsi Farkındalık Araştırması sonuçları üç yıl önceki çalışmaya göre ümit verici bir tablo çiziyor. Epilepsi farkındalığındaki pozitif değişimde, bu yıl dokuzuncu yılına giren Epilepsi İçin Bak farkındalık kampanyası çok önemli bir rol oynuyor. UCB Pharma’nın koşulsuz desteğiyle yürüttüğümüz Epilepsi İçin Bak farkındalık kampanyası kapsamında, 2025’i ‘Mor Alarm’ yılı ilan ediyoruz. Epilepsi, sadece nörolojik bir sorun değil, aynı zamanda toplumsal bir meseledir. Bu yıl da ön yargılardan kurtulmak, bakış açımızı değiştirmek ve bilgi sahibi olmak için birçok farkındalık çalışması gerçekleştireceğiz” dedi. Prof. Dr. Bebek, kampanyanın bu yılki gönüllü elçilerinin ünlü oyuncular Aybüke Pusat ve Serkay Tütüncü olduğunu duyurdu.
Epilepsi (sara) nedir? Epilepsi öldürür mü?
Epilepsi halk arasında sara olarak bilinen hastalık, beyindeki nöronların paroksismal arızasından kaynaklanan, nöbetlere neden olan bir rahatsızlıktır. Özellikle uzun nöbetler, kalıcı beyin hasarına veya ölüme yol açabilen acil tıbbi durumlardır. Nöbetlere sebep olan epilepsi vakalarında doktor kontrolünde epilepsi ilaçları kullanmak büyük önem taşır.
Epilepsi geçer mi?
Epilepsi, anti epileptik ilaçlarla yaşanan nöbetlerin durdurulmasını amaçlayan ve tedavisi olan bir hastalıktır.
Epilepsi belirtileri nelerdir?
Epilepside sık karşılaşılan belirtiler nöbet adı verilen kol ve bacakta kontrol edilemeyen sallanma, hareketsiz biçimde boş boş bakınma, ses, görüntü, tat veya koku gibi halüsinasyonlar görme ve bilinç kaybıdır. Epilepsi ataklarında dil ısırma, idrar kaybı, çığlık atma ve aşırı salya üretimi gibi belirtilerde eşlik eder.
Nöbet atakları geliştiğini gösteren epilepsi belirtileri şunlardır:
Kontrol edilemeyen sarsılma ve titremeler
Kol ve bacaklarda karıncalanma
Başın ritmik olarak sallanması
Vücudun kaskatı kesilmesi
Çevrede olanlara tepki verememe
Dejavuya kapılmak (daha önce o anı yaşamış gibi hissetmek)
Olağandışı koku ve tat halüsinasyonları
Ani ve hızlı göz kırpmaları
Epilepsi krizlerinde bilinç kaybı, ağızdan köpük gelmesi, diş kenetlemesi, dilin ısırılması da görülür.
Kontrol edilemeyen sarsılma ve titremeler
Kol ve bacaklarda karıncalanma
Başın ritmik olarak sallanması
Vücudun kaskatı kesilmesi
Çevrede olanlara tepki verememe
Dejavuya kapılmak (daha önce o anı yaşamış gibi hissetmek)
Olağandışı koku ve tat halüsinasyonları
Ani ve hızlı göz kırpmaları
Epilepsi krizlerinde bilinç kaybı, ağızdan köpük gelmesi, diş kenetlemesi, dilin ısırılması da görülür.
Epilepsi Neden Olur?
Epilepsi vakalarının büyük bir bölümünde kesin neden belirlenemezken, nedeni saptanabilen epileptiklerde ise sinirleri uyaran durumlar, doğumsal anomaliler, doğum travmaları, kafa travması, beyin damar hastalıkları, tümörler, beyin iltihapları ve aşırı alkol tüketme gibi nedenler söz konusudur. Beyin hücreleri aşırı elektriksel aktivitelere bağlı deşarj olur ve beynin elektriksel fonksiyonlarında yaşanan bu durum nedeniyle tekrar eden nöbetlerin yaşandığı epilepsi hastalığı meydana gelir.
Epilepsiye sebep olabilen diğer nedenler şunlardır:
Demans
Yaş
Kafaya alınan darbeler ve travmalar
Nörolojik sebepler
İnme ve diğer damar hastalıkları
Beyin tümörü
Aşırı alkol ve uyuşturucu kullanımı
Down sendromu gibi genetik faktörler
Bu tip epilepsiler kriptojenik veya idiyopatik olarak adlandırılır. Epilepsi nöbetleri yaşam boyunca herhangi bir dönemde başlayabilir. Epilepsinin en sık görüldüğü dilim ise; 20 yaşından önce özellikle de ilk üç yaş içinde ve ergenlik çağına yakın zamanlardır.
Demans
Yaş
Kafaya alınan darbeler ve travmalar
Nörolojik sebepler
İnme ve diğer damar hastalıkları
Beyin tümörü
Aşırı alkol ve uyuşturucu kullanımı
Down sendromu gibi genetik faktörler
Bu tip epilepsiler kriptojenik veya idiyopatik olarak adlandırılır. Epilepsi nöbetleri yaşam boyunca herhangi bir dönemde başlayabilir. Epilepsinin en sık görüldüğü dilim ise; 20 yaşından önce özellikle de ilk üç yaş içinde ve ergenlik çağına yakın zamanlardır.
Farkındalığı artırmak amaçlanıyor
Her yıl Şubat ayının ikinci pazartesi kutlanan Uluslararası Epilepsi Günü ile, epilepsi konusunda toplumun bilgilendirilmesi amaçlanıyor.
