Rusya ve İran arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik Anlaşması'nın detayları ortaya çıktı
19:31 17.01.2025 (güncellendi: 20:33 17.01.2025)
© Sputnik / Вячеслав Прокофьев
Abone ol
Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması, gelecek beş yıllık dönemler için otomatik uzatma ile 20 yıllığına imzalandı.
Kapsamlı Stratejik Ortaklık Antlaşması'nın metni Kremlin'in resmi internet sitesinde yayımlandı.
Belgede, “Bu Antlaşma onaya tabi olacak ve akit tarafların ilgili iç prosedürleri yerine getirdiklerine dair son yazılı bildirim tarihinden itibaren 30 (otuz) gün sonra yürürlüğe girecek ve müteakip beş yıllık dönemler için otomatik uzatma ile 20 (yirmi) yıl süreyle geçerli olacaktır” cümlesine yer verildi.
Taraflardan birinin saldırıya maruz kalması halinde diğer taraf saldırgana hiçbir şekilde yardım etmeyecek
Kremlin'in resmi internet sitesinde yayımlanan Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması metnine göre, akit taraflardan birinin saldırıya maruz kalması halinde, diğer taraf saldırgan tarafa saldırganlığın devamına katkıda bulunacak herhangi bir yardım sağlamayacak.
Belgede bu hususa ilişkin şu madde yer aldı:
Akit taraflardan birinin saldırıya maruz kalması durumunda, diğer akit taraf saldırgan tarafa saldırganlığın devamına katkıda bulunacak herhangi bir askeri veya diğer türlü bir yardım sağlamayacak ve ortaya çıkan farklılıkların Birleşmiş Milletler Şartı ve diğer uygulanabilir uluslararası hukuk normları temelinde çözülmesini kolaylaştıracak.
Rusya ile İran, terörizm ve diğer tehditlerle mücadelede işbirliği yapacak
Kremlin'in internet sitesinde yayımlanan Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması metnine göre, Rusya ve İran uluslararası terörizm ve diğer zorluk ve tehditlerle mücadelede işbirliği yapacak.
Söz konusu işbirliği belgede şu cümlelerle yer aldı:
Akit taraflar, uluslararası terörizm ve diğer zorluk ve tehditlerle özellikle de aşırıcılık, sınır aşan örgütlü suçlar, insan kaçakçılığı ve rehin alma, yasadışı göç, yasadışı mali akışlar, suç gelirlerinin yasallaştırılması (aklanması), terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının yayılması, yasadışı mal, para ve parasal araç ticareti, tarihi ve kültürel eser kaçakçılığı ile mücadelede ikili ve çok taraflı temelde işbirliği yapacaklardır.
Üçüncü ülkelerin müdahalesine birlikte karşı çıkılacak
Rusya ile İran arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'nın metni Kremlin'in internet sitesinde yayımlandı.
Belgede “Akit Taraflar, ulusal ve güvenlik çıkarlarına karşılıklı saygı, çok taraflılık ilkeleri, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümü, dünya meselelerinde tek kutupluluğun ve hegemonyanın reddedilmesi temelinde devlet politikası izleyecek ve üçüncü tarafların, akit tarafların iç ve dış işlerine müdahalesine karşı çıkacaklardır” cümlesi yer aldı.
Küresel ve bölgesel konularda işbirliği yapma konusunda anlaşıldı
Rusya ve İran, küresel ve bölgesel konularda uluslararası örgütler çerçevesinde istişare ve işbirliği yapma konusunda anlaştı.
Rusya ve İran arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'nın metninde bu husus şu cümleler ile yer aldı:
Uluslararası barış ve güvenliğin korunması hedefleri doğrultusunda akit taraflar, doğrudan ya da dolaylı olarak akit tarafların ortak çıkarları ve güvenliği açısından sorun teşkil edebilecek küresel ve bölgesel konularda, Birleşmiş Milletler ve uzman kuruluşları da dâhil olmak üzere uluslararası örgütler çerçevesinde birbirlerine danışacak ve işbirliği yapacaklardır.
Taraflar üçüncü ülkelerin birbirlerine yönelik yaptırımlarına katılmayacak
Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması metnine göre, Rusya ve İran birbirlerine karşı üçüncü ülkelerin yaptırımlarına katılmaktan kaçınacak ve tek taraflı zorlayıcı tedbirlerin uygulanmamasını garanti edecek.
Söz konusu bu husus anlaşmasının metninde şu cümleler ile ifade edildi:
Akit taraflar, herhangi bir üçüncü tarafın tek taraflı zorlayıcı tedbirlerine, bu tedbirlerin doğrudan ya da dolaylı olarak akit taraflardan birini, bu akit tarafın gerçek ve tüzel kişilerini ya da bu üçüncü tarafın yargı yetkisi altındaki mallarını, diğer akit tarafa yönelik bir akit taraf menşeli malları ve/veya diğer akit tarafın yargı yetkisi altındaki eserleri, hizmetleri, bilgileri, fikri faaliyet sonuçlarını ya da diğer malları, hizmetleri, bilgileri ya da fikri mülkiyet sonuçlarını etkilemesi ya da bunlara yönelik olması halinde, katılmaktan ya da bu tedbirleri desteklemekten kaçınacaklardır.
Uzay alanındaki işbirliğini genişletilecek
Kremlin'in internet sitesinde yayımlanan Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması metnine göre, Rusya ve İran barışçıl amaçlarla araştırma ve uzay araştırmaları alanında etkileşim, görüş alışverişi ve deneyimlerini genişletecek.
Belgede “Akit taraflar, barışçıl amaçlarla araştırma ve uzay araştırmaları alanında etkileşim, görüş alışverişi ve deneyimlerini genişleteceklerdir” ifadesine yer verildi.
Hazar Denizi'nde işbirliği
İki ülke arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'na göre Rusya ve İran'ın, coğrafi bağlantılarının avantajlarını da göz önünde bulundurarak Hazar Denizi'nin tüm ekonomik fırsatlarından yararlanmayı amaçladıkları ifade edildi.
Belgede “Akit taraflar, bölgesel yakınlıklarının ve coğrafi bağlantılarının avantajlarını göz önünde bulundurarak Hazar Denizi'nin tüm ekonomik fırsatlarından yararlanmaya çalışmaktadır” denildi.
Hazar bölgesinde barışın pekiştirilmesi teşvik edilecek
Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'na göre Rusya ve İran Hazar bölgesi, Orta Asya, Transkafkasya ve Orta Doğu'da barış ve güvenliği teşvik etme hususunda anlaştı.
Rusya ve İran arasındaki Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'nın metni Kremlin'in internet sitesinde yayınlandı.
Belgede “Akit taraflar Hazar bölgesi, Orta Asya, Transkafkasya ve Ortadoğu'da barış ve güvenliği teşvik edecek; söz konusu bölgelere müdahaleyi ve üçüncü devletlerin buralardaki istikrarsızlaştırıcı varlığını önlemek için işbirliği yapacak ve dünyanın diğer bölgelerindeki durum hakkında görüş alışverişinde bulunacaklardır” ifadeleri yer aldı.
Rusya ve İran silahların kontrolü konusunda anlaştı
Rusya ve İran arasında imzalanan ve metni Kremlin'in internet sitesinde yayımlanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'na göre Rusya ve İran silahların kontrolü, silahsızlanma ve uluslararası güvenlik konularında işbirliği yapmayı kabul etti.
Belgede “Akit taraflar, taraf oldukları ilgili uluslararası anlaşmalar ve uluslararası örgütler çerçevesinde silahların kontrolü, silahsızlanma, silahların yayılmasının önlenmesi ve uluslararası güvenlik konularında yakın işbirliği yapacak ve bu konularda düzenli istişarelerde bulunacaklardır” cümlesi yer aldı.
Rusya ve İran üçüncü ülkelerden bağımsız bir ödeme sistemi oluşturma konusunda anlaştı
Rusya ve İran üçüncü ülkelerden bağımsız bir ödeme altyapısı oluşturmak amacıyla işbirliği yapma konusunda anlaştı.
Belgede, “Akit taraflar, üçüncü ülkelerden bağımsız modern bir ödeme altyapısı oluşturmak, ulusal para birimlerinde iki taraflı ödemelere geçmek, doğrudan bankalar arası işbirliğini güçlendirmek ve ulusal finansal ürünlerin dağıtımını sağlamak amacıyla etkileşimi geliştireceklerdir” denildi.
'Anlaşma Rusya ve İran münasebetlerinin gelişmesine katkıda bulunacak'
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya ve İran arasında Moskova'da yapılan görüşmelerde varılan anlaşmaların ikili ilişkilerin tüm yelpazesinin geliştirilmesine katkıda bulunacağını söyledi.
Söz konusu anlaşmaya ilişkin Putin, “Mevcut müzakerelerin sonuçlarından memnunuz. Varılan anlaşmaların Rusya-İran münasebetlerinin daha da güçlenmesine katkıda bulunacağından eminim. Elbette imzalanan devletlerarası anlaşma da bu amaca hizmet edecektir” dedi.
