Prof. Dr. Konukman: Türkiye’de ücret itişli değil kâr itişli enflasyon var

“Enflasyonu harekete geçiren neden yanlış teşhis ediliyor. Çünkü siz talep kaynaklı bir enflasyon teşhisi yaparsanız bunun müsebbibi tabii ki ücretliler olur. Ama olay o değil. Talep kaynaklı enflasyon söz konusu değil. Enflasyonun itici gücü yüksek kârlar. Literatürde buna ‘kâr itişli enflasyon’ deniyor, ücret itişli değil. Asgari ücrete yapılan yüzde 1’lik artış TÜFE üzerinde 007 oranında etki yapıyor. Asgari ücret yüzde 30 arttığına göre kısa dönemde TÜFE’ye yüzde 2.1 puanlık bir etki yapıyor. Uzun vadede ise etki yüzde 0.12 oluyor. Bu neyi gösteriyor? Yapılan ücret zamları asgari ücrete çok az bir etkide bulunuyor.”

“İnsan onuruna yakışmayacak bir zam yapıldı. Bu bir iktisadi mesele olmaktan çıktı demiştik zaten. Hayatın gerçekleriyle de uymuyor. Asgari ücretlinin çoğu kiralık evlerde oturuyor. Aralık ayında yüzde 60.56’lık bir kira zammıyla karşılaşmışlardı, kontratı Ocak’ta bitenler bu ay karşılaşacak. Yeniden değerleme oranı 43.93 olmasıyla bütün maktu vergilerde, trafik cezalarında, aklınıza ne gelirse zamlandı.“

“Devlet kendi vergi gelirine yüzde 46.5 zam yapıyor. Ama asgari ücretliye gelince yüzde 30. Bu devlet ciddiyetinin de bozulduğu anlamına geliyor. Devlet üç tane enflasyon kategorisi kullanmış oluyor burada. İstediğini kullanıyor. Bütün bunlar çifte standartlar içerisinde olan bir iktidarı bize gösteriyor.”

“Asgari ücret konusunda ‘Bütçe müsait değil’ de denemez. Çünkü asgari ücret özel sektörü ilgilendiriyor. Kendisi bunu söyledi zaten ‘Elini tutan yok. Ben en düşük rakamı açıkladım. İsteyen daha üstü zam yapsın’ dedi. Madem bütçeden 1 kuruş çıkmıyor o zaman şunu yap; insan onuruna yakışır bir ücret belirle, sermaye kesimine ‘pamuk eller cebe’ de. Ama bunu yapmıyor. Çünkü sermayeye karşı çok duyarlı. Bu örnek de iktidarın sınıfsal tercihinin sermayeden yana olduğunu gösteriyor.”

“Kamu kesimi hala geçmiş enflasyona göre fiyatlama yapıyor. Öngörülen enflasyona göre yapmıyor. Yani OVP’yi, Mehmet Şimşek’i, Erdoğan’ı dinlemiyor. Gerçekleşen enflasyona göre zam yapıyor. Nitekim en son faiz kararında şu ifade aynen duruyor; ‘Kamu ve özelde fiyatlama davranışlarının riski devam ediyor’ diyor. Bu risk devam ediyorsa demek ki kamu ve özel fahiş zamlar yapıyor demektir. Bunu itiraf ediyorsun.”