Uzmanı şarj bataryaları konusunda uyardı, patlamaların sebebini anlattı: 'Gece şarja takılı bırakmayın'
© İHA / BEDİRHAN GÖKSU-AW283587
Abone ol
Elektrikli araç ve cihazların sürekli şarj edilmesi gerekiyor. Ancak kullanılan gereçlerin kalitesi ve bakımı kritik önemde. İstanbul'da 19 yaşındaki gencin bisiklet bataryası patlaması sonucu hayatını kaybetmesi, cihazların kullanımı konusuna dikkat çekti. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Canan Akın, bataryaların neden patladığını açıkladı.
Elektrikli araç ve cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte batarya patlamaları, büyük bir güvenlik tehdidi oluşturuyor.
Geçtiğimiz günlerde İstanbul Sarıyer’de 19 yaşındaki Mehmet Gökay Odabaş, elektrikli bisikletinin bataryasının şarjdayken patlaması sonucu yaşamını yitirdi. Bu olay, batarya güvenliği ve kullanım hatalarıyla ilgili soru işaretlerini yeniden gündeme getirdi. Peki bu patlamalar neden gerçekleşiyor?
Elektrikli bisikletin şarjı patladı, yangında öldü
İstanbul Sarıyer’de 19 yaşındaki Mehmet Gökay Odabaş’ın elektrikli bisikletinin bataryası şarjdayken patladı. Patlama sonucu çıkan yangında, uyuduğu sırada yoğun dumana maruz kalan Odabaş zehirlenerek bayıldı. Olay yerine sevk edilen itfaiye ekipleri yangını söndürürken, Odabaş sağlık ekiplerince hastaneye kaldırıldı. Yaklaşık bir hafta süresince yoğun bakımda tedavi gören genç, yapılan tüm müdahalelere rağmen beyin ölümü gerçekleşerek hayatını kaybetti.
Bataryalar neden patlıyor?
Milliyet'e konuşan İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Canan Akın, “Elektrikli bisiklet bataryalarının patlamaları, sık karşılaşılan bir güvenlik sorunu haline geldi. Bu tür kazalar, genellikle bir dizi faktörün birleşimi sonucu yaşanıyor” dedi ve şöyle devam etti:
"Öncelikle, bataryaların kalitesi büyük bir rol oynuyor. Düşük kaliteli ya da sahte bataryalar, güvenlik standartlarına uymadıkları için daha fazla risk taşır ve genellikle daha çabuk arıza yapar. Ayrıca, bataryaların yanlış kullanımı da patlama riskini artırabilir; aşırı şarj, uyumsuz şarj cihazları kullanmak ya da bataryaları uygun olmayan koşullarda depolamak, bunlar arasında yer alıyor. Her şeyden önemlisi elektrikli bisiklet bataryaları belirli bir sıcaklık aralığında çalışmak üzere tasarlanıyor. Bu nedenle aşırı ısınma, bataryaların yapısını zayıflatabilir ve patlama tehlikesi oluşturabilir. Bir diğer önemli faktör ise bataryaların yaşıdır; zamanla eskiyen bataryalar daha fazla enerji kaybediyor ve bu da güvenlik sorunlarına yol açıyor."
Elektrikli scooterların patlama riski
Elektrikli bisiklet ve scooter bataryaları arasında bazı benzerlikler bulunsa da yapı ve kullanım açısından belirgin farklılıklar olduğuna da dikkat çeken Canan Akın, bu farklılıkların patlama ve yangın risklerini etkileyebileceğinin altını çizdi.
Akın, “Elektrikli scooterlar, genellikle daha küçük bataryalara sahip olsa da aşırı ısınma ve düşük kaliteli bataryalar nedeniyle patlama riski taşıyabilir. Bu tür cihazların şarj edilmesi sırasında gözetim altında tutulması, sıcak veya nemli ortamlarda depolanmaktan kaçınılması gerekiyor” dedi.
Telefon ve tabletlerde patlama riski
“Batarya patlama riski, yalnızca elektrikli bisiklet ya da scooter’larda değil, pek çok farklı elektrikli cihazda da yaşanabilir” diyen Canan Akın, “Ancak bazı cihazlar, özellikle kullanım koşulları ve batarya yapılarına bağlı olarak daha yüksek risk taşır. Bu cihazlardan ilki akıllı telefonlar ve tabletler” dedi. Akın, şu önemli bilgilerin altını çizdi:
"Küçük, yüksek kapasiteli lityum-iyon bataryalar kullanan bu cihazlar, aşırı ısınma, darbe veya şarj sırasında aşırı voltaj gibi durumlarla karşılaştıklarında patlama riski taşır. Güvenliği sağlamak için, orijinal ve onaylı şarj cihazları kullanmak, cihazları aşırı sıcak ortamlarda bırakmamak ve batarya şiştiğinde veya aşırı ısındığında cihazı kullanmayı bırakmak önemli. Bir diğer yüksek riskli cihaz ise dizüstü bilgisayarlar. Bu cihazlar da lityum-iyon bataryalar kullanır ve uzun süreli yüksek performans gerektiren işlemler sırasında aşırı ısınma riski taşır. Bu tür cihazları düz, sert bir yüzeyde kullanmak ve hava akışını engellememek, batarya durumunu izlemek ve eski bataryaları zamanında değiştirmek güvenliği artıran önlemler arasında yer alıyor."
'Telefonu gece şarjda bırakmayın'
Çoğu kişi gece uyurken telefonunu şarjda bırakıyor. Bu durum patlama riskini de artırıyor mu?
Bunun yapılan en büyük hatalardan biri olduğunu söyleyen Canan Akın, “Elektronik cihazların özellikle de cep telefonlarının aşırı ısıyla karşı karşıya kaldığında patlayıp yangın çıkmasına sebebiyet vermesinden dolayı gece yatarken telefonun şarjda bırakılmaması gerekiyor. Ayrıca, telefon şarjdan çıkarılana kadar cihaz aşırı ısınmışsa, piroforik yani kolay tutuşan madde haline geliyor. Piroforik maddeler, karışımlar ve çözeltiler hava ile temas ettiğinde birkaç dakika içerisinde tutuşan maddelerdir. Şarjdan çıkarılsa bile aşırı ısınmış madde hava ile temas ettiğinde yanma gerçekleşir” dedi.
