Rus uzman: Türkiye’nin ŞİÖ'ye katılılımı uluslararası statüsünü artırır
Abone ol
Rus uzman Vladimir Yevseyev, Türkiye’nin ŞİÖ üyeliğinin potansiyel olarak mümkün olduğunu, ancak Çin-Türkiye ilişkilerindeki hassas durumun Türkiye'nin örgüte olası katılımının zamanlamasını etkileyebileceğini belirtti.
NATO üyesi olan Türkiye'nin ŞİÖ’ye katılma şansını değerlendiren Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Genel Sekreteri Zhang Ming, örgütün yeni üye kabulünde tüzük ilkelerine dayandığını belirterek, ŞİÖ'nün temel prensibinin üçüncü tarafları hedef almamak olduğunu vurguladı.
Moskova merkezli Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Ülkeleri Enstitüsü ŞİÖ Avrasya Entegrasyonu ve Kalkınma Bölümü Başkanı askeri uzman Vladimir Yevseyev, Türkiye'nin ŞİÖ'ye katılma olasılığını Sputnik’e değerlendirdi.
Yevseyev, Türkiye'nin başlangıç olarak ŞİÖ'ye gözlemci devlet statüsünde katılma şansına sahip olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:
“Ankara 2022 yılından bu yana örgüte katılma niyetini dile getiriyor. Türkiye'nin ŞİÖ'ye girişi potansiyel olarak mümkün; bu ülke gelişmiş bir ekonomiye sahip ve Türkiye ile ŞİÖ üyesi ülkelerin çıkarları, en azından uluslararası terörle mücadelede yakın. ŞİÖ Genel Sekreteri'nin de belirttiği gibi örgütün temel amacı, ŞİÖ üyesi ülke ve halkların yararına iş birliği yapmak, dünya çapında barışı korumak ve insani alanda etkileşimdir. Bütün bunların Türkiye'nin ilgisini çektiğini sanıyorum. Başlangıç olarak Ankara'nın gözlemci statüsü alacağını düşünüyorum.”
Uzman, Çin-Türkiye ilişkilerindeki hassas durumun Türkiye'nin ŞİÖ'ye olası katılımının zamanlamasını etkileyebileceğine dikkat çekerek, şu değerlendirmede bulundu:
“Burada ince bir anlam olduğunu belirtmek isterim. ŞİÖ Genel Sekreteri şahsında Çin'in, Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Türkiye'de yaşayan Uygurlara destek konusunda Ankara’dan bazı tavizler vermesini istediğini düşünüyorum. Potansiyel olarak Türkiye'nin ŞİÖ'ye girişi mümkün, ancak Çin-Türkiye ilişkilerinin şu anda sorunsuz olmadığını anlamak gerekir, dolayısıyla Türkiye'nin katılımı biraz zaman alacak ve muhtemelen bazı adımların atılmasını gerektirecek.”
Ankara'nın ŞİÖ'ye katılımının hem örgütün kendisi hem de Türkiye için faydalı olacağına vurgu yapan uzman, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye ŞİÖ'ye katıldığında uluslararası ağırlığını ve statüsünü mutlaka artıracaktır. Ayrıca Türkiye'nin BRICS'e üye olmasının da ekonomik açıdan çok faydalı olacağını düşünüyorum. Üstelik BRICS, ŞİÖ gibi bir örgüt değil, bir birlik, yani daha özgür bir yapı. ŞİÖ'nün faydalarına gelince; Türkiye'nin örgüte girmesi elbette örgütün de yararına olacaktır. İran şu anda ŞİÖ üyesi. Tabii ki, Türkiye, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi diğer Ortadoğu devletlerinin de örgüte katılması harika olurdu. Elbette Türkiye'nin NATO üyesi bir ülke olduğu gerçeğini de unutmamak gerekiyor. Ancak öte yandan ŞİÖ, askeri-siyasi bir ittifak olmadığını, ŞİÖ'deki tüm askeri işbirliklerinin terörle mücadele amaçlı olduğunu en başından beri ifade etmiştir.”
Şanghay İşbirliği Örgütü, 2001 yılında Çin, Rusya, Kazakistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan liderleri tarafından kuruldu. Hindistan ve Pakistan 2017'de, İran 2022'de ve Belarus da 2024'te örgüte katıldı. Böylece ŞİÖ'nün 10 daimi üyesi, 14 diyalog ortağı (Türkiye dahil ülke) ve 2 gözlemci devlet (Afganistan ve Moğolistan) bulunuyor.
