‘İsrail’in Şam’da İran’ı vurması kırılma noktası. Ortadoğu savaşı riski var’

“İngilizce’de ‘Kusursuz Fırtına’ diye bir tabir var. Süreç kontrolden çıkabilir. Lübnan karışık bir dosya. Çünkü Lübnan’daki farklı etnik ve dini bölünmelerin hepsi birer grup içinde hareket ediyor. Oldukça ciddi bir jeopolitik güç mücadelesi var. Zaten Lübnan’da olası bir çatışma, birçok aktörün bu işe dahil olacağını bize gösterecek. İran’ın, Rusya’nın, Fransa’nın, ABD’nin ve belki Türkiye’nin dahil olacağını görebiliriz. Lübnan’daki Sünni Müslümanların liderliği konusunda Türkiye’ye bir çağrı olmuştu son dönemlerde. Çok karışık ve karmaşık bir yere gidiyoruz. Tabii Hizbullah’ın dahil olması, İsrail açısından oldukça maliyetli. İsrail’in kuzeyi de artık yoğun bir Hizbullah askeri saldırısı altında. İsrail yeni bir savaşa girmiş olacak. Belki de hakiki bir savaş başlamış olacak İsrail açısından. O aşamada mıyız şu anda? Ben tam olarak o aşamada olduğumuzu düşünmüyorum. Amerikalılar, Lübnan’da başarılı davrandı. Hizbullah üzerinde ağırlık oluşturmak için eski Lübnan istihbarat şefiyle müzakereler yürütüldü. Doğal gaz konusunda da aynı isimle müzakereler yürütülmüştü.

Tabii Refah’a olan operasyon ne olacak? Sonucu ne olacak? Cevaplanmamış parametreler bunlar. Bir anda düğüm çözülebilir ve bölge gerçekten kendisini küresel bir askeri hareketliliğin ortasında bulabilir. Bu riskleri taşıyoruz. Hatta 3. Dünya Savaşı’nın kapısının aralanıp aralanmadığına dönük analizler okuyoruz. Abartılı olsa da... Donmuş çatışmalar var. Onların da bir anda sıcak çatışmaya dönüşmesi ihtimali bölgesel ve küresel aktörleri yeniden işin içine sokabilecek düzeyde. İsrail’in Suriye’deki İranlı hedeflere yönelik saldırıları ciddi bir kırılma yaratacak, bunu söyleyebilirim.”

“İsrail içerisinde erken seçim çağrıları var. Bu çağrıların en önde gideni de Gantz tarafından yapıldı. Bu senenin sonuna doğru bir erken seçim planı var. Yeni bir hükümet kurulmasını ve müzakerelerin o hükümetle yürütülmesini arzuluyorlar. İsrail’de zaten iç ayrışmaların temel noktası, dindarların askere alınmaması ile gündeme gelen tartışmalar. İsrail siyasetinde hükümetlerin kurulup düşmesi çok kolay. Küçük partilerin hükümetler üzerinde ağırlıkları var. Onlar hükümetten çekildiği anda otomatik olarak sistem kendisini erken seçime götürüyor. Zaten bu küçük partilerin en önemlileri dindar partiler. Onların da talepleri askerlikten muaf olmak. Son yıllarda çok tartışılan bir mesele bu. İsrail yeniden o patikaya girmiş gibi gözüküyor. O da kendisi açısından aşılması zor bir şey.

Hafta sonunda gördük. İstifası için Netanyahu’nun konutu önünde toplanan devasa bir kalabalık vardı. İsrail siyaseti çok hareketli ve hararetli. Bu da hükümetin büyük askeri operasyonlar yapmasını zorlaştırıyor. Şu anda İsrail’de ulusal mutabakat sağlamamış bir irade var. Bunu görmemiz lazım. Çünkü Netanyahu’nun oyu her geçen gün azalıyor. Doğal tabanını konsolide etse de büyük çaplı bir savaşa girmesi çok zor. İsrail’de büyük savaşlardan önce bir milli mutabakat hükümeti kurulur ki ulusal seferberlik daha kolay olsun. Netanyahu şu anda bunu tam başarabilmiş değil. Seçim başarısını tamamen kutuplaştırma üzerine kurmuş bir liderden bahsediyoruz. İsrail siyaseti şu anki tabloda böyle büyük bir savaşı yönlendirebilecek gibi durmuyor.”