'Mavi ve gri yakalıların maaşları, beyaz yakalıları yakalayacak ve belki de geçecek'

“24 Saatte İş temelinde mavi ve gri yaka, yani hizmet sektörü ile sanayide, çalışanları ve şirketleri buluşturan bir platform. Şirketler aradıkları personeli sistemimize giriyor. Kurguladığımız yapay zeka sistemi de en doğru ilanı en doğru adayla buluşturuyor. Yaklaşık 7 yıldır bu işi yapıyoruz. Sistemimizde 4,5 milyondan fazla kayıtlı aday ve 220 bin tane şirket var. Bugün Türkiye’de akıllı telefonu olan kitle, şehirleşmiş bölgelerde yüzde 85 oranında. Yani 100 insandan 85 tanesinin akıllı telefonu ve interneti var. Telefonu kullanmayı da çok iyi biliyorlar. Her türlü uygulamayı indirip ihtiyaçlarını karşılayabiliyorlar. Biz, teknoloji hazırlılık konusunda dünyadaki öncü ülkelerden bir tanesiyiz. Meksika’da da ofisimiz var. Orada da cep telefonuna sahip olma oranı çok yüksek. Fakat Türkiye’de akıllı cep telefonunu akıllıca kullanma çok daha ileride. Biz bu konuda Batılı ülklere taş çıkaracak bir seviyedeyiz. İnsanlar gerçekten bizde cep telefonunu kurcalayıp, araştırmalar yapıp telefonlarını en verimli şekilde nasıl kullanacaklarını biliyor. İş aramak da bunun bir parçası. Gerektiğinde buna uygun bir uygulama bulup indiriyorlar. Davranış biçimine bakarsak, uygulama kullanımında beyaz yaka ile mavi yaka arasında hiçbir fark yok. Endüstride de belli standartlar oluştu. Bizim uygulamamızın Instagram’a benzediğini söylüyorlar. Bu endüstri standartları sayesinde en uygun adayların en uygun işe ulaşmasını sağlıyoruz.”

“Evet, mavi yakalıların maaşlarının ileride beyaz yakaları geçeceğini öngörüyoruz. Geçmişte 15 yıl ekonomist olarak çalıştım finansal firmalarda ve yatırım bankalarında. Şirket kurucusu şapkamı çıkarıp ekonomist şapkamı takıp öne attığım bir tez bu. Aslında arka plana bakarsak bugün bazı eğilimler gözlemliyoruz. Sadece geleceğe dönük düşünmüyoruz. İki yıl öncenin verisiyle bugünü karşılaştırıyoruz. İki yıl önce ortalama bir beyaz yakalının aldığı ücret, asgari maaşın 3-3,5 katı arasındaydı. Bugün 2-2,5 katı arasına geriledi. Mavi yakaya bakarsak, iki yıl önce ortalama bir mavi yakalı işçi asgari ücret alıyordu. Bugün asgari ücretin 1,5 katı konuşulmaya başlandı. Sırf şu iki yıllık eğilimden gördüğümüz üzere aradaki makas kapanıyor. İşsizlik artık bir beyaz yaka sorunu haline geldi. Hizmet sektöründe veya sanayide çalışmak isterseniz çok fazla iş var. İşverenler de eleman bulamamak konusunda büyük sıkıntılar çekiyor. Beyaz yakaya bakarsanız devamlı başvurular geliyor. Ben şirketlerin insan bulamadığını söylediğini düşünmüyorum. Bizim sistemde ortalama başvurulara bakarsak beyaz yakaya ciddi bir talep var. Fakat hizmet sektöründe ve sanayide insan bulmak daha zor. Nüfusun çoğunun beyaz yakaya yöneldiğini fakat asıl işlerin mavi ve gri yakada olduğunu görüyoruz.”

“Tabii ki vasfa göre ayrışma olacaktır mavi ve gri yaka içinde. Ama ortalamaya bakarsak, beyaz yaka ile maaşlar yakınlaşacak. Bir fabrikayı ele alalım. Orada çok ciddi bir skala var. Hepsine mavi yaka deyip geçmemek lazım. Bir CNC operatörü mesela, asgari maaşın dört-beş katı ücret alır bugün. Fakat fabrikada depoda çalışan bir işçi asgari ücretin 1,5 katı maaş alır. Ama günün sonunda bu mesleklerin çoğu yapay zeka ve otomasyondan zarar görmeyecek işler. Eğer otomatize edilebilseler çoktan edilmişlerdi. İki el, iki göz, iki kol gerekiyor bu işlere. Bu işler için personel bulmak da giderek zorlaştığı için ücretler yukarı gidiyor. Öte taraftan herkes masa başı iş istiyor. İyi bir üniversiteden mezun olanlar, masa başı iş hak ettiklerini düşünüyor. Fakat her yıl bu ülkede 1 milyon kişi üniversiteden mezun olup masa başı iş istiyor. Fakat böyle bir istihdam yok. O tarafta talep artıyor ve arz kısıtlı. Diğer tarafta da talep düşüyor ama arz artıyor. Bu yüzden bir dengesizlik oluştu. Beyaz yakanın artık işsizlik sorunu olduğunu ve maaşların birbirine yaklaşacağını düşünüyoruz. Burada aslında mavi yakaya ilginin mevsimsel şekilde artacağını düşünüyoruz. Üniversite mezunları işsiz kalınca bu işlerle ilgilenmek isteyebilir. Ama kalıcı bir şekilde bu işle ilgilenmeyecekleri için uzun vadeli trendlerin değişeceğini söylemek çok zor.”