https://anlatilaninotesi.com.tr/20240222/rus-uzman-turkiyedeki-merkez-rus-gazina-yesil-isik-yakacak-1080998757.html
Rus uzman: Türkiye’deki merkez Rus gazına yeşil ışık yakacak
Rus uzman: Türkiye’deki merkez Rus gazına yeşil ışık yakacak
Sputnik Türkiye
Rus uzman Aleksandr Amiragyan, Türkiye'de bir gaz merkezinin oluşturulmasının Rusya'nın Avrupa'ya gaz ihracatını artırmasına yardımcı olacağını söyledi. 22.02.2024, Sputnik Türkiye
2024-02-22T16:07+0300
2024-02-22T16:07+0300
2024-02-22T16:07+0300
avrupa'da enerji krizi
rusya
türkiye
enerji
doğalgaz
doğalgaz boru hattı
sıvılaştırılmış doğal gaz (lng)
lng
kremlin
ankara
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e7/08/17/1074855084_0:0:865:486_1920x0_80_0_0_c7ca04ef129df3ac742c5c7e915bb2d2.jpg
Rusya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yakıt ve Enerji Kompleksi Ekonomi Bölüm Başkanı Aleksandr Amiragyan, Sputnik’in Türkiye'de kurulacak doğalgaz merkezine ilişkin sorularını yanıtladı.Rusya, Türkiye ile doğalgaz santrali projesini görüşüyor. Bir buçuk yılda konsept nasıl değişti?Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ekim 2022'de Türkiye'de bir gaz merkezi kurulmasını önerdi. Kuzey Akımı gaz boru hatlarının patlatılmasından iki hafta sonra, Rus doğalgazının kaybedilen hacminin Karadeniz bölgesine taşınması fikrini ortaya attı. O zamandan beri proje üzerindeki çalışmalar Gazprom ile Türk tarafı arasında çoğunlukla kapalı kapılar ardında yürütüldü. Resmi bilgiler Rusya ve Türkiye liderleri arasındaki görüşmelerin ardından ortaya çıktı, ancak o da sadece bildirim niteliğindeydi. Türk tarafı, esas olarak mevzuat değişiklikleriyle ilgili olarak merkezin faaliyete geçmesi için iç pazarı kuruyor. Geçtiğimiz yılın eylül ayında Gazprom'un bir merkez oluşturulmasına yönelik yol haritası taslağını Türk Botaş'a teslim ettiği öğrenildi. Ancak şirket önerilen yaklaşımları kamuoyuna açıklamadı.Merkezin oluşturulması çerçevesinde Rus yetkililer, Türkiye'de Avrupa odaklı bir elektronik gaz ticaret platformunun oluşturulması ve daha sonra ihracatın Türkiye üzerinden Avrupa'ya genişletilmesini öngören iki ana konuyu önceliyor. Şu anda Moskova ve Ankara bir merkez oluşturma yönünde yaklaşımlar geliştiriyor. Aynı zamanda Avrupa'daki diğer gaz tedarikçilerinin ve tüketicilerinin de sürece dahil edilmesi gerekli olabilir. Avrupalıalıcıların hem ticaret platformunun işleyişine ilişkin genel parametreleri hem de üzerinde oluşacak fiyatı bilmesi gerektiğinden bu önemli.Rusya’nın Türkiye’de bir gaz merkezi kurma konusundaki temel çıkarı nedir?Böyle bir merkezin oluşturulması, Rusya'nın Türkiye ve Avrupa'ya boru hattı üzerinden daha fazla sıvılaştırılmış gaz ihraç etmesine yardımcı olacak. Birincisi, Türkiye üzerinden Avrupa'ya gaz arzının mevcut miktarının korunmasına olanak tanıyacak. Gaz, Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Bosna-Hersek, Yunanistan, Kuzey Makedonya ve Romanya'ya uzun vadeli sözleşmelerle gidiyor. Ancak siyasi nedenlerden dolayı Avrupalılar yavaş yavaş alternatif tedarikçilere yönelebilirler. Özellikle de, bölgedeki kıyı ülkelerine LNG tedarikinin artması ve daha fazla şebeke gazı tedariki nedeniyle. Oysa merkez, satın alınan gazı kişisellikten arındırabilir. Bu, gazın fiziksel olarak Rusya'dan gelebileceği, ancak yasal olarak merkezden satın alınacağı ve menşeinin alıcı için önemli olmadığı anlamına geliyor. İkincisi, Gazprom yalnızca gaz pompalamayı sürdürmekle kalmayacak, aynı zamanda hacmini de artırabilecek. Rusya'dan Türkiye'ye iki boru hattı sistemi gidiyor; Mavi Akım ve Türk Akımı, ancak bunlar tam kapasiteyle çalışmıyor. Birincisinin tasarım kapasitesi 16 milyar metreküp, ikincisi ise 31.5 milyar metreküp. Rusya bu boru hatları aracılığıyla 2022 yılında Türkiye ve Avrupa'ya yaklaşık 34 milyar metreküp gaz ihraç etti. Böylece yıllık arz yaklaşık 10-15 milyar metreküp artırılabilecek.Türk yetkililer, Karadeniz'deki münhasır ekonomik alan sınırları dahilindeki büyük rezervler de dahil olmak üzere ülkedeki gaz üretimini artırma planlarını açıkladı. Bu, Rusya ile ortak gaz projesinin uygulanmasını nasıl etkileyebilir?Türkiye, ülkedeki gaz üretimini artırmayı ve kendi yakıtıyla daha fazla iç talebi karşılamayı planlıyor. Yakın zamana kadar ülke tamamen gaz ithalatına bağımlıydı; kendi üretimi ihtiyacının yüzde 1'inden azını karşılıyordu. Ancak son yıllarda çok sayıda büyük yatak keşfedildi ve toplam kanıtlanmış rezervin 700 milyar metreküp olduğu tahmin ediliyor. Bunlardan en büyüğü 500 milyar metreküpten fazla rezerve sahip Karadeniz'deki Sakarya sahasıdır. 2022 yılında sahadan deniz gaz boru hattı devreye alındı ve 2023 yılında üretime başlandı. Projenin ikinci aşamasının hayata geçirilmesiyle 2028 yılına kadar Türkiye, yıllık üretimi 14-15 milyar metreküpe çıkarmayı, yani ülkedeki gaz tüketiminin yaklaşık yüzde 30'una çıkarmayı planlıyor. Planların uygulanması, Türkiye'ye gaz arzı ve ithalat hacimlerindeki durumu önemli ölçüde değiştirebilir. Ankara'nın Rus gazı tüketimini azaltması halinde, bu durum doğrudan veya takas mekanizmaları yoluyla Avrupa'ya ihracat için ilave yakıt hacimlerini açığa çıkarabilir.Rus LNG endüstrisine faydaları nelerdir?Avrupa'da Rus LNG'sine yaptırım uygulanması halinde merkez, tedarik yollarının yeniden yönlendirilmesiyle kısmi bir çözüm haline gelebilir. Rus LNG'si Türkiye'ye, oradan da boru hatlarıyla Avrupa'ya gidebilir. Ancak tüm hub işletim seçeneklerinde sınırlamalar vardır. Asıl mesele, Türkiye ile Güneydoğu Avrupa'nın komşu ülkeleri arasındaki mevcut boru hattı kapasitesinin yüksek düzeyde yoğun olmasıdır. Arzın önemli ölçüde artması için genişletilmeleri gerekir. Ayrıca gelecekte Avrupa'nın bu bölgesindeki gaz talebinin ne olacağı da belirsiz. Büyüme potansiyeli var ama büyük ölçekli olması pek mümkün değil. Gazın Türkiye üzerinden Güneydoğu Avrupa ülkelerine ve bölgenin daha uzak bölgelerine taşınmasına yönelik altyapı olanağı, soruları gündeme getiriyor. Aynı zamanda AB yetkilileri Güney Gaz Koridoru'na ve gazın geçiş yakıtı olarak kullanılmasına olumlu bakıyor. Bu da, Avrupa'da altyapının genişletilmesine yeşil ışık yakıyor.Projeye hangi ülkeler satıcı olarak katılabilecek?Tedarikçiler öncelikli olarak Türkiye'ye doğalgaz boru hatlarıyla bağlanan ülkelerden gaz satabilecek. Şu anda bunlar Rusya, Azerbaycan, İran. Şebeke gazının daha sonra satışıyla birlikte Türkiye'ye LNG tedariği de genişletilebilir. Ana tedarikçiler büyük olasılıkla en büyük LNG üreticileri olacak: ABD, Katar, Rusya.Merkezden gazı kim satın alacak?Merkezin ana müşterileri, başta AB ülkeleri olmak üzere Avrupalılar olacak.Proje ne kadar sürede tamamlanacak? Hub'ın maliyeti ne kadar olabilir?Yanıt, projenin uygulanma biçimine bağlı. Elektronik ticaret platformunun başlatılması, taraflar açısından organizasyonel sorunları gündeme getirmekte ve mevzuatın uyumlaştırılmasını gerektiriyor. Geçen Mayıs ayında Türk yetkililer ticarete bir yıl içinde başlamayı planladıklarını açıklamıştı. Bu, 2024 yılında ya bir ticaret platformunun başlatılmasını ya da bu konuda atılımlar yapılmasını beklememiz gerektiği anlamına geliyor. Bu, özellikle mevcut altyapıyı kullanıyorsanız, önemli finansal maliyetler gerektirmeyecektir. Altyapıyı genişletirken parasal ve zaman maliyetleri projenin ölçeğine bağlıdır. Yetkililer yeni gaz boru hatları, terminalleri ve depolama tesisleri inşa etmeye karar verirse bu birkaç yıl alacak. Aynı zamanda, gaz tedarikçileri ve tüketiciler de dahil olmak üzere tüm ilgili taraflar projeyi finanse edebilir. Rusya ve Türkiye'nin yanı sıra merkez aracılığıyla diğer potansiyel gaz tedarikçileri ve tüketiciler de finansmana katılabilir.
https://anlatilaninotesi.com.tr/20240215/ab-rus-gazinin-ukrayna-uzerinden-transit-anlasmasini-uzatmayacak-1080759249.html
rusya
ankara
azerbaycan
iran
macaristan
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
SON HABERLER
tr_TR
Sputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
https://cdn.img.anlatilaninotesi.com.tr/img/07e7/08/17/1074855084_108:0:756:486_1920x0_80_0_0_fa21fb10af0262792c3b76d33de8bb31.jpgSputnik Türkiye
feedback.tr@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
rusya, türkiye, enerji, doğalgaz, doğalgaz boru hattı, sıvılaştırılmış doğal gaz (lng), lng, kremlin, ankara, azerbaycan, iran, macaristan
rusya, türkiye, enerji, doğalgaz, doğalgaz boru hattı, sıvılaştırılmış doğal gaz (lng), lng, kremlin, ankara, azerbaycan, iran, macaristan
Rus uzman: Türkiye’deki merkez Rus gazına yeşil ışık yakacak
Rus uzman Aleksandr Amiragyan, Türkiye'de bir gaz merkezinin oluşturulmasının Rusya'nın Avrupa'ya gaz ihracatını artırmasına yardımcı olacağını söyledi.
Rusya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yakıt ve Enerji Kompleksi Ekonomi Bölüm Başkanı Aleksandr Amiragyan, Sputnik’in Türkiye'de kurulacak doğalgaz merkezine ilişkin sorularını yanıtladı.
Rusya, Türkiye ile doğalgaz santrali projesini görüşüyor. Bir buçuk yılda konsept nasıl değişti?
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ekim 2022'de Türkiye'de bir gaz merkezi kurulmasını önerdi. Kuzey Akımı gaz boru hatlarının patlatılmasından iki hafta sonra, Rus doğalgazının kaybedilen hacminin Karadeniz bölgesine taşınması fikrini ortaya attı. O zamandan beri proje üzerindeki çalışmalar Gazprom ile Türk tarafı arasında çoğunlukla kapalı kapılar ardında yürütüldü. Resmi bilgiler Rusya ve Türkiye liderleri arasındaki görüşmelerin ardından ortaya çıktı, ancak o da sadece bildirim niteliğindeydi. Türk tarafı, esas olarak mevzuat değişiklikleriyle ilgili olarak merkezin faaliyete geçmesi için iç pazarı kuruyor.
Geçtiğimiz yılın eylül ayında Gazprom'un bir merkez oluşturulmasına yönelik yol haritası taslağını Türk Botaş'a teslim ettiği öğrenildi. Ancak şirket önerilen yaklaşımları kamuoyuna açıklamadı.
Merkezin oluşturulması çerçevesinde Rus yetkililer, Türkiye'de Avrupa odaklı bir elektronik gaz ticaret platformunun oluşturulması ve daha sonra ihracatın Türkiye üzerinden Avrupa'ya genişletilmesini öngören iki ana konuyu önceliyor. Şu anda Moskova ve Ankara bir merkez oluşturma yönünde yaklaşımlar geliştiriyor. Aynı zamanda Avrupa'daki diğer gaz tedarikçilerinin ve tüketicilerinin de sürece dahil edilmesi gerekli olabilir. Avrupalıalıcıların hem ticaret platformunun işleyişine ilişkin genel parametreleri hem de üzerinde oluşacak fiyatı bilmesi gerektiğinden bu önemli.
Rusya’nın Türkiye’de bir gaz merkezi kurma konusundaki temel çıkarı nedir?
Böyle bir merkezin oluşturulması, Rusya'nın Türkiye ve Avrupa'ya boru hattı üzerinden daha fazla sıvılaştırılmış gaz ihraç etmesine yardımcı olacak. Birincisi, Türkiye üzerinden Avrupa'ya gaz arzının mevcut miktarının korunmasına olanak tanıyacak. Gaz, Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Bosna-Hersek, Yunanistan, Kuzey Makedonya ve Romanya'ya uzun vadeli sözleşmelerle gidiyor. Ancak siyasi nedenlerden dolayı Avrupalılar yavaş yavaş alternatif tedarikçilere yönelebilirler. Özellikle de, bölgedeki kıyı ülkelerine LNG tedarikinin artması ve daha fazla şebeke gazı tedariki nedeniyle. Oysa merkez, satın alınan gazı kişisellikten arındırabilir. Bu, gazın fiziksel olarak Rusya'dan gelebileceği, ancak yasal olarak merkezden satın alınacağı ve menşeinin alıcı için önemli olmadığı anlamına geliyor.
İkincisi, Gazprom yalnızca gaz pompalamayı sürdürmekle kalmayacak, aynı zamanda hacmini de artırabilecek. Rusya'dan Türkiye'ye iki boru hattı sistemi gidiyor; Mavi Akım ve Türk Akımı, ancak bunlar tam kapasiteyle çalışmıyor. Birincisinin tasarım kapasitesi 16 milyar metreküp, ikincisi ise 31.5 milyar metreküp. Rusya bu boru hatları aracılığıyla 2022 yılında Türkiye ve Avrupa'ya yaklaşık 34 milyar metreküp gaz ihraç etti. Böylece yıllık arz yaklaşık 10-15 milyar metreküp artırılabilecek.
Türk yetkililer, Karadeniz'deki münhasır ekonomik alan sınırları dahilindeki büyük rezervler de dahil olmak üzere ülkedeki gaz üretimini artırma planlarını açıkladı. Bu, Rusya ile ortak gaz projesinin uygulanmasını nasıl etkileyebilir?
Türkiye, ülkedeki gaz üretimini artırmayı ve kendi yakıtıyla daha fazla iç talebi karşılamayı planlıyor. Yakın zamana kadar ülke tamamen gaz ithalatına bağımlıydı; kendi üretimi ihtiyacının yüzde 1'inden azını karşılıyordu. Ancak son yıllarda çok sayıda büyük yatak keşfedildi ve toplam kanıtlanmış rezervin 700 milyar metreküp olduğu tahmin ediliyor. Bunlardan en büyüğü 500 milyar metreküpten fazla rezerve sahip Karadeniz'deki Sakarya sahasıdır. 2022 yılında sahadan deniz gaz boru hattı devreye alındı ve 2023 yılında üretime başlandı.
Projenin ikinci aşamasının hayata geçirilmesiyle 2028 yılına kadar Türkiye, yıllık üretimi 14-15 milyar metreküpe çıkarmayı, yani ülkedeki gaz tüketiminin yaklaşık yüzde 30'una çıkarmayı planlıyor. Planların uygulanması, Türkiye'ye gaz arzı ve ithalat hacimlerindeki durumu önemli ölçüde değiştirebilir. Ankara'nın Rus gazı tüketimini azaltması halinde, bu durum doğrudan veya takas mekanizmaları yoluyla Avrupa'ya ihracat için ilave yakıt hacimlerini açığa çıkarabilir.
Rus LNG endüstrisine faydaları nelerdir?
Avrupa'da Rus LNG'sine yaptırım uygulanması halinde merkez, tedarik yollarının yeniden yönlendirilmesiyle kısmi bir çözüm haline gelebilir. Rus LNG'si Türkiye'ye, oradan da boru hatlarıyla Avrupa'ya gidebilir. Ancak tüm hub işletim seçeneklerinde sınırlamalar vardır.
Asıl mesele, Türkiye ile Güneydoğu Avrupa'nın komşu ülkeleri arasındaki mevcut boru hattı kapasitesinin yüksek düzeyde yoğun olmasıdır. Arzın önemli ölçüde artması için genişletilmeleri gerekir. Ayrıca gelecekte Avrupa'nın bu bölgesindeki gaz talebinin ne olacağı da belirsiz. Büyüme potansiyeli var ama büyük ölçekli olması pek mümkün değil.
Gazın Türkiye üzerinden Güneydoğu Avrupa ülkelerine ve bölgenin daha uzak bölgelerine taşınmasına yönelik altyapı olanağı, soruları gündeme getiriyor. Aynı zamanda AB yetkilileri Güney Gaz Koridoru'na ve gazın geçiş yakıtı olarak kullanılmasına olumlu bakıyor. Bu da, Avrupa'da altyapının genişletilmesine yeşil ışık yakıyor.
Projeye hangi ülkeler satıcı olarak katılabilecek?
Tedarikçiler öncelikli olarak Türkiye'ye doğalgaz boru hatlarıyla bağlanan ülkelerden gaz satabilecek. Şu anda bunlar Rusya, Azerbaycan, İran. Şebeke gazının daha sonra satışıyla birlikte Türkiye'ye LNG tedariği de genişletilebilir. Ana tedarikçiler büyük olasılıkla en büyük LNG üreticileri olacak: ABD, Katar, Rusya.
Merkezden gazı kim satın alacak?
Merkezin ana müşterileri, başta AB ülkeleri olmak üzere Avrupalılar olacak.
Proje ne kadar sürede tamamlanacak? Hub'ın maliyeti ne kadar olabilir?
Yanıt, projenin uygulanma biçimine bağlı. Elektronik ticaret platformunun başlatılması, taraflar açısından organizasyonel sorunları gündeme getirmekte ve mevzuatın uyumlaştırılmasını gerektiriyor. Geçen Mayıs ayında Türk yetkililer ticarete bir yıl içinde başlamayı planladıklarını açıklamıştı. Bu, 2024 yılında ya bir ticaret platformunun başlatılmasını ya da bu konuda atılımlar yapılmasını beklememiz gerektiği anlamına geliyor.
Bu, özellikle mevcut altyapıyı kullanıyorsanız, önemli finansal maliyetler gerektirmeyecektir. Altyapıyı genişletirken parasal ve zaman maliyetleri projenin ölçeğine bağlıdır. Yetkililer yeni gaz boru hatları, terminalleri ve depolama tesisleri inşa etmeye karar verirse bu birkaç yıl alacak. Aynı zamanda, gaz tedarikçileri ve tüketiciler de dahil olmak üzere tüm ilgili taraflar projeyi finanse edebilir.
Rusya ve Türkiye'nin yanı sıra merkez aracılığıyla diğer potansiyel gaz tedarikçileri ve tüketiciler de finansmana katılabilir.