Britanya'nın İngiltere bölgesinde yerel yönetimler, Galler ve İskoçya bölgelerinde özerk yönetimler seçimlerine ilaveten İngiltere'nin Hartlepool milletvekilliği için düzenlenen ara seçimde, iktidardaki Muhafazakar Parti tarihi zafer kazandı. Ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin kalelerinden Hartlepool'da 1974'te seçim bölgesi haline gelmesinden beri ilk kez Muhafazakar Partili milletvekili çıktı.
İşçi Partisi'nin Kuzey İngiltere'deki kaleleri için kullanılan bir terim olan Kırmızı Duvar'ı 2019'daki Brexit soslu genel seçimlerde yıkarak bu bölgelerde bir dizi milletvekili çıkaran Başbakan Boris Johnson'ın liderliğindeki Muhafazakar Parti (Tory), böylece seriye Hartlepool'u da ekledi.
I'm urging everyone in Hartlepool to get out and vote for Jill Mortimer today.
— Boris Johnson (@BorisJohnson) May 6, 2021
She's got a fantastic plan for change to take Hartlepool forward.
So vote Conservative in Hartlepool today. pic.twitter.com/r6gchDhtvn
Çantada keklik olmaktan çıktılar
Tory adayı Jill Mortimer, oyların yüzde 51.88'ini alarak İşçi Partili rakibi Paul Williams'ı açık ara geride bıraktı. 15 bin 529 oy toplayan Mortimer, 8 bin oy alan 589 Williams'a 7 bin oyluk fark attı.
Hartlepool'un yarım asırdır seçtiği ilk Tory vekili, zafer konuşmasında, "İşçi Partisi çok uzun süredir Hartlepool'u çantada keklik gördü" vurgusuyla 'bölge halkının İşçi Partisi politikalarına yeter dediğini ve değişim zamanının geldiğini net biçimde gösterdiğini' dile getirdi.
“I’m incredibly proud of the campaign my team and I have run, it’s based on local issues”
— BBC Breakfast (@BBCBreakfast) May 7, 2021
Jill Mortimer MP is elected as the new Conservative MP in the Hartlepool by-election.https://t.co/xUDwOsjnsQ pic.twitter.com/2CFMlD1rvf
BoJo: Hartlepool Brexit istiyordu, biz de verdik
2016'da Brexit referandumu kampanyasının baş aktörlerinden biri olmasının semeresini önce Tory lideri, ardından Başbakan olarak toplayan Boris Johnson, hem 1 Ocak 2020'de AB'den çıkışı hem de erken ve hızlı aşılamayla pandemi önlemlerinden aşamalı çıkışı gerçekleştirmesinin rahatlığıyla zafer konuşması yaptı.
Binbir skandalın gölgesinde olmasına rağmen kazandığı Hartlepool'a gidip Mortimer ile birlikte kameraların karşısına geçen BoJo, "Hartlepool Brexit istiyordu, biz de işi gördük" mesajını verdi:
"Halk, politikacılardan ihtiyaçlarına ve önceliklerine odaklanmalarını istiyor. Burası Brexit'e oy veren bir yer. Brexit'i tamamladık ve sonrasında başka şeyleri de halletme kabiliyetindeyiz."
İşçi Partisi liderliğine popülizme yönelme çağrısı
Tory, Kırmızı Duvar'daki yerel yönetimleri de kazanıp kazanmadığını görmek için diğer seçim sonuçlarının gelmesi beklerken, İşçi Partisi milletvekili Richard Burgon, Hartlepool milletvekilliğini kaybetmelerini 'inanılmaz hayal kırıklığı' diye niteledi. "Kazanmamız gereken yerlerde geriye gidiyoruz" diyen Burgon, 'İşçi Partisi liderliğinin derhal yön değişikliğine gitmesi' çağrısı yapıp "Buna, manifestomuzda, seçmenlerin büyük çoğunluğunun oy verdiği popüler politikaları desteklemekle başlamalı" tavsiyesinde bulundu.
Incredibly disappointing defeat in Hartlepool.
— Richard Burgon MP (@RichardBurgon) May 7, 2021
We are going backwards in areas we need to be winning.
Labour's leadership needs to urgently change direction.
It should start by championing the popular policies in our recent manifestos - backed by a large majority of voters.
Yeni lidere soğuk duş
İşçi Partili milletvekili Steve Reed de "İnsanlar liderin değiştiğini anlıyor, ama partinin de değiştiğini anlamıyor, çünkü bunu kanıtlamak için yeterince çaba göstermedik" yorumunu yaptı.
İşçi Partisi'nde 2019'daki seçim hezimeti, sosyalist Jeremy Corbyn'in liderlikten istifasına, yerine Sir Keir Starmer'ın gelmesine yol açmıştı.
Dolayısıyla bu seçimler, Keir Starmer için ilk sandık sınavı niteliğinde.
Independent'a konuşan Starmer'a yakın bir kaynak, Hartlepool'un düşmesini "Parti henüz seçmenlerin bize güvenmesine yetecek kadar değişmedi" diye değerlendirdi.
Hartlepool'u 3 kez ziyaret etmişti
Seçim kampanyasında Hartlepool'u 3 kez ziyaret eden Starmer, bu seçimlerdeki olası yenilgilerin 'tüm sorumluluğunu üstleneceğini' söylerken, 'İşçi Partisi'nin seçmenler nezdinde yeniden güven inşa etmek için tırmanması gereken bir dağ olduğundan' söz etmişti.
Corbyn cephesinden sosyalizm vurgusu
Corbyn'i destekleyen kitlesel kampanya grubu Momentum, Hartlepool'daki ara seçimin sonucunu 'felaket' diye niteledi. Momentum yetkililerinden Andrew Scattergood, bundan Starmer'ı sorumlu tutarak "Dönüştürücü bir sosyalist mesaj daha önce Hartlepool'da kazanmıştı, yeniden kazanabilirdi. Starmer'ın solu yalnızlaştırma ve anlamlı politikaların yerine boş klişe laflar etme stratejisi başarısız oldu" dedi.
Gözler İskoçya'da
Brexit mağduru İskoçya'daki seçim sonuçları ise bölgede iktidarda bulunan İskoç Ulusal Partisi'nin ikinci bağımsızlık referandumu talebine ne kadar destek olduğunu ölçmeye yarayacak.