Çeşitli dönemlerde Türkiye'de görev yapan ve bu süreçte Türkçe öğrenen Macaristan'ın Ankara Büyükelçisi Viktor Matis, Twitter'da en çok takip edilen yabancı büyükelçi olmaya giden süreci anlattı. İlk olarak 2005'te geldiği Türkiye'ye, 2007'de 1.5 yıllık bir görev için geldiğini anlatan Matis, bu dönemde beraber çalıştığı Türklerin yabancı dil bilmemesi üzerine Türkçe öğrenmeye başladığını söyledi.
Görevi sonunda döndüğü ülkesinde başladığı ikinci üniversite eğitimi sırasında Türkiye üzerine uzmanlaştığını ve ‘Türkiye Cumhuriyeti Diplomasi Tarihi’ başlıklı bir tez yazdığını kaydeden Matis, "2010'da Türkiye'ye Eğitim ve Kültür Ataşesi olarak atandım. Ardından misyon şefi yardımcısı oldum ve böylelikle 2016 senesine kadar çalıştım" dedi.
Matis, büyükelçi olarak 2019'da tekrar Türkiye'ye atandığını belirtirken 2012'de açtığı Twitter hesabını ise Türkiye görevine başlamadan bir gün önce İskender kebap fotoğrafını paylaşarak kullanmaya başladığını ifade etti.
‘Sadece Ankara'da 3 Türkolog'la birlikte çalışıyorum, iki ticaret ataşemizin ikisi de Türkolog’
Türkçe bilen bir büyükelçi olmanın avantajlarından söz eden Matis, "Bir görüşmeye girdiğinizde Türkçe bilmeyen insanlardan iki kat fazla görüşebiliyorsunuz. Hemen fikir alışverişi oluyor, araya tercüman girmiyor" ifadelerini kullandı.
Macaristan'ın Türkiye'deki büyükelçilik, başkonsolosluk ve kültür merkezlerinde çok fazla Türkçe bilen Türkolog bulunduğunu belirten Matis, "Sadece Ankara'da 3 Türkolog'la birlikte çalışıyorum. İki ticaret ataşemizin ikisi de Türkolog" diye konuştu.
‘Cumhurbaşkan Erdoğan aile planlamasıyla ilgili tavsiyelerde bulundu’
Matis, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da Macar yetkililerle görüşmelerinde tercümanlık yapmış bir diplomat. Bu nedenle Erdoğan'la tanıştığını söyleyen Matis "Macaristan'a döndükten sonra bir çocuğumuz olduğunu öğrenmiş. Aile planlamasıyla ilgili tavsiyelerde bulundu. 3 çocuk demedi ama 'Devam et' dedi. Ben de ona uydum ikinci çocuğumuz burada doğdu" dedi.
Bakan ve devlet görevlileriyle yaptığı konuşmalarda Türkçe bilmesinin artılarını gördüğünü kaydeden Matis, en çok bazı konulara özgü terimlerde zorlandığını şöyle anlattı:
"Benim için ciddi enerji ve konsantre gerektiriyor. Mesela inşaat alanında kelimeleri bilmiyorum. Şu an rezidansımız tadilatta. Elbette doğal olarak ben özel konulara giriyorum ama o kelimeleri bilmeyebilirim. Mesela imar planı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü. Bunları bir yabancı bilmez. Ama görev gereği bunları öğrenmem gerekiyor."
‘Türkçenin benim ana dilim olmadığını insanlar anlayabiliyor, şakalaşarak Trabzonlu olduğumu söylüyorum’
Büyükelçi Matis, büyükşehirlerde çok fazla farklı aksan ve şive duymasa da kendi aksanının yabancı olduğunu ele veren bir unsur olduğunu belirterek, "Çok fazla olmasa da Türkçenin benim ana dilim olmadığını insanlar anlayabiliyor. Bu nedenle şakalaşarak Trabzonlu olduğumu söylüyorum karşı taraf da 'Tamam anladım' diyor. Bu Trabzonlular için çok hoş bir şey olmayabilir ama benim için Trabzon güzel bir sığınak oldu. Her zaman Trabzon'un arkasına koşuyorum" dedi.
Macaristan Dışişleri Bakanlığında 20 ila 30 arasında Türkçe bilen diplomat bulunduğunu, bunun üçünün ise büyükelçi pozisyonunda olduğunu kaydeden Matis, Türkiye'de henüz Macarca bilen bir diplomat olmasa da gelecekte bunun da görüleceğini söyledi.
Bu durumun Macaristan için normal olduğunu dile getiren Matis, "Türkiye uluslararası camiada, bu bölgede, Avrupa'da, Afrika'da, Asya'da ve Türk devletlerinde çok önemli bir aktör haline geldi. Dünyada nerede olursak olalım diplomat olarak Türk bir diplomatla Türkçe görüşmek bizim için faydalı" ifadesini kullandı.
‘Şu anda 35 bin takipçim var’
Büyükelçi Matis, Türkçe bilmesi ve esprili kişiliği yanında Twitter'da da bir fenomen derecesinde takipçiye sahip olmasıyla tanınıyor.
Twitter'ı ‘Kuralları olmayan Vahşi Batı’ olarak nitelendiren Matis, paylaşımlarını çok yüksek oranda Türkçe olarak yapıyor. Bu nedenle kendisine yükselen bir ilgi olduğunu belirten Matis, şunları söyledi:
"Buraya geldiğimde hedefler belirledim. İlk sene sonunda 1000 takipçiye sahip olmak istedim ve dördüncü sene sonunda 10 bin takipçiye sahip olmak istedim. Bu hedefle dördüncü sene sonrasında dünyada ikinci en çok takip edilen Macar büyükelçi olacaktım. Şu anda 35 bin takipçim var. Bununla birlikte hem Macaristan'ın en çok takip edilen büyükelçisi hem de Türkiye'de en çok takip edilen yabancı büyükelçi oldum. Bunlar hiç düşünmediğim şeylerdi. Bu bana olan ilgiyi değil Türkiye-Macaristan arasındaki iyi ilişkiyi, Macaristan'a olan sempatiyi, ilgiyi, bilgi sahibi olma isteğini gösteriyor."
‘Benim en çok sevdiğim yemek İskender’
Yaptığı esprili paylaşımlar için "Bizim işimiz çok sıkıcı" diyen Matis, meşhur İskender kebap paylaşımıyla ilgili de "Benim en çok sevdiğim yemek İskender. Buraya geldiğimde çok yağmurlu bir günde çıktım bir restorana gittim. Türkiye'nin yemek kültürü zaten meşhur, ben de çok seviyorum yemekleri. O zaman (Twitter kullanmaya) bunula başlıyorum diye bunu çektim ama hemen 'Abi yanlış yere gittiniz. İskender Bursa'da yenir, buraya gelmeniz gerekiyor.' dendi" diye konuştu.
Matis, kendisine eleştiriler geldiğini de belirterek, eleştiriler arasında Twitter profil fotoğrafının vesikalığa ya da suçlu fotoğraflarına benzediği gibi ifadelerin yer aldığını söyledi.
Bazen yazım hatası yaptığını da söyleyen Matis, "En son 'Gayet kötü bir hava' yazdım. Biri bana 'Gayet yazarsanız olumlu bir şey yazmanız lazım' dedi. Bunu bilmiyordum. Türkçe derslerini bazen de Twitter'dan alıyorum" ifadelerini kullandı.
‘Macar istihbaratının başına geçeceksin diye korkutuyorlar’
Matis'ten önce Türkiye'de görev yapmış büyükelçiler arasında en çok takipçiye İngiltere'nin eski Ankara Büyükelçisi Richard Moore sahipti. Moore ve Türkçe bilen bir diğer diplomat da Fransa'nın eski Ankara Büyükelçisi Bernard Emie bugün ülkelerinin istihbarat servislerinin başında yer alıyor.
Bu durumun kendisine de hatırlatıldığını anlatan Matis, "Beni, 'Fransız Büyükelçi gizli servisin başına geçti, Moore MI6'in başına geçti. Her ikisi de Türkçe biliyordu. Sen de istihbaratın başına geçeceksin' diye korkutuyorlar" dedi.
Matis, Ankara'da görev yapan büyükelçilerin Ankaralı olduklarını belirterek, Gençlerbirliği ve Ankaragücü'nü tutmaları gerektiğini söyledi. Kendisinin de bir Gençlerbirliği taraftarı olduğunu vurgulayan Matis, kombine bilet alarak maçlara gittiğini ifade etti.
