Yunanistan'da Kathimerini gazetesine verdiği mülakatta Türkiye ile yaşanan deniz odaklı ihtilaflarla ilgili değerlendirmelerde bulunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Ankara ile başlaması beklenen istikşafi (keşif amaçlı) görüşmelerde Atina'nın yapıcı yaklaşım sergileyeceğini söyledi.
'Ankara'nın görüşmelerin gündemini tek taraflı değiştirmesinin baltalama girişimi anlamına geleceği, rotada yeni bir değişikliğe gidilmesine bir tarafın kendi başına karar veremeyeceğinden' söz eden Yunan Dışişleri Bakanı, Türkiye'nin ne Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik adımları atan 2000'lerin başındaki ülke ne de istikşafi görüşmelerin kesintiye uğradığı 2016'daki ülke olduğunu dile getirdi. Ankara'nın son yıllarda 'yayılmacı, yeni Osmanlıcı ve tehditkar' bir siyaset izlediğini iddia etti.
Turkey not the same as in 2000 or 2016, Dendias tells Kathimerini https://t.co/pZqaHZjFxJ pic.twitter.com/Isg8I3a3Te
— Kathimerini English Edition (@ekathimerini) January 10, 2021
'Hasta adam' atfı
Yunanistan'ın Akdeniz'de enerji kaynaklarının çıkarılması konusunda Güney Kıbrıs, İsrail, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile kurduğu işbirliğine Türkiye'nin de katılmasını arzu ettiğinden söz eden Dendias, "Ancak Türkiye bu davranışlarından vazgeçmeli ve her bir ülkenin kabul ettiği gibi anlaşmazlıkların barışçı yollarla çözümünü öngören uluslararası hukuk kurallarına saygılı olmalı" diyerek ekledi:
"100 yıl önce Batı'da hasta adam olarak tanımlanan Türkiye'nin şimdi bölgenin büyük değişimcisi olarak Osmanlı İmparatorluğu rolünü oynamaya çalışması, görüştüğüm bütün ülkelerin gündeminde yer alıyor."
'İstikşafi görüşmelerin gündemi bellidir ve değiştirilemez'
İstanbul'da yapılması beklenen istikşafi görüşmelerin 61. turunun 2016'da kesildiği yerden devamından yana olduğunu belirten Yunan Dışişleri Bakanı, şunları söyledi:
"İstikşafi görüşmelerin gündemi bellidir ve değiştirilemez. Görüşmelerin tek taraflı olarak genişletilmesine karar vermek, sabote etmek anlamına gelir. Ankara'nın ne kadar samimi olduğunu göreceğiz. Biz, samimi ve yapıcı niyetle masaya oturmaya hazırız."
'Arnavutluk ile deniz yetki alanları için Uluslararası Adalet Divanına gidilecek'
Ankara ile istikşafi görüşmelerde iki ülke arasındaki kıta sahanlıklarının belirlenmesinden başka hiçbir konunun görüşülmemesi yönünde açıklamalar yapan Atina'nın, İtalya ve Mısır ile deniz yetki alanlarının belirlenmesini öngören anlaşmalara vardığını hatırlatan Dendias, Yunanistan'ın Arnavutluk ile deniz yetki alanlarının belirlenmesi için Lahey Uluslararası Adalet Divanına gidilmesinde anlaşma sağladığını belirtti.
'Türkiye ile de aynısını yapalım'
Bu amaçla Arnavutluk'ta 25 Nisan'da düzenlenecek seçimlerin ardından ortak bir tahkimname hazırlamaya karar verdiklerini duyuran Yunan Dışişleri Bakanı, benzeri anlaşmaların Türkiye ile de yapılmasını önerisini dile getirdi.
İyon Denizi'nde kara suların 12 mile çıkması: 1947'den beri ilk genişleme
Bu deniz yetki alanlarının belirlenmesi anlaşmaları çerçevesinde Yunanistan'ın Batı yakasındaki İyon Denizi'nde kara sularını 6 milden 12 mile çıkarmasını öngören yasanın gelecek hafta parlamentoda onaylanacağını açıklayan Dendias, şunları söyledi:
'Bu hakkını Ege'de gerek görüldüğünde uygular'
"Yunanistan, bu yasayla 1947'den beri ilk kez genişlemiştir. Yunanistan, Uluslararası Deniz Hukuku Sözleşmesi'nden kaynaklanan kara sularını 12 mile uzatma hakkını, geri kalan deniz bölgelerinde de uygulayabilir. Ancak bu hakkını gerek olduğunda ne zaman uygulayacağına siyasi iradeler karar verir."
Ankara, Yunanistan'ın Ege Denizi'nde kara sularını 12 mile çıkarmasını 'savaş sebebi' sayıyor.
Kıbrıs için 5'li konferansa yeşil ışık
Kıbrıs sorunuyla ilgili 'BM'nin Kıbrıs konusunda gayriresmi düzeyde 5'li konferans yapılmasını öngören olası önerisine sıcak baktıkları' mesajını veren Yunan Dışişleri Bakanı, '(Güney) Kıbrıs ile koordineli şekilde gayriresmi 5'li konferans teklifine katılmaya hazır olduklarını' ifade etti.
Öncesinde BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM himayesinde, garantör ülkeler Türkiye, Britanya, Yunanistan ile Ada'daki Türk ve Rum yönetimlerinin katılacağı gayriresmi bir konferans teklifinde bulunmuştu.
'Maraş'ın açılması umut vermiyor'
Dendias, Kıbrıs'ta BM kararları ve AB değerlerine uygun federal bir çözümden yana olduklarını tekrarlayarak şöyle konuştu:
"Ancak gerek Türkiye'den gerek Kıbrıs Türk lideri Ersin Tatar'dan gelen son açıklamalar ve Maraş sahilinin yasadışı açılması gibi davranışlar, iyimserlik göstermeye fırsat vermiyor."
Fransa ve ABD'ye davetiye
Yunanistan'ın daha fazla diplomatik açılım yapma ve geleneksel ilişkilerini güçlendirme taahhüdüne bağlı olduğunu kaydeden Dendias, ABD'de 20 Ocak'ta başkanlığı devralacak Joe Biden'ın Dışişleri Bakanı olacak Antony Blinken ile görüşmeyi dört gözle beklediğini ifade etti. Bu kapsamda ABD ile Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşması müzakerelerinin tamamlanmasını istediğini vurgulayan Yunan bakan, ABD'nin özellikle Doğu Akdeniz'deki varlığını artırmasının önemli olduğunu dile getirdi. Fransa ile ilişkileri derinleştirmekten söz etti.
