Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı yürütülen çalışmalarla ilgili olarak CNN Türk canlı yayınında Uğur Önver'in sorularını yanıtladı.
"Maalesef sosyal medyada ya da bazen medyada da ifade ediliyor. İnsanlara kolay geldiği için böyle söyleniyor olabilir. Bu aşıların üretimi belli standart, teknoloji ve belli ülkelerde yapılıyor. Her firma üretemiyor. Sinovac’ın ürettiği aşı DSÖ tarafından denetlenen ve 15 yıldır aşı üreten bir firma. Standartlara uygun bilimsel yöntemlerle etkinliği kanıtlanmış aşılar, esas olan bu. Aşılar arasında çok bariz bir fark yayınlanmadı" diyen Özlü'nün açıklamalarının devamında şunlar öne çıktı:
- "Sadece Sinovac’ın Faz-3 çalışmaları yayınlanmadı. Burada bir eksiklik var. Sinovac’ın Brezilya’daki Faz-3 çalışması tamamlandı ve 23 Aralık’ta bu sonuçlar açıklanacak. Aşılarla ilgili karşılaştırma yapacaksak bu verilere dayanarak konuşmalıyız. Yoksa Çin’de üretilmiş, ABD’de üretilmiş, bunların bir farkı yok. Güvenlikle ilgili bilgiler iyi. Çok sayıda kişiye ulaşıldı, dünyada ciddi bir yan etki hiç görülmedi. Birkaç yan etki bildirildi ama onların da aşıyla ilgisiz olduğu bildirildi.
- Türkiye’de de Sinovac’ın Faz-3 çalışması devam ediyor. Dün Bilim Kurulu’nda bu çalışmayı yürüten Serhat Hoca da bize bilgi verdi. Yaklaşık 6 bin gönüllüye bu aşı uygulanmış ve yan etki görülmemiş. Önümüzdeki günlerde de Türkiye sonuçları yayınlanabilir.
- (Epilepsi hastalarına yan etki olur mu?) Çok özel bir grup bu. Belki ileride bir yan etki görülebilir ama şu ana kadar bildirilen bir yan etkisi yok.
- (Pfizer prospektüsündeki uyarı) Bu bir koruyucu ön tavsiye diyelim. 3 ay boyunca gebe kalmaması öneriliyor. 3 ay içinde gebeliği düşünülüyorsa aşı yapılmaması öneriliyor. Olası bir zararı önlemek için. Gebelerle ilgili yeterli veri olmadığı için tedbiren söylenmiş bir söz bu.
- (Neden Çin aşısı Avrupa’nın hiçbir ülkesinden sipariş edilmedi) Bu aşılarla ilgili, aşı daha ortada yokken ülkeler hızlı davranarak siparişini verdiler. Çin’in kendi aşısını, kendi popülasyonunda kullanmak üzere bir rezervi vardı. Ülkelerin farklı seçenekleri gündeme getirdiklerini de görüyoruz. Bazı aşılarla ilgili süreçlerle tamamlanmadı. Çin’den de Avrupa ülkelerinin, ABD’nin aşı almak üzere bazı girişimlerde bulunduğuna dair de haberler geliyor. Çin bu aşıyı verebilecek durumda da değil. Çin’in ürettiği aşıların dışarıya verecek kadar aşı fazlalığı da yok.
- Aşılar daha üretilmeden üretim kapasitesinin tümü siparişlerle dolmuş durumda. Burada bir sıkıntı yok sadece ön siparişlerle her ülke kendine göre bir planlama yaptı. Ben şuna inanıyorum; her ülke her aşıya ulaşacak. Bu bir zaman işi. Mayıs-Haziran’dan sonra Avrupa’da da bizde de farklı seçenekte aşılar gündeme gelmiş olacak.
- (Oxford aşısı) Çin bir taraftan aşısını satarken diğer taraftan aşı da alıyor. Bu bizim için de geçerli. Sayın Bakan da bilgi verdi. Sinovac aşısını öncelikli alıyoruz gibi görünüyor ama Oxford aşısıyla ilgili de bir sözleşme imzalanmış yakın zamanda. Oxford aşısı da Türkiye'ye gelecek. Prizer'ın aşısı da Türkiye'ye gelecek. Bununla ilgili sürecin devam ettiğini zaten Sayın Bakan açıklamıştı. Benim bildiğim ön sözleşme yapılmış. Oxford aşısına da Türkiye ulaşacak eğer önümüzdeki süreçte veriler olumlu gelirse. Oxford yeniden kendi aşısıyla ilgili çalışmaları sürdürüyor. DSÖ ayrıntılı bilgi istemişti firmadan. O süreç tamamlanıyor, o da olumlu gelirse o aşıya da Türkiye ulaşacak.
- (65 yaş üstü vatandaşlar aşılarını nasıl yaptıracak?) Merak etmeyin, planlamalar yapıldı. Yakın zamanda kamuoyuyla paylaşılacak. Türkiye'de aile hekimliği sistemi var. Herkes orada kayıtlı. Benim, sizin aile hekimimiz var. Bir aile hekiminin kendi bölgesinde kaç tane 65 yaş üstü olduğunu biliyor. Zaten iletişim var aralarında. Bunlar çok kolay çözümlenebilecek sorular. Haberler yakında duyulacak.
- (Koronavirüsün ilacı bulundu mu?) Bazı ilaçlarla ilgili hayvan deneylerinde yapılan sonuçlar başarılı olarak bildirildi. Ama daha bunların insanlarda kullanılabilmesi için epey bir zamana ihtiyaç var. Elimizin altında kullanabileceğimiz bir ilaç yok. İlaca biraz daha uzağız. Nereden bakarsanız bakın 2-3 yıllık bir süreç gerekiyor. Aşı şu anda en ulaşılabilir silahımız."
